به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در هرمزگان، به مناسبت هفته درختکاری در هرمزگان و نزدیکی آن با هفته کتاب، به صورت نمادین در محلات مختلف بندرعباس توسط کودکان، نهال درخت جم کاشته و در همان محل مراسم کتابخوانی و قصه‌خوانی برگزار شد.
محمد سایبانی مسئول باشگاه کتابخوانی ساحل در هرمزگان، ایده‌پردازی و اجرای این طرح را برعهده داشته است. به همین بهانه با وی به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان می‌گذرد.
آقای سایبانی در شروع بفرمایید انگیزه این طرح چطور شکل گرفت؟
در واقع انگیزه این طرح از دو مسئله نشأت گرفت که نسبت به هم بی‌ارتباط نیستند. اول مسئله ترویج کتابخوانی بین کودکان بود که برای ما اهمیت داشت و البته ارتباط همین نسل با طبیعت و درختکاری. باید در نظر گرفت که شرایط ما و رفتار ما و نوع زیست ماست که آینده کودکان آنها را می‌سازد. هر شکلی که خودمان با کودکانمان پیشه کنیم همان اتفاقات در جامعه ما شکل خواهد گرفت.
روز درختکاری در تقویم رسمی، 15 اسفند است؛ تناسب دادن آن با هفته کتاب در آبان چطور امکان‌پذیر است؟
در تقویم رسمی 15 اسفندماه روز درختکاری است و معمولاً شاهد مراسم‌هایی در فضای رسمی هستیم؛ اما باید این نکته را در نظر گرفت که در سراسر دنیا روز درختکاری بر اساس شرایط اقلیمی هر منطقه انتخاب می‌شود؛ و با توجه به اینکه هرمزگان و جنوب ایران جغرافیای متفاوتی نسبتاً به مرکز و شمال ایران دارد. با مشاوره متخصصان هفته کتاب را برای طرح درختکاری انتخاب کردیم.
البته درختانی هم در جنوب هست که در ماه‌های مختلفی می‌توان کاشت. فصل پاییز در جنوب ایران هوای بهاری و خوبی داریم؛ هرچند یکی دیگر از دلایل انتخاب این زمان، تلفات نهالی بود که در اسفند کاشته می‌شد و تجربه عینی خودمان است؛ اما پاییز شانس رشد بیشتری داشت.
این رویداد در چه مناطقی از بندرعباس یا استان هرمزگان انجام شده است؟
این طرح را از 15 آبان شروع کردیم. با توجه به همکاری باشگاه‌های کتابخوانی کودک و نوجوان، هماهنگ می‌شد که ما در شهر بندرعباس در کدام محله می‌توانیم این طرح را اجرا کنیم. مثلاً از «سورو» که غربی‌ترین محله شهر بندرعباس است تا «خواجه عطا» در نوار ساحلی و یا محلاتی که از دریا فاصله می‌گیرند و حتی بومه شهر بندرعباس که در کوهپایه کوه «گنو» قرار دارد.
محمد سایبانی مسئول باشگاه کتابخوانی ساحل در هرمزگان، ایده‌پردازی و اجرای این طرح را برعهده داشته است. به همین بهانه با وی به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان می‌گذرد.
آقای سایبانی در شروع بفرمایید انگیزه این طرح چطور شکل گرفت؟
در واقع انگیزه این طرح از دو مسئله نشأت گرفت که نسبت به هم بی‌ارتباط نیستند. اول مسئله ترویج کتابخوانی بین کودکان بود که برای ما اهمیت داشت و البته ارتباط همین نسل با طبیعت و درختکاری. باید در نظر گرفت که شرایط ما و رفتار ما و نوع زیست ماست که آینده کودکان آنها را می‌سازد. هر شکلی که خودمان با کودکانمان پیشه کنیم همان اتفاقات در جامعه ما شکل خواهد گرفت.
روز درختکاری در تقویم رسمی، 15 اسفند است؛ تناسب دادن آن با هفته کتاب در آبان چطور امکان‌پذیر است؟
در تقویم رسمی 15 اسفندماه روز درختکاری است و معمولاً شاهد مراسم‌هایی در فضای رسمی هستیم؛ اما باید این نکته را در نظر گرفت که در سراسر دنیا روز درختکاری بر اساس شرایط اقلیمی هر منطقه انتخاب می‌شود؛ و با توجه به اینکه هرمزگان و جنوب ایران جغرافیای متفاوتی نسبتاً به مرکز و شمال ایران دارد. با مشاوره متخصصان هفته کتاب را برای طرح درختکاری انتخاب کردیم.
البته درختانی هم در جنوب هست که در ماه‌های مختلفی می‌توان کاشت. فصل پاییز در جنوب ایران هوای بهاری و خوبی داریم؛ هرچند یکی دیگر از دلایل انتخاب این زمان، تلفات نهالی بود که در اسفند کاشته می‌شد و تجربه عینی خودمان است؛ اما پاییز شانس رشد بیشتری داشت.
این رویداد در چه مناطقی از بندرعباس یا استان هرمزگان انجام شده است؟
این طرح را از 15 آبان شروع کردیم. با توجه به همکاری باشگاه‌های کتابخوانی کودک و نوجوان، هماهنگ می‌شد که ما در شهر بندرعباس در کدام محله می‌توانیم این طرح را اجرا کنیم. مثلاً از «سورو» که غربی‌ترین محله شهر بندرعباس است تا «خواجه عطا» در نوار ساحلی و یا محلاتی که از دریا فاصله می‌گیرند و حتی بومه شهر بندرعباس که در کوهپایه کوه «گنو» قرار دارد.
این نهال‌ها با درختان دیگری که در آن محل هستند، از لحاظ معنوی تفاوتی خواهند داشت؟
بله ، این نکته را بگویم که بعضی مناطق اسمی هم برای درخت گذاشته شد. مثلاً در کتابخانه فرهیختگان دهستان «ایسین» که یک روستایی در حومه بندرعباس است، بچه‌های باشگاه کتابخوانی اسم نهال خودشان را «صفا» گذاشتند. به احترام یکی از پیشکسوت‌های فرهنگی همان منطقه که زنده‌یاد صفا بود.
در این مدت از این طرح استقبال خاصی هم شده است؟
در شروع این طرح 15 نهال توسط بچه‌ها و کودکان و نوجوانان کاشته شد و باشگاه‌های کتابخوانی دیگر مناطق هم از این طرح استقبال کردند این شد که تعداد 20 نهال دیگر هم تهیه‌شده و طبق همین آیین واره جم و جور قرار است بچه‌ها نهال‌ها را بکارند و برای نهال‌ها قصه بخوانند.
شهرهای دیگر استان هرمزگان هم پیگیر این طرح بودند؟
با باشگاه‌های کتابخوانی در شهرهای دیگر استان مثل پارسیان، لنگه، جاسک و ... ارتباط گرفتیم که این رویداد شکل بگیرد. امیدواریم استان‌های جنوبی کشور به این طرح بپیوندند. همانند استان‌های بوشهر، سیستان و بلوچستان و جنوب فارس و کرمان و خوزستان... که پتانسیل فصلی اجرای این طرح در این ایام را دارند.
از همکاران این طرح بفرمایید؛ اینکه چه نهادهای خصوصی یا دولتی در این طرح مشارکت داشته‌اند؟
به‌جز اداره کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی بندرعباس که متولی باشگاه‌های کتابخوانی نیز هست، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و البته فضای سبز شهرداری با در اختیار گذاشتن نهال‌ها ما را در این پویش یاری دادند.
چه کودکان و نوجوانانی در اجرای این طرح نقش داشتند؟
عموماً کودکان محلات مختلف در این طرح نقش داشتند که در فعالیت‌های اجتماعی محلی خودشان همکاری دارند. مثلاً محله خواجه عطا، بچه‌های این محله روی پل بین محله و دریا از نقاشی‌های خودشان نمایشگاه نقاشی برگزار می‌کنند و گاهی هم برای امور خیریه این نقاشی‌ها به فروش می‌رود. به‌عبارت‌دیگر بچه‌هایی که در این طرح همکاری کردند خودشان تا حدود زیادی پیش‌زمینه فعالیت اجتماعی هم دارند.
همه درختانی که کاشته شده، نهال جم یا جمبو بودند؟
همه درختانی که کاشته شد، نهال جم یا به قول دوستان بوشهری درخت جمبو بودند که هم اسم باستانی دارد و درخت مقاوم و سریع رشدی است، سایه خوبی در آینده دارد و میوه بسیار خوشمزه‌ای هم ثمر می‌دهد. در واقع درختی انتخاب کردیم که در آینده هم پتانسیل برگزاری دورهمی زیر سایه‌اش را داشته باشد.
نگهداری این درختان بعد از کاشته شدن به چه صورت است؟
نکته قابل‌توجه این است که این درخت از گونه‌های بومی این منطقه است و نسبت به مناطق اینجا مقاوم است؛ اما در نهایت نگهداری آن به همان کودکانی که آنها را کاشته‌اند واگذار می‌شود. ناگفته نماند بعضاً درختان جایی کاشته شده که فضای سبز شهرداری است و از آبگیری قطره‌ای برایشان استفاده می‌شود.
شما در طرح‌های دیگر هفته کتاب هم همکاری دارید؟
من بر اساس مسئولیتی که دارم، یعنی مسئول باشگاه کتابخوانی در استان هرمزگان، ترویج فرهنگ کتابخوانی کودک و نوجوان و را در هرمزگان بر عهده دارم، طبیعی است که در اکثریت برنامه‌های هفته کتاب و کتابخوانی هرمزگان به‌نوعی شرکت و حضورداشته باشم.
تا جایی که اطلاع دارم، پیش از این نیز شما از فعالان فرهنگی و هنری استان هرمزگان بوده‌اید؟
من یک فعال اجتماعی هستم که ابزارم هنرم است و به‌طورجدی حدود 25 سالی است که در شاخه‌های مختلف از تئاتر و تجسمی و موسیقی فعالیت پیگیر داشته‌ام و مدرس و مربی برخی از این‌ها هستم؛ و تحصیلاتم هنر کاربردی است و کارم تسهیلگری هنری است. بنابراین قبل از اینکه این مسئولیت را داشته باشم، کماکان در رویدادهای این شکلی شرکت داشته‌ام و یا اینکه طرح و ایده برای این کارها ارائه داده‌ام.
نظر شما