پنجشنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ - ۰۸:۵۳
تقدیر الهی اختیار انسان را نفی نمی‌کند

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه کشور معتقد است که شب قدر، شبی است که سرنوشت انسان مقدر می‌شود، اما تقدیر الهی اختیار انسان را نفی نمی‌کند و این گونه نیست که هیچ عاملی نتواند آن را تغییر دهد. وی همچنین بر مطالعه کتاب «مفاتیح الحیاة» برای آموزش سبک زندگی مناسب تأکید کرد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، شب قدر، از شب‌های مقدس و با برکت اسلامی  است. خداوند در قرآن مجید از آن به بزرگی یاد کرده و سوره‌ای نیز به نام «قدر» نازل فرموده است. در تمام سال، شبی به خوبی و فضیلت شب قدر نمی‌رسد. این شب، شب نزول قرآن و شب فرود آمدن ملائکه به همراه برترین و مقرب‌ترین فرشتگان است که «روح» نامیده می‌شود. عبادت در شب قدر، برتر از عبادت هزار ماه است. در این شب، مقدرات یک سال انسان‌ها و روزی‌ها، عمرها و امور دیگر مشخص می‌شود. ملائکه در این شب بر زمین فرود می‌آیند، به پیشگاه امام زمان(عج) می‌روند و آنچه را برای بندگان مقدر شده است بر ایشان عرضه می‌دارند.
 
یکی از موهبت‌هایی که بر امت پیامبر بزرگ اسلام(ص) بخشیده شده، شب قدر است؛ چنان که در حدیثی از پیغمبر اکرم(ص) می‌خوانیم: «خداوند به امت من شب قدر را بخشیده و هیچ یک از امت‌های پیشین، از این موهبت برخوردار نبوده‌اند.»
 
امشب مصادف با نوزدهمین شب از ماه رمضان و نخستین شب از میان سه شبی است که احتمال شب قدر بودن آن وجود دارد. در همین راستا گفت‌وگویی را با آیت‌الله سید محمد غروی، عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه کشور ترتیب دادیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
 
هرسال با توجه به اینکه ماه رمضان بهار قرآن است، برنامه‌های قرآنی و مراسم گسترده‌ای برگزار می شد که امسال با توجه به شرایط موجود این امکان وجود ندارد، چه پیشنهادی در این زمینه دارید؟
اساساً موافق این میزان محدودیت نیستم و معتقدم در این زمینه مدیریت خوبی صورت نگرفته است و هم‌اکنون با وجود این گرفتاری‌ها بهترین راهکار این است که مردم از فضای مجازی استفاده کرده و در خانه برنامه‌های قرآنی را دنبال کنند و بصورت انفرادی یا همراه با اعضای خانواده به تلاوت قرآن و ادعیه بپردازند.
 
طبق آیات قرآن شب قدر را شب تقدیر امور می‌دانیم، تقدیر امور به چه معناست؟
بهترین آیه که جایگاه شب قدر را روشن می‌کند، سوره «قدر» است. خداوند در این سوره می‌فرماید: «ما قرآن را در شب قدر فروفرستادیم»، «وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْر»، و تو چه می‌دانی که شب قدر چیست؟ «لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْر»، شب قدر از هزار ماه ارجمندتر است، یعنی اگر انسان این شب را درک کرده و عبادت کند، ارزش آن به اندازه هزار ماه است. «تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ ...»، هم ملائکه و هم روح در شب قدر برای تقدیر زندگی کلی مردم نازل می‌شوند. به عبارت دیگر شب قدر شب، اول سال تلقی می‌شود و همه آنچه باید اتفاق بیافتد اعم از مشکلات و گشایش‌ها و برخورداری‌ها و محرومیت‌ها در شب قدر رقم خورده می‌شود. طبیعتاً باید سعی کنیم در این شب آماده باشیم و به عبادت و توبه بگذرانیم تا بتوانیم از این ماه و شب قدر برخورداری‌های لازم را داشته باشیم.
 
دلیل برتری شب قدر چیست که به عنوان زمان مناسب برای نزول قرآن انتخاب شده؟
ماه رمضان ماهی است که در آن قرآن نازل شده، «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذي أُنْزِلَ فيهِ الْقُرْآنُ»؛ در شب قدر نیز قرآن نازل شده و طبیعتاً ارزش زیادی دارد و خداوند در این شب درهای رحمت را می‌گشاید و بندگان می‌توانند از رحمت خدا بهره‌مند شوند.
 
آیا درست است که نتیجه بگیریم وقتی امور در شب قدر اندازه گیری شده و مقدر می‌شوند دیگر هیچ عاملی در طول سال نمی‌تواند آن را تغییر دهد؟  
تقدیر الهی اختیار انسان را نفی نمی‌کند و این گونه نیست که هیچ عاملی نتواند آن را تغییر دهد. شب قدر، شبی است که در ارتباط با عبادت و بندگی هست و قداست و نورانیتی دارد که انسان تمایل به این جنبه‌ها پیدا می‌کند. ممکن است خطراتی در انتظار انسان باشد که در این شب به گونه‌ای دیگر رقم بخورد و شبی تأثیرگذار در کل سال است، اما به این معنی نیست که انسان در کل سال نتواند تغییری در آن ایجاد کند، باید توجه داشته باشیم که فعالیت‌ها به همان زمینه‌هایی که برای انسان در شب قدر تقدیر شده، معطوف می‌شود.
 


چه کتابی را برای مطالعه در ماه رمضان پیشنهاد می‌کنید؟
در کنار قرائت قرآن و مفاتیح‌الجنان، کتاب «مَفاتیحُ الحَیاة» که کتابی حدیثی درباره سبک زندگی اسلامی و اثر جمعی از نویسندگان حوزه علمیه قم با نظارت آیت‌الله عبدالله جوادی آملی است را برای مطالعه پیشنهاد می‌کنم. محققان برای تألیف این اثر، با بررسی بیش از شش هزار روایت، کوشیده‌اند احادیث را به صورت کاربردی برای استفاده عموم مردم و برای معنابخشی به زندگی انسانی و تصویر سبک زندگی اسلامی در ابعاد مختلف اخلاقی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در این کتاب بگنجانند. تعامل انسان با خود، همنوعان، مردم و نظام اسلامی، حیوانات و خلقت زیست‌محیطی پنج محور اصلی مفاتیح‌الحیات است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها