رضا کاشانی اسدی، نویسنده کتاب «پشت درهای بهشت»، خواننده را به فضای غبارآلود شهر کوفه می‌برد، زمانی که ابتدا دعوت گسترده از امام حسین(ع) شد، اما به وقت فتنه رفتار دیگر داشتند. داستان این‌رمان درباره شخصی به نام «موقع» است که برای یاری امام حسین(ع) با قبیله و پدر خود به مقابله برمی‌خیزد. وی شاگرد ویژه حبیب‌بن‌مظاهر(ع) است.
نویسنده در این اثر، فضای خدعه و خفقان زمان شهادت امام حسین(ع) را تصویر و برخی از عبرت‌های ماجرای عاشورا را در قالب داستان بیان کرده است. او با استفاده از روایات تاریخی، ماجرای زندگی فردی را به تصویر کشیده که بخشی از زوایای پنهان آن برهه تاریخی را برای مخاطب روشن می‌کند.
کاشانی اسدی با ذکر مقدمه ای در این نشست گفت: نهضت کربلا میزان و فرقان است، دعوتی برای احیای جامعه به سوی تعالی است. عاشورا عظیم‌تر از ظرف زمان است. روایتش روضه است. رسول اکرم(ص) فرمود: «حسین، کشتی نجات است». در باغستان کربلا شهدا حق مطلب را ادا کردند، اگر در داستان‌نگاری کوتاهی شده، باید عذرخواهی کنیم، لازم است که هنر و سینما به مدد آیند. امروز زینب(س) در انتقال پیام عاشورا تنهاست.
وی اظهار کرد: در رمان «پشت درهای بهشت»، فقط در قالب فن از داستان‌نویسی بهره گرفتم و از نظر محتوا پیمانه پر بود. شاکله داستان، واقعیت محض است. سرگذشت نوجوانی وظیفه‌شناس را محور قرار داده که دست‌آموز حبیب‌بن مظاهر است. او رادمردی چون مؤمن آل فرعون است که در عین نوجوانی باهوش، راهبر و راهگشاست. امروز همه پشت درهای بهشتیم از این رو باید به هوش و به کوش باشیم.
.jpg)
کاشانی اسدی در رابطه با اسنادی که در تألیف این کتاب از آنها استفاده کرده، عنوان کرد: از گذشته‌های دور کارهای تحقیقاتی درباره عاشورا انجام داده‌ام، اما آنچه در جمع‌بندی اثر به من کمک کرد، اثر جواد محدثی درباره عاشورا بود که تمام شخصیت‌ها را یکجا جمع کرده و در تحقیقاتی که انجام می‌دادم به صحت موضوعات این کتاب بیشتر واقف می‌شدم. شخصیتی که در این کتاب به آن پرداخته شده در کتاب آقای محدثی به صورت مبسوط پرداخته شده و البته بنده به زحمات ایشان بسنده نکردم.
وی در پاسخ به این سؤال که این کتاب را باید تاریخی بدانیم یا عامیانه؟ گفت: عاشورا برای خواص و عوام درس‌آموز است. داستان «پشت درهای بهشت» کاملاً واقعی، منطقی و بیانگر واقعیت آن دوران است. برای طبقات عوام هم تربیت‌آموزی دارد و در این داستان اصرار داشتم که به این تربیت‌شوندگی تأکید کنم.
نویسنده کتاب پشت درهای بهشت درباره قرار گرفتن ادبیات داستانی جنگ در این کتاب اظهار کرد: مشترکات جنگ ما با عاشورا زیاد است و موتور محرک جنگ ما عاشورا بود، در این کتاب فقط به حقیقت عاشورا پرداخته شده اما اگر رزمندگان کتاب را بخوانند، خاطرات دفاع مقدس برایشان زنده می شود.
رحیم مخدومی، هم درباره رمان «پشت درهای بهشت» گفت: این رمان در زمره ادبیات داستان عاشورایی تعریف می‌شود. اگرچه دفاع مقدس الهام گرفته از فرهنگ عاشوراست، اما اخیراً به مناسبت هفته دفاع مقدس، رهبر معظم انقلاب اسلامی نکاتی مهمی درباره ادبیات دفاع مقدس مطرح کردند که یکی از موارد مهم این بود که ادبیات دفاع مقدس گونه‌ای مستقل و متفاوت از ادبیات حماسی، اجتماعی و ... است. گاهی بعضی گونه‌های ادبیات زیرشاخه‌های بسیاری دارند و ابعاد آن به قدری گسترده است که در زیرشاخه نمی‌گنجد و گونه مستقلی محسوب می‌شود.
وی اظهار کرد: در رابطه با ادبیات عاشورایی هم باید این گونه تعریف کنیم که این ادبیات مستقل است و زیرشاخه‌هایی در قالب‌های مختلف دارد. ما آثار زیادی را در این گونه ادبی می‌بینیم و پدیدآورنده‌های زیادی هستند و برخی تمام عمر خود را وقف این کرده‌اند که در این گونه قلم بزنند و آثار خوبی را پدید آورنده‌اند.
مخدومی افزود: کاری که آقای کاشانی خلق کردند کار جذابی است. یک نویسنده اولین اقدام که برای نگارش انجام می‌دهد، انتخاب سوژه است که اگر دقت لازم را نداشته باشد، حداقل 50 درصد توفیقات خود را از دست می‌دهد. کسانی که سطحی به عاشورا نگاه کنند، نمی‌توانند سوژه‌های مغفول را انتخاب کنند و صرفاً خودشان را در نیم‌روز حماسه‌آفرینی محدود می‌کنند. ما سوژه‌های زیادی درباره کوفه و مردم کوفه داریم که متأسفانه نویسنده‌ها در روایت‌ها نتوانسته‌اند به روابط علی و معلولی به این شهر ورود پیدا کنند. در این منظر آقای کاشانی درست قدم برداشته و این اثر تکراری نیست و منحصر بفرد است چون سوژه درست انتخاب شده است.
نویسنده دفاع مقدس عنوان کرد: موضوع دیگر تحقیق جدی است که راه را باز می‌کند تا اثری خلق شود. بر خلاف بسیاری از سوژه‌ها که تحقیق میدانی نیاز دارد، این سوژه تحقیق کتابخانه‌ای نیاز دارد و کسی که در این زمینه حرفی می‌زند، باید خود را برای مواجهه با نظرات و نقدهای گوناگون آماده کند و تحقیق کافی می‌تواند این بار سنگین را از دوش نویسنده به زمین نهد و این اتفاق در خصوص «پشت درهای بهشت» رخ داده است.
وی بیان کرد: در این اثر هم تخیل جذاب و قوی وجود دارد و هم درهم‌تنیدگی قصه‌ها وجود دارد و اگرچه یک داستان منسجم است، اما داستان‌های متعددی در کتاب عنوان شده که بدون اینکه از ریل اصلی داستان خارج شود، با داستان اصلی پیوند برقرار کرده و درهم تنیده می‌شود و به داستان اصلی کمک می‌کند.
.jpg)
نویسنده دفاع مقدس افزود: نکته حائز اهمیت در داستان، انتخاب یک نوجوان است که جزء رویش‌ها تعریف می‌شود، این رویش در کنار ریزش‌ها قرار گرفته، ریزش‌ها کسانی هستند که گذشته خود را از یاد برده‌اند. یعنی در یک سوی ترازو شیوخ و قهرمانان را می‌بینیم که در شک و تردید هستند و در کفه دیگر نوجوانی را داریم که تازه به سن تکلیف رسیده و این‌ها تراز در می‌آیند چون اگرچه این نوجوان یکه و تنهاست، اما عمق نگاهش به حدی وزین است که می‌تواند تراز را رعایت کند و این وزنه به این دلیل است که ایشان در مکتب حبیب‌بن مظاهر پرورش یافته و بعد اینکه در خانواده‌ای بزرگ می‌شود که نقش مادر را خیلی بزرگ می‌بیند. در حالیکه پدر گرفتار شک و شبهه است و خود را می‌بازد و در رکاب سپاه کفر جان خود را از دست می‌دهد و در این خانواده مادری بصیر حضور دارد و عبایی ندارد که فرزند خود را در راه سیدالشهدا(ع) فدا کند و فرزندی را می‌بینیم که می‌تواند حبیب‌بن مظاهر را انتخاب کند و این نتیجه تربیت مادر است.
وی بیان کرد: ریزش و رویش قصه امروز ماست و از مصادیق «کُلُّ یَومٍ عاشورا و کُلُّ أرضٍ کَربَلا» است. تمام انقلابها با رویش و ریزش مواجه هستند. رویش‌ها ما را امیدوار می‌کند. امروز رویشی مانند شهید حججی داریم که جامعه را تکان داد و این زمانی اتفاق می‌افتد که عده‌ای می‌خواهند نوجوانان را بریده از انقلاب معرفی کنند پس این قصه هر روز ماست و نسل امروز به این قصه‌ها نیاز دارند.
مخدومی تصریح کرد: کتاب «پشت درهای بهشت» مملو از درس‌ها و عبرت‌هاست در این کتاب به علت رویش‌ها و ریزش‌ها پرداخته شده است و یکی از موفقیت‌های این رمان داشتن مقدمه خوب است. از مقدمه انتظار داریم در ابتدا ما را درگیر کند و زمان و مکان و قصه داستان را خوب معرفی کند و در فصل اول این کتاب که شامل 15 صفحه می‌شود، این اتفاق خوب رقم خورده است.
نظر شما