دبیر ادبی جشنواره خاتم گفت: تا قبل از جشنواره خاتم داستاننویسان سعی میکردند مستقیم از سیره پیامبر الهام بگیرند و در داستانها یک بازنویسی تاریخی از زندگی پیامبر اتفاق میافتاد؛ اما این جشنواره مسیر خلق اثر درباره پیامبر(ص) را اصلاح کرد.
جشنواره ادبی خاتم گامی برای نگاه متفاوت به رابطه ادبیات و دین، که با پیگیری ادارهکنندگانش، از مراحل سخت اولیه گذشته و پس از پنج دوره برگزاری نگاه نویسندگان را به خود متوجه ساخته است.
تاریخ زندگی پیامبر از همان ایام کودکی تا مراحل جوانی و پس از بعثت و در راه تشکیل و تربیت جامعه اسلامی در دل ظلمات، پر از حوادثی است که میتواند دستمایه نگارش داستانها و رمانها و فیلمنامههای فراوانی شود. خاتمیت پیامبر و دین جاودان او که مسیر هدایت را از میان بیراههها جدا میکند و سبب هدایت انسانهای بسیاری گشته نیز بنمایه ارزشمندی است برای نگارش داستانهای آموزنده و ماندگار در ادبیات ایران.
برای بررسی کمیت و کیفیت آثار ارسال شده به جشنواره خاتم در طی پنج دوره به سراغ مجید قیصری؛ نویسنده برجسته کشور که در چندین دوره این جشنواره دبیر علمی و جزو هیئت داوران بوده و دبیر ادبی پنجمین دوره از جشنواره خاتم است، رفته و با وی گفتگو کردیم.
قیصری درباره کیفیت آثار ارسال شده به دبیرخانه جشنواره خاتم از دوره اول تا پنجم به خبرنگار خبرگزاری آنا گفت: مهمترین چیزی که میتوانم بگویم این است که جشنواره خاتم یک حرکت متفاوتی را شروع کرد؛ رویکرد ادبیات داستانی ما تا قبل از جشنواره خاتم به زندگی پیامبر این بود که داستاننویسان سعی میکردند مستقیم از سیره پیامبر الهام بگیرند و در داستانها یک بازنویسی تاریخی از زندگی پیامبر اتفاق میافتاد. ولی از روزی که جشنواره خاتم شروع به کار کرد بیشتر به این سمت رفت که به جای اینکه ما سعی کنیم از سیره پیامبر یک بازنویسی داشته باشیم دست به بازآفرینی و خلق داستانهای امروزی بزنیم که با مخاطب امروزی ارتباط برقرار میکند. به نوعی مسیر خلق اثر درباره پیامبر(ص) را اصلاح کرد.
تقریباً از دوره سوم به بعد به یک تعداد ثابتی از آثار ارسالی رسیدهایم؛ از طرفی حجم آثاری که میتوان اسم داستان را روی آنها گذاشت بیشتر شد و نویسندهها زوایای جدیدی برای روایت زندگی حضرت محمد (ص) کشف میکنند.
دبیر ادبی پنجمین دوره جشنواره خاتم بیان کرد: حرکت تازه و نویی که جشنواره خاتم شروع کرد در ادبیات داستانی خیلی سابقه نداشت و در اوایل با مشکل هم مواجه شد. در دورههای اول حجم خیلی زیادی از آثار ارسال شده به جشنواره داستانهای تاریخی بودند. مثلاً در دوره اول حدود ۹۰۰ اثر ارسال شد که بسیاری از آنها مرتبط نبود و در چارچوب جشنواره خاتم قرار نمیگرفت اما با رسیدن به دور پنجم مخاطبان و کسانی که آثار خودشان را ارسال میکنند؛ با گذشت زمان و منتشر شدن نمونههایی از برگزیدهها و آثار ارسال شده با این رویکرد آشنا شدند. جشنواره تقریباً بعد از پنج دوره درحال جا افتادن است که میشود داستانی نوشت که فینفسه داستان باشد و به یک نوعی منعکسکننده شخصیت و سیره حضرت محمد (ص) باشد.
وی درباره حساسیتهای داستاننویسی و روایت زندگی ائمه اطهار و حضرت محمد (ص) اظهار کرد: هر کاری به نوعی سختیهای خودش را دارد و مقاومتهایی از سمت جامعه وجود دارد از طرفی تیم کارشناسی و داوری که آنجا هستند و وجه تاریخی کار، سندیت و حساسیتهای موجود که وجود دارد را میسنجند. رعایت این موارد هدف اصلی ماست و بررسی میشود و تلاش میکنیم که این موارد رعایت شود و امیدواریم این حرکت نو و تازه بتواند راه خودش را باز کند.
قیصری درباره کمیت آثار ارسالی به جشنواره خاتم در طول پنج دوره نیز عنوان کرد: تقریباً از دوره سوم به بعد به یک تعداد ثابتی از آثار ارسالی رسیدهایم و میانگین بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ اثر هر سال به جشنواره ارسال میشود. کمیت برای جشنواره خاتم مهم نیست اما اگر به آثار نگاه کنیم مثلاً در دوره قبل ۳۰ اثر را به زحمت پیدا کردیم تا به مرحله نهایی برسد و مورد ارزیابی و داوری قرار بگیرد که برگزیده انتخاب شود اما هرچقدر جلوتر آمدیم حجم آثاری که میتوان اسم داستان را روی آنها گذاشت بیشتر شد و نویسندهها زوایای جدیدی برای روایت زندگی حضرت محمد (ص) کشف میکنند. از این باب اتفاق خیلی خوبی افتاده است و آینده روشنی پیش روی جشنواره قرار دارد.
از زمان آغاز به کار جشنواره خاتم به جای خلق داستانهایی بازنویسی شده از سیره پیامبر به سمت بازآفرینی و خلق داستانهای امروزی حرکت کردیم که با مخاطب امروزی ارتباط برقرار میکند.
دبیر ادبی پنجمین دوره جشنواره خاتم درباره برگزاری مراسم اختتامیه عنوان کرد: برگزاری اختتامیه به جهت شرایط ویژه امسال برای اولین بار به صورت مجازی تجربه نو و جدیدی است. مسلماً جذابیتهای مراسم واقعی را ندارد اما برنامه اختتامیه از طریق مختلفی پخش زنده خواهد شد که امیدوارم به خوبی انجام شود.
وی با اشاره به یک اتفاق ویژه در این دوره از جشنواره خاتم گفت: یکی از اتفاقات جالب این دوره ارسال بیش از ۲۰ اثر از یک مجموعه آموزشی فارسی زبان در کشور امارات است. همه آثار توسط نوجوانان نوشته شده و از یک مرکز ارسال شده است و مطمئناً یک مربی یا معلمی وجود دارد که با بچهها کار میکند؛ آنها را تشویق میکند که آثاری بنویسند و ارسال کنند. بنده خودم علاقهمندم این فرد را که بچهها را سر ذوق و شوق میآورد ببینم. او کاری انجام داده که مشابه آن را در ایران و داخل نداشتیم و این کار عاشقانه بسیار برایم جذاب و جالب بود.
نظر شما