علیرضا بیابان‌نورد، نویسنده این کتاب، در کارنامه خود مقالات متعددی در زمینه مطالعات عملیات روانی یا مقاله‌هایی نظیر: بررسی تطبیقی «نظریه تمدن» از دیگاه فوکوتساوا و مالک بن نبی، انسان بی‌خدای عصر مدرن و سامان علم سیاست و کتاب‌های گفتارهای قدرت سخت و نرم (با نگاهی به قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران)، شرق نور، بصیرت و وحدت (از دیدگاه امام خمینی) را دارا است. وی عضو هیئت علمی و مدیر گروه رشته‌های علوم ارتباطات و جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد شیراز و تحصیل‌کرده در مقطع دکتری رشته علوم سیاسی است. نگارش مقالات متعدد در این حوزه موجبات این را فراهم آورد تا او این بار به سراغ تحلیلی عمیق، دقیق و جدید از مدرنیته رفته و به بررسی فواید و خطرهای ناشی از آن بپردازد.
ایده‌های پیشرفت، مدافعان و مخالفان آن
نویسنده که در نخستین فصل کتاب مدرنیته را در بوته نقد گذاشته است، در ادامه فصل‌های اثر، عقل در دنیای مدرن، ایده پیشرفت در دنیای مدرن و حقیقت در دوران مدرن را نیز بررسی می‌کند. در فصل دوم این کتاب نویسنده به منظور بررسی عقل در دوران مدرن، از افلاطون و ارسطو بررسی خود را آغاز کرده و سپس درباره عقل در دوران روشنگری و نظریات کانت پرداخته است؛ در ادامه نیز از نظریات هگل، نیچه، هوسرل و بحران عقل مدرن می‌گوید تا به عقلانیت در قرن بیستم رسیده و ضمن بررسی نظریات افرادی همچون هورکهایمر، آدورنو، مارکوزه، پوپر، هابرماس، گیدنز، میشل فوکو و نظریه عقلانیت بوروکراتیک ماکس وبر، تلاش می‌کند تا تصویری واضح و روشن از آنچه در اطرافمان در حال جریان است، به‌دست دهد؛ از طرفی آگاهی خواننده را در روان‌ترین حالت ممکن نسبت به نظریات اندیشمندان معاصر خود برقرار کند.
در فصل بعدی نیز به سراغ ایده‌های پیشرفت رفته، از مدافعان و منتقدان آن صحبت می‌کند. سن سیمون، اگوست کنت و مارکس به عنوان مدافعان این نظریه در تقابل با منتقدان آن قرار می‌دهد؛ از نظریه‌های نوسازی مدرنیزاسیون و تببین جامعه سرمایه‌داری نوین و پست‌مدرنیسم و تغییر ذهنیت توسعه نوشته است و در تلاش است پایانی را بر مزایا و معایب شیوه‌های پیشرفت در گذشته برای خواننده ترسیم کند تا در جستجوی راه آینده خط مشی دقیق و درستی را به دست آورده باشد.
در فصل پایانی کتاب نیز اندیشمندان راه کسب حقیقت در دنیای مدرن را معرفی کرده و شاهد نظریه‌های متفاوت و در عین حال به هم پیوسته و تکمیل کننده فیلسوفان نام آشنا خواهیم بود. اما هدف اصلی نویسنده از این همه شرح و بسط دقیق و نکته‌دار، فراهم‌آوری کتابی مملو از اطلاعات و لغات سخت و دشوار نبوده بلکه او معتقد است: با توجه به اینکه امروز انتقاد به یک جزء جدایی‌ناپذیر از مدرنیته تبدیل شده است، دیگر می‌توان مدرنیته را نوعی نقد مداوم و مستمر از سنت دانست.
همچنین گستردگی و پروسه تغییر نظریه‌ها نیز به ما یاد آوری می‌کند که در این دنیا مدرن باورها و نظریه‌ها صرفا تا «اطلاع بعدی» از مقبولیت برخوردار هستند و به‌سرعت با توجه به تعریف جدیدی که از مدرنیته مطرح شده است، از بین می‌روند.
بیابان‌نورد در مقدمه کتاب خود نیز با اشاره به این موضوع که امروز مدرنیته در نگاه برخی به سرنوشت اجتناب ناپذیر ما مبدل شده است، ره لزوم و اهمیت نگارش کتابی که به تفضیل سیر تاریخی و روند کنونی آن را شرح داده باشد، تأکید می‌کند.
تقابل سنت و مدرنیته
وی همچنین بیان می‌کند: مدرنیته دائما در حال نقد سنت است به همین دلیل نیز شرایط علم جدید به گونه‌ای رقم خورده است که به بررسی دنیای جدیدی می‌پردازد که ابتدا خود را به عصر قدیم معنا می‌کند؛ نقد در دنیا مدرنیته نیروی محرک اندیشه و تثبیت کننده نوخواهی دائمی تلقی می‌شود.
«تا اطلاع بعدی معتبر است» کتابی است برای آگاهی انسان امروزی درباره آنچه که مدرنیته در جستجو نابودی آن و ما همواره در تلاش برای نگه‌داشت آن، هستیم؛ سنت که امروزه هر لحظه در حال نقد شدن است، مسئله‌ای است که باید با دید باز و اطلاعات بیشتر به سراغ آن رفت و واکنش مناسب در مقابل آن نشان داد.
کتاب «تا اطلاع بعدی معتبر است» به قلم علی رضا بیابان نورد سروستانی، صفحه آرایی هاجر حسن‌زاده، طراحی جلد پدرام فرخ‌نیا توسط انتشارات سامان دانش و با همکاری حوزه هنری استان چهارمحال و بختیاری در شمارگان هزار نسخه منتشر شده است.
نظر شما