دوشنبه ۴ فروردین ۱۳۹۹ - ۱۳:۲۱
  همزیستی سالم کودهای زیستی با خاک و گیاه و آب

کتاب «همزیستی مسالمت‌آمیز»، با اشاره به مزایای کودهای زیستی در راستای حفظ سلامت خاک، آب و گیاه، نقش میکروارگانیسم‌های موجود در این کودها را در کشاورزی مورد بررسی قرار می‌دهد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، مواد غذایی نقش مهمی در تأمین سلامت انسان و بهبود کیفیت زندگی او دارد. در کشورهای پیشرو در بخش کشاورزی، تولید محصولات سالم و ارگانیک از اولویت‌های برنامه‌ریزی است. در کنار کیفیت مطلوب، سالم بودن محصولات کشاورزی نیز بسیار اهمیت دارد. امروزه کارشناسان به کشاورزان توصیه می‌کنند به‌جای استفاده از کود و سموم شیمیایی، از کودها و روش‌های زیستی در تغذیه، دفع آفات و درمان بیماری‌های گیاهان استفاده کنند. مزایای زیست‌محیطی، سازگاری بسیار بالا با خاک، حفظ و توسعه باروری خاک، جلوگیری از ایجاد آلودگی خاک و منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی از مزایای استفاده از کودها و روش‌های زیستی است. با توجه به موضوع اثرات ناشی از ترکیبات باقیمانده کودهای شیمیایی که باعث آلوده شدن آب‌های سطحی و زیرزمینی می‌شود، همچنین از بین رفتن منابع خاک، نقش کودهای زیستی و میکروارگانیسم‌های موجود در آن بیشتر نمایان می‌شود.
 
کتاب «همزیستی مسالمت‌آمیز» تألیف محمدرضا زرگران خوزانی، در چهار فصل به بررسی مباحثی همچون کودهای زیستی، سیستم خاک‌ورزی، اثرات کود زیستی بر سرعت سبز شدن، اثر کود زیستی بر رشد رویشی، اثر کود زیستی بر تثبیت زیستی نیتروژن، اندازه‌گیری مواد آلی خاک، بررسی وضعیت فاکتورهای رشدی و میزان عاصر موجود در خاک، آنالیز خصوصیات مرفولوژیکی گیاه، فاکتورهای موثر تثبیت زیستی نیتروژن و گره‌زایی، کودهای زیستی و حاصلخیزی خاک، آشنایی با برخی از کودهای زیستی تولیدی در کشور، لزوم کاربرد کوهای زیستی و باکتری‌های محرک رشد گیاه، می‌پردازد.
 

تخریب خاک با استفاده بی‌رویه از کودها و سموم شیمیایی
مشکلات زیست‌محیطی ناشی از کاربرد کودهای شیمیایی، انرژی و هزینه‌های تولید و تأثیر سوئی که بر چرخه زیستی و خودپایداری بوم‌نظام‌های زراعی دارند از یک‌سو و مسأله تأمین غذای کافی با کیفیت مناسب برای جمعیت روزافزون جهان از سوی دیگر، تجدیدنظر در روش‌های افزایش تولید محصولات زراعی را ضروری ساخته است. در این زمینه در کتاب حاضر آمده است: «عملیات گسترده کشاورزی که عملکرد بالا را توجیه می‌کند، به کاربرد گسترده کودهای شیمیایی نیاز دارد که پرهزینه هستند و آلودگی محیط زیست را ایجاد می‌کنند. بنابراین اخیرا کشاورزی پایدار توجه زیادی را به خود معطوف ساخته است. در کشاورزی تجاری، استفاده بی‌رویه و نامتعادل از کودها و سموم شیمیایی که تخریب خاک و از بین رفتن موجودات خاکزی را در پی دارد، سبب شده است توان تولید و حاصلخیزی خاک کاهش یافته و کیفیت محصولات تولیدی به تبع آن کاهش پیدا کنند.
 
در سال‌های اخیر برای نیل به حفظ حیات طبیعی، تنوع زیستی، پایداری منابع خاک و آب و حفظ محیط زیست، به کشاورزی پایدار و سالم اهمیت بیشتری داده شده است. کشاورزی پایدار در راستای ثبات تولید در درازمدت و تولیدی سازگار با محیط، بر نهاده‌‌های کم‌انرژی و مقادیر کم مواد شیمیایی متکی است که در آن توجه به فرایندهای اکولوژیکی و اثرات متقابل آن‌‌ها ضروری می‌باشد و نتیجه این امر، تولید محصول و غذای سالم‌تر برای انسان است. بنابراین یکی از اصول مهم کشاورزی پایدار، به حداقل رساندن استفاده از کودهای شیمیایی و جایگزین نمودن آن‌ها با کودهای زیستی است.»
 

آغاز تولید صنعتی کودهای زیستی و آلی در ایران
اگر بخواهیم سیاست‌های اخیر تولید غذا در جهان را دنبال نموده و منابع کشاورزی بالاخص خاک را برای نسل‌های آتی حفظ نمائیم، مجبور به کاهش مصرف کودهای شیمیایی و استفاده بیشتر از کودهای زیستی و آلی می‌باشیم. کودهای زیستی به مواد جامد، مایع یا نیمه جامدی اطلاق می‌گردد که حاوی یک و یا چند گونه میکروارگانیسم خاص بوده که از طریق تأمین بخشی از یک عنصر مورد نیاز گیاه و یا تولید مواد محرک رشد در بستر مناسب حاوی مواد آلی و خاک مناسب به رشد بهتر گیاه کمک می‌نمایند. در حال حاضر بسیاری از کشورهای پیشرفته و در حال پیشرفت، کودهای میکروبی فسفاته، ریزوبیومی، میکورایزا، جلبک‌های سبزآبی، آزولا و باکتری‌های محرک رشد و اخیرا باکتری‌های آزادکننده پتاسیم را تولید نموده و در اراضی کشاورزی خود مصرف می‌نمایند. درحالی‌که در ایران تولید صنعتی برخی از انواع کودهای زیستی و آلی به‌صورت محدود آغاز شده است.»
 
نخستین چاپ کتاب «همزیستی مسالمت‌آمیز» در 152 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 25 هزار تومان از سوی انتشارات مرز دانش به بازار نشر عرضه شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها