به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در کرمانشاه، سه سال از زلزله ویرانگر 7.3 ریشتری 21 آبان سال 96 غرب کشور گذشت؛ زلزله‌ای که در ۱۱ کیلومتری بخش ازگله و ۳۲ کیلومتری شهر سرپل‌ذهاب رخ داد و ۶۲۰ کشته و ۱۲ هزار و ۳۸۶ مصدوم بر جای گذاشت.

در شهرستان سرپل‌ذهاب کتابخانه رسالت در بنایی به مساحت 893 مترمربع فعال بود که پس از تخریب تقریبا صددرصدی قرار بر این شد تا این مرکز در بنایی جدید به مساحت 900 مترمربع ساخته شود، مقاوم‌سازی و بهینه‌سازی کتابخانه علامه امینی این شهرستان نیز در همان مساحت 600 مترمربع تعیین شد که هنوز هم این پروژه‌ها در بلاتکلیفی باقی مانده و یک ساختمان استیجاری برای به‌صورت موقت برای این امر اختصاص یافته است.
 
در یک گزارش میدانی به‌عمل آمده از وضعیت کتابخوانی شهرستان، عنوان شد که برخی از زلزله‌زدگان پس از گذشت سه سال هنوز هم با مسایل مالی و مشکلات بازپرداخت اقساط بانکی به‌اندازه‌ای مواجه هستند که مسئله کتاب‌ و کتابخوانی را از یاد برده‌اند. در مقابل، زلزله‌زدگان و فعالان فرهنگی وجود دارند که پناه‌ بردن به کتاب را علاوه بر ارتقا معلومات در کاهش تنش‌های روانی پس از سانحه موثر می‌دانند. برخی از این نظرات را در ادامه می‌خوانید.
 
انتقاد از نبود توازن در بازسازی مناطق زلزله‌زده
«فرزاد نسیمی پور» شهروند و فعال فرهنگی سرپل ذهابی است. او معتقد است: تمام توجه­ات و اقدامات به سمت ساخت‌وسازهای مناطق مسکونی معطوف شده و نوعی عدم توازن در بازسازی سرپل‌ذهاب ایجاد شد.

نسیمی پور به خبرنگار ایبنا گفت: در سرپل ذهاب یک فرهنگسرا وجود داشت که محل انجام کارها و گردهمایی‌­های فرهنگی بود که بعد از زلزله و تخریب آن، هیچ اقدامی در خصوص بازسازی و ساخت آن صورت نگرفت.

وی اضافه کرد: کتابخانه رسالت این شهرستان نمونه‌ای دیگر از پروژه‌های رها شده است که بعد از گذشت سه سال از زمان زلزله هنوز در مرحله اسکلت است و پیشرفتی نداشته است.

شان فرهنگی سرپل‌ ذهاب داشتن یک کتابخانه مدرن و مجهز هست
یک دانشجوی سرپل‌ذهابی هم در مورد کتابخانه سرپل‌ذهاب و تاثیر کتاب خواندن بر روحیه بازماندگان این حادثه هولناک، به خبرنگار ایبنا گفت: شهرستان سرپل‌ذهاب تا قبل از زلزله سال 96 دارای دو کتابخانه به‌نام رسالت و علامه امینی بود که پس از زلزله و آسیب­‌هایی که به ساختمان آنها وارد شد، از آنها فقط یک نام باقی ماند و با اینکه بسیاری از ساختمان‌های مسکونی، تجاری، مدارس، ادارات و ارگانها تعمیر و یا از نو ساخته شدند، اما اقدام تاثیرگذاری برای بازسازی ساختمان این دو کتابخانه­‌ها صورت نگرفت و این موضوع این شهرستان به دست فراموشی سپرده شد.

این شهروند سرپل ذهابی ادامه داد: چرا تلاش‌ها و توجهات فقط به سمت بازسازی خانه­‌ها و مدارس معطوف شد؟ چرا کسی به فکر انجام کار فرهنگی و اجتماعی در اینجا نیست؟ من جزو افرادی بودم که حداقل در ماه دو مرتبه به این کتابخانه‌ها مراجعه می‌­کردم و افرادی را می­‌شناسم که قبل از زلزله تنها دلخوشی و سرگرمی آنها مراجعه به این کتابخانه و مطالعه کتاب بود، البته الان ساختمانی را برای این کار به‌صورت استیجاری در نظر گرفته­‌اند، اما واقعا شأن این شهرستان که نویسندگان و شعرای خوبی را پرورش داده، داشتن کتابخانه‌­ای کامل، جامع و مجهز است.

پیرمردی که در گوشه‌ای از بوستان شهر بازسازیی‌شده سرپل‌ذهاب نشسته بود هم، به خبرنگار ایبنا اینگونه گفت: ببین دخترم! من یک بازنشسته هستم و بجز حقوق بازنشستگی درآمد دیگری ندارم. زمانی که زلزله آمد، خانه و اسباب و اثاثیه ما همگی نابود شد و از بین رفت. با کمک دولت و وام­‌هایی که به ما دادند و با اندک پس‌اندازی که داشتیم، شروع به ساخت خانه کردیم. با وجود تورم و گرانی مصالح از دو طبقه خانه‌­ای که قبل از زلزله داشتیم، فقط توانستیم یک طبقه خانه بسازیم و مقداری وسایل و اثاثیه بخریم و در آنجا زندگی را ادامه بدهیم.

وی ادامه داد: حقوقم فقط برای تامین مایحتاج روزانه زندگی‌مان کافی است و حتی بیشتر اوقات مجبورم از افراد مختلف تا پایان ماه مقداری پول قرض بگیرم و همه دغدغه من تامین زندگی و مایحتاج خانواده‌­ام است. حالا تو بگو من با چه آرامشی کتاب بخوانم؟!

او گفت: علاوه بر مشکلاتم به تازگی بانک‌ها اعلام کردند که مهلت بازپرداخت وام­‌هایی که به مردم داده‌­اند، تمام شده و باید ماهیانه مبلغ قابل توجهی از حقوق بازنشستگی‌­ام را برای اقساط وام بپردازم؛ حقوقی که حتی نمی‌توانم تا پایان ماه مخارج روزانه خانواده‌­ام را با آن تامین کنم. این شده مشکل جدید بیشتر مردم این شهرستان.

یکی دیگر از فعالان فرهنگی این شهرستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا، اما وجود کتابخانه در شهرستان را ضروری دانست و گفت: نوجوانان، جوانان، افراد میانسال، دانش‌­آموزان و دانشجویان باید از نعمت وجود کتابخانه در شهرشان بهره­‌مند باشند و نباید این موضوع از یاد برود که مطالعه و خواندن کتاب در کاهش تنش، خیال آسوده و ذهن آرام موثر است.

حسین جمشیدی ادامه داد: البته با وجود مشکلات مالی نمی‌توان ضرورت بازسازی کتابخانه را در این شهرستان منکر شد و جای سوال است که با وجود این همه صرف هزینه و ساخت‌وساز و بازسازی‌هایی که انجام شد چرا هیچکس به فکر احداث ساختمان مستحکمی برای کتابخانه­‌هایمان نبودند؟ شهر ویران شده بود و نیاز به بازسازی داشت اما بالاخره بازسازی روزی تمام می­‌شود، اما در حوزه فرهنگی و اجتماعی نیز باید کارهایی انجام شود و اقداماتی صورت بگیرد و کتابخانه‌ای مجهز و کامل برای شهرستان احداث و ایجاد شود تا جوانان، دانش آموزان، دانشجویان و جامعه ادبی ما مجبور نباشند برای مطالعه یک کتاب بعضا تا مرکز استان سفر کنند.
 

 

در ادامه سراغ رئیس کتابخانه­‌های عمومی شهرستان سرپل‌ذهاب رفتیم تا کم و کیف وضعیت بازسازی این کتابخانه‌ها و سایر فضاهای فرهنگی شهر را از او جویا شویم.

برای بازسازی کتابخانه‌های شهر با کمبود بودجه مواجه شده‌ایم
امیر اسماعیلی به خبرنگار ایبنا گفت: دو کتابخانه عمومی سرپل ذهاب در زلزله سال 96 تخریب شدند. پس از زلزله ویرانگر آبان‌ماه 96 و تخریب ساختمان‌های دو کتابخانه این شهرستان بلافاصله برای بازسازی و ساخت آنها پیگیری­‌های لازم را انجام دادیم اما به دلیل کمبود بودجه تاکنون موفق به بازسازی کامل آنها نشده‌­ایم.

وی افزود: از ابتدای سال 1398 یک باب ساختمان را در شهرستان سرپل‌ذهاب به‌صورت اجاره در اختیار کتابخانه‌ها قرار دادیم و کتاب­‌ها را به آنجا منتقل کردیم و از آن زمان تاکنون کتابخانه فعال است و کتابخانه­ روستایی چون آسیب چندانی ندید، بلافاصله پس از زلزله فعالیت خود را آغاز کرد.

اسماعیلی ادامه داد: تا قبل از شیوع بیماری کرونا به مناطق روستایی و عشایری سرکشی می­‌کردیم و کتاب‌هایی را برایشان می­‌بردیم و کتاب‌هایی را به امانت به آنها می‌­سپردیم و همکاران برای اجرای برنامه‌­های فرهنگی هر ماه به یک روستا یا یک منطقه عشایری می­‌رفتند اما بعد از شیوع این بیماری دیگر به‌صورت حضوری برنامه‌­ای نداریم و در بستر فضای مجازی فعالیت می‌کنیم و با تشکیل گروه‌های مجازی خدماتی را ارائه می‌­دهیم.

این مقام مسئول در خصوص بازسازی کامل کتابخانه رسالت در شهرستان سرپل‌ذهاب گفت: علاوه بر مشکل کمبود بودجه، با یک مشکل حقوقی هم در مورد زمین کتابخانه مواجه هستیم؛ به این صورت که زمین کتابخانه وقف است و بعد از تخریب ساختمان در اثر زلزله، موقوفه علیه اداره کتابخانه‌­ها اقدام به طرح دعوا در دادگاه کرده و ادعای مالکیت دوباره دارند و پرونده در دادگاه در حال بررسی است و در واقع ما با دو مشکل در این خصوص مواجه هستیم.

وی با بیان اینکه تکمیل هر دو کتابخانه عمومی شهرستان سرپل‌ذهاب به حدود چهار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد، افزود: پیگیر رفع مشکلات و موانع برای بازسازی و احداث کتابخانه­‌ها هستیم و جلسه­‌ای در این رابطه در شهرستان برگزار شد و استاندار کرمانشاه قول مساعد برای پیگیری و اختصاص بودجه برای تکمیل کتابخانه­‌های رسالت و علامه امینی این شهرستان را داد.
  
همچنین مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا در این رابطه گفت: با توجه به اهمیت موضوع در روز پس از زلزله در همان ساعات اولیه صبح، مسئولین نهاد و اداره‌کل استان در مناطق زلزله‌زده حضور یافتند که پس از ابراز همدردی با خانواده‌های همکاران و تاسف از وقوع زلزله، از ساختمان کتابخانه‌ها و منازل مسکونی همکاران بازدید کردند و پیرو آن تصمیماتی در خصوص اسکان موقت کتابداران ساکن در شهرستانهای ثلاث‌ باباجانی، سرپل ذهاب، قصرشیرین و دالاهو  و کمک هزینه مالی جهت جبران خسارات وارده و همچنین تاکید بر تعطیلی تعداد 6 باب کتابخانه که بیش از 50 درصد آسیب دیده اند اتخاذ شد.

جذب اعتبار 4 میلیارد و 760 میلیون تومانی برای بازسازی کتابخانه‌های آسیب‌دیده از زلزله
معصومه حسنی‌خونسار به پایش تَرَک ساختمان‌های آسیب‌دیده در اثر زلزله و بررسی سطح ایمنی ساختمان اشاره کرد و گفت: با توجه به اهمیت موضوع و لزوم بازسازی مجدد مناطق زلزله‌زده، پیرو جلسات برگزار شده در استانداری، سازمان مدیریت و دستگاه‌های ذیربط، این اداره‌کل با برآورد خسارت وارده به ساختمان کتابخانه‌ها و دفاع از آن در جلسات کمیته ماده 12 (ستاد مدیریت بحران استان)، موفق به اخذ اعتباری بالغ بر 4 میلیارد و 760 میلیون تومان شد که در مرحله اول مبلغ 2 میلیارد و 380 میلیون تومان آن تخصیص می‌یابد.
 
وی همچنین از برگزاری برنامه‌های قصه‌گویی و کتاب‌خوانی و مسابقه نقاشی در چادرهای مناطق زلزله‌زده توسط کتابداران کتابخانه‌های عمومی شهرستانهای اسلام‌آباد غرب، ثلاث باباجانی، جوانرود، پاوه، دالاهو، قصرشیرین و سرپل‌ذهاب، ارسال کتابخانه‌های سیار به مناطق زلزله‌زده، بررسی وضعیت اسکان همکاران آسیب‌دیده و نیازسنجی جهت اسکان توسط کمیته عمرانی و اسکان، جمع آوری و بسته‌بندی کتاب‌های کتابخانه‌های هدف در کارتون و ارسال آن به انبارهای مشخص شده و جمع‌آوری قفسه و تجهیزات اداری و ارسال آن به انبار به عنوان بخشی از اقدامات به هنگام وقوع زلزله، به‌عنوان بخشی از اقدامات صورت گرفته در این مدت نیز اشاره کرد.