به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در اردبیل، «نمایشگاه کتاب شریعتی» در اردبیل حدود دو دهه پیش به‌همت حجت اعلایی راه‌اندازی شد و در سال ۱۳۸۶ با تغییر مدیریت، توسعه فضا و اخذ چندین نمایندگی معتبر، فعالیت خود را ادامه داد و اکنون در فضایی بالغ بر ۲۰۰ مترمربع فعالیت خود را در زمینه عرضه و فروش کتاب، انجام می‌دهد.

«نمایشگاه کتاب شریعتی» با همکاری ۹ پرسنل و ۳۲ نمایندگی معتبر از ناشران برگزیده داخلی، ازجمله کتابفروشی‌های فعال شهر اردبیل در عرضه کتاب‌های عمومی، آموزشی و دانشگاهی است. حالا پس از گذشت حدود دو دهه از فعالیت این کتابفروشی، نخستین سایت فروش اینترنتی کتاب در این مجموعه راه‌اندازی شده است.

مدیر نمایشگاه کتاب شریعتی درباره آغاز فعالیت این سایت با نام «یازبوک» به خبرنگار ایبنا گفت: ما در «نمایشگاه کتاب شریعتی» حدود ۶۰ هزار عنوان کتاب داریم که 28 هزار عنوان آن را برای ارسال به همه نقاط کشور در سایت «یازبوک» بارگذاری کرده‌ایم. این کار، حاصل تلاش 6، 7 ماهه و تمام وقت گروه همکاران ما است.
 
وی افزود: با توجه به نیاز هم‌استانی‌ها و حتی استان‌های هم‌جوار به کتاب و در راستای گسترش فعالیتمان، حدود سه سالی به فکر ارائه اطلاعات جامع به مشتریان بودیم که با همفکری و رایزنی با شرکت‌های برنامه‌نویس، این اتفاق به شکل کنونی رقم خورد.
 
اعلایی اضافه کرد: البته فعلاً گام‌های نخست را در این مسیر برداشته‌ایم و طرح‌های دیگری را هم در نظر داریم؛ از جمله اینکه صدای مشاور را به سایت اضافه کنیم و کارشناسان حوزه کتاب، در بخش عمومی و دانشگاهی، راهنمایی بر خط یا تلفنی داشته باشند که فکر می‌کنم این اتفاق، در سطح دانشگاهی اهمیت بسزایی دارد.  
وی تصریح کرد: به جرئت می‌توانم بگویم که «یازبوک» نخستین سایت فروش کتاب در شمال غرب کشور است، از این جهت که اغلب مراکز پخش و انتشارات، شمارگان و عناوین محدودی در مجموعه و انبارهای خود دارند؛ در حالی که انبار نمایشگاه کاملاً مکانیزه و به‌روز است؛ همه کتاب‌های ناشران معتبر را در آرشیومان داریم و اغلب توزیع هم می‌کنیم. ضمن اینکه موجودی واقعی ما در دسترس علاقه‌مندان است و نیازی به سوء تبلیغ ندارد.
 
لازم است مبدأ کارشناسی کارش را درست انجام دهد
مدیر «نمایشگاه کتاب شریعتی» در تشریح فعالیت‌های این حوزه گفت: در بحث کتابفروشی دو مورد باید در نظر گرفته شود؛ شخصی و دولتی. در این کسب و کار انتخاب سبک و علاقه‌مندی بسیار مهم است، چون در آن درآمدی قابل قیاس با سایر شغل‌ها وجود ندارد؛ بر همین اساس هم شاید کسانی که علاقه کافی نداشته‌اند یا شاید فکر می‌کردند شغل پول‌سازی باشد و نبوده، با شکست مواجه شده‌اند.

اعلایی افزود: ادارات و ارگان‌های مرتبط با کتاب‌فروشی که می‌توانند نقش مؤثری داشته باشند - از جمله اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، حوزه هنری، واحد فرهنگی استانداری و ...، خیلی وارد کار نمی‌شوند و در این امر دخیل نیستند؛ چرا؟ چون موضوع کتاب (از چاپ تا فروش) کارشناسی نمی‌شود و گاهی حتی فرد مسئول، کارشناس این حوزه نیست یا اطلاعات کافی در این‌باره ندارد.
 
وی ادامه داد: برای جذب مشتری، باید سبک و سلیقه مخاطب در نظر گرفته شود. برای این امر باید کیفیت ارتقا یابد، متأسفانه با افت کیفی (چه به لحاظ چاپی و چه از نظر محتوایی) مواجهیم و روز‌به‌روز هم از این کیفیت کاسته می‌شود؛ در این میان، کتاب‌های کپی هم کم نداریم و... همه این عوامل سبب کاهش کیفیت کتاب می‌شود. فروشنده از کجا باید بداند این اثر اصل است یا کپی؟ به نظرم مبدأ کارشناسی باید کارش را درست انجام دهد، سپس مجوز نشر را صادر کند. بماند که امروز انتشار کتاب برای برخی افراد، به نوعی «رزومه‌ساز» شده است تا بتوانند مقام و منصب خود را ارتقا دهند.
   
به مسئولان بگویید کتاب و کتابفروشی نیازمند حمایت اساسی و اصولی است
اعلایی اذعان کرد: حمایت از این شغل به صفر رسیده است. شاید جلوه خوبی نداشته باشد، اما در قیاس، درآمد ما به یک دهم دیگر اصناف هم نمی‌رسد. اگر قرار باشد من و ۶ کارمند لیسانسی که در این محل کار می‌کنیم، در زیرمجموعه ادارات دولتی قرار بگیریم، چه هزینه‌ای را برای دولت خواهیم داشت؟ معادل این میزان را نمی‌شود در این کسب تأمین کرد. نتیجه‌ چنین رویکردی هم این است که روزبه‌روز از تعداد کتابفروشان کاسته می‌شود؛ در استانی مثل اردبیل ۱۶ کتابفروش داریم که تنها همین یک فعالیت را دارند. بقیه کتابفروشان، اغلب دو شغله بوده و بیمه آنها از جای دیگری تأمین می‌شود.
 
وی افزود: این کار، بدون حمایت دولتی پیش نمی‌رود. من امروز بیمه را خودم پرداخت می‌کنم، حقوق کارمندانم را هم خودم می‌دهم و حمایت دولتی ندارم. حرفه ما جزو مشاغل پرخطر است. کرونا بحث تازه‌ای است. پیش از آن هم همین وضعیت را داشتیم. فروش کتاب عمومی گویی به بنگاه خیریه بدل شده است.
 
مدیر «نمایشگاه کتاب شریعتی» در اردبیل تأکید کرد: لطفاً این عرض بنده را به مسئولان منتقل کنید که کتاب و کتابفروشی نیازمند حمایت اساسی و اصولی است. طرح‌های مناسبتی و فصلی، کار چندانی پیش نمی‌برند. کتاب باید کارشناسی شود. شغل کتابفروشی کارشناسی شود. حتی صدور پروانه کسب کارشناسی شود. حیف است منقرض شویم.
 
وی اضافه کرد: اردبیل که جای خود دارد، در خیابان انقلاب تهران هم همین اوضاع است. هر چند وقت یک بار یک کتابفروشی به فلافل‌فروشی تبدیل می‌شود. چرا؟ چون کارشناسی درستی در این حیطه انجام نمی‌شود؛ درحالی‌که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید کسانی را روی کار بیاورد که به‌جای شعارزدگی درد کتاب داشته باشند، کتاب را بفهمند و خودشان کتابخوان باشند.
 
اعلایی ادامه داد: کتاب مهندسی باید از جامعه مهندسان مجوز نشر بگیرد، کتاب کمک‌درسی از زیر گروه خودش مجوز بگیرد. گاهی کتابی به فروش می‌رسد، یک دوره چاپش در بازار تمام می‌شود، تازه کاشف به عمل می‌آید که کل مبحث آن اشتباه داشته است یا بسیار پیش آمده که کتاب عمومی را کپی‌برداری می‌کنند‌، به چاپ می‌رسانند، مراسم رونمایی هم می‌گیرند... به همه اینها باید دقت شود.
 
وی در خصوص برنامه‌های پیشین مجموعه خود گفت: برای تبدیل سبک سنتی فروش به امروزی، از ۴ سال قبل در محل کتاب فروشی نشست‌های نقد و بررسی کتاب برگزار می‌کردیم که با شیوع کرونا این نشست‌ها هم به تعویق افتاد و از بهمن‌ماه 98 دیگر نشستی برگزار نکرده‌ایم. در این مدت روی فروش آنلاین برنامه‌ریزی دقیق‌تری انجام دادیم که شکر خدا امروز این کار کلید خورد و امیدواریم بتوانیم روز‌به‌روز دامنه فعالیت را گسترش دهیم.