به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب به‌مثابه یک کالای فرهنگی، از طرف برخی صاحب‌نظران دارای تقدس ویژه‌ای است و همین تقدس، گاه روال معمول توزیع و گسترش بازار کتاب را از کالاها و صنعت‌های دیگر جدا و متفاوت می‌کند. این نگاه روی شیوه و محل فروش کتاب نیز تاثیر می‌گذارد؛ به‌طوری که برخی، فروش کتاب در مکانی غیر از کتابفروشی را، دون شأن کتاب می‌دانند. اما سوال این است که با وجود حساسیت‌های موجود، گسترش فیزیکی بازار کتاب، چقدر و در چه قالب‌هایی ضرورت دارد و قابل تحقق است؟ آیا گزینه‌هایی مانند فروش کتاب در فروشگاههای زنجیره‌ای، مراکز تجاری و درمانی و... را به طور کلی کنار گذاشت؟
علی حاجی‌تقی، مدیر انتشارات ارمغان‌طوبی در گفت‌وگو با ایبنا درباره توسعه فیزیکی بازار نشر گفت: روند توزیع و عرضه کتاب به‌ناچار مانند هر کالا یا صنعت دیگری، ناگزیر از توسعه و نوآوری است و نمی‌توان با دیدگاه‌های سنتی غلط، به‌جای ایجاد روش‌های استاندارد، راه را بر هرگونه نوآوری و رشد بست.
وی افزود: فروشگاههای جدید و بزرگ کتاب، کافه کتاب‌ها، امکانات نرم‌افزاری جدید جستجو در فضای مجازی، ای‌بوک‌ها و فروشگاههای اینترنتی، تماما جزو الزامات و ابزار این توسعه هستند و برخورد و کنار زدن هرکدام از این موارد، قطعا به نوآوری و توسعه آسیب خواهد زد.
مسیر اشتباه ترویج و توسعه کتابخوانی
مدیر انتشارات ارمغان‌طوبی با بیان اینکه «در مورد توسعه ویترین و فروشگاه فیزیکی، باید ببینیم که منظور از این توسعه چیست؟» اظهار کرد: باید ببینیم آیا با جا دادن کتاب در قفسه فروشگاههای بزرگ(هایپرها) و داروخانه‌ها و متروها یا میزهای نمایشگاهی کنار خیابان، به توسعه این فضا کمکی کرده‌ایم؟ قطعا خیر و این مسیری اشتباه است.
حاجی‌تقی با اشاره به اینکه بسط فیزیکی روش‌های سنتی و از کار افتاده؛ بدون توجه به توسعه کیفی و نرم‌افزاری، مضرات فراوان برای صنعت نشر دارد؛ اضافه کرد: اولین آسیب به فعالان و سرمایه‌گذاران در روش‌های نوین فروش و عرضه کتاب وارد می‌شود و دومین آسیب، تغییر سلیقه کتابخوانی مردم و سوق یافتن آن به کتاب‌هایی است که اکثرا سود بسیار و محتوای نازلی دارند.
وی افزود: سومین آسیبی که می‌توان برای این روند متصور بود، ظهور دسته‌ای از ناشران و ویزیتورها است که کتاب‌های فوری آماده و مونتاژ می‌کنند و با تخفیف های نجومی در مراکز مختلف؛ یعنی خارج از کتابفروشیها به‌فروش می‌رسانند.
این ره به ترکستان می‌رود
این ناشر ایجاد قفسه عرضه کتاب در فروشگاههای مختلف را نادرست خواند و افزود: اگر در این مکان‌ها برخی کتاب‌های مربوط به اطلاعات عمومی برای آگاهی بیشتر مشتری از محصولات ارائه و فروخته شود، به‌نظرم کار بدی نیست؛ اما ایجاد قفسه کتاب در فروشگاههای زنجیره‌ای، فرشگاه‌های بزرگ و به‌طور کلی هر فروشگاهی که کتابفروشی نیست، با هدف ترویج کتابخوانی ره بردن به ترکستان است.
حاجی‌تقی با بیان اینکه «قطعا توسعه فضای فیزیکی عرضه کتاب راهکارهای خود را دارد» اظهار کرد: به‌نظر من توسعه ویترین و فروشگاه کتاب به دو بخش فروشگاههای مجازی و فیزیکی تقسیم می‌شوند. هرچند بحث ما فعلا در مورد توسعه فروشگاه‌ها و ویترین فیزیکی کتاب است؛ اما باید گفت توسعه فروشگاه کتاب از هر نوعی را نمی‌توان بدون در نظر گرفتن اقدامات فرهنگی، آشتی دادن مردم با مطالعه و کتابفروشی و امکانات نوین و استفاده از فضای مجازی تصور کرد.
مدیر انتشارات ارمغان‌طوبی ضمن بیان اینکه امروزه نگاه تک‌بعدی نمی‌تواند در هیچ حوزه‌ای به توسعه و پیشرفت همه‌جانبه بیانجامد، گفت: توجه به زنجیره نشر، پخش و کتابفروشی و حمایت از هر سه این مراکز، از اقدامات عملی است که می‌توان برای این موضوع در نظر گرفت. همچنین درنظر گرفتن برخی حمایت‌ها، همچون معافیت‌های مالیاتی و بیمه‌ای و اجازه فعالیت در فضاهای غیرتجاری، از جمله این حمایت‌ها است.
وی افزود: تشویق کتابفروشیها به استفاده از امکانات و تجهیزات به‌روز و برقراری ارتباط مناسب با مشتری و استفاده مناسب از فضای مجازی، از دیگر اتفاقاتی است که به توسعه بازار کتاب کمک خواهد کرد.
حاجی‌تقی ضمن اشاره به آموزش کتاب‌فروش‌ها و آشنا کردن آنها با راهکارهای فروش به عنوان ملاحظاتی برای توسعه بازار کتاب، اضافه کرد: به‌روزرسانی و ایجاد برنامه‌های مناسب، ایجاد و حمایت از طرح‌هایی که باعث آشنا شدن مردم با کتابفروشیها شود (از قبیل طرح های فصلی) و برچیده‌شدن نمایشگاه‌های شهری که گوشه و کنار شهرها و مراکز مختلف بدون ضابطه اقدام به فروش کتاب می‌کنند، از دیگر ملاحظاتی است که به توسعه بازار کتاب می‌انجامد.
یکشنبه ۲۰ بهمن ۱۳۹۸ - ۰۹:۵۲
نظر شما