به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، بخش غیررقابتی پانزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر با برگزاری محفل «مردان میدان» به یاد سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و شهید محسن فخری‌زاده چهارشنبه (17 دی‌ماه) بر مزار شهید فخری‌زاده در آستان مقدس امامزاده صالح (ع) برپا شد.
سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این برنامه که به‌صورت زنده از شبکه چهار سیما و شبکه رادیویی فرهنگ پخش می‌شد گفت: خیلی خوشحالم که به مناسبت جشنواره شعر فجر توفیقی حاصل شد تا در این مکان شریف هم یاد سرداران شهید را گرامی بداریم و هم از شعر صحبت کنیم. به نظر می‌آید این نکته را بارها درباره‌اش صحبت کرده‌ایم که شعر به نحوی همزاد ایران است. وقتی ما تاریخ ایران را نگاه می‌کنیم، متوجه پیوند دیرینه آن با شعر می‌شویم.
وی ادامه داد: در مقاطع مختلف ما شاهد این اتفاق بوده‌ایم و در انقلاب اسلامی که انقلاب کلمه بود و با کلمات آغاز شد و روند خودش را ادامه داد، نیز شعر حضور داشت و شعر هم که یک کلمه صیقل خورده است با انقلاب اسلامی ارتباط خاصی پیدا کرد. بنابراین می‌توان گفت حیات ایران و انقلاب اسلامی با شعر پیوند خورده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به این دوره از جشنواره گفت: امسال در جشنواره شعر فجر سه تقارن داریم که این تقارن‌ها به نحوی جشنواره شعر فجر را متاثر از خودش کرده است. از یک طرف چهلمین سالگرد دفاع مقدس است، از طرف دیگر سالگرد شهید سلیمانی است و از طرفی هم در آستانه چهلم شهید فخری‌زاده هستیم. در کنار این موارد یک سال هم هست که شاهد رشادت‌ها و کارهای سترگ مدافعان سلامت هستیم. مجموعه این اتفاقات به‌نحوی نسبت‌های خودش را با جشنواره شعر فجر برقرار می‌کند و شعر با این اتفاقات نسبت‌هایی را خواهد داشت.
وی افزود: به نظر می‌آید در همه قالب‌هایی که ما در حوزه شعر در سده‌های مختلف داشته‌ایم، این چند اتفاق نسبت‌هایی را با آن برقرار می‌کند. اگر ما به عنوان مثال شعر حماسی داشتیم و داریم در تاریخ ایران زمین و بعد از اسلام شاهنامه قله بلند این اتفاق است. حال باید گفت حماسه‌ها و شعرهای حماسی چگونه شکل می‌گیرند؟ این شعرها ویژگی‌ها و معیارهایی دارند. مثلا شعرهای حماسی شعرهایی هستند که با اسطوره‌ها و قهرمان‌ها در تماس هستند.
صالحی در توضیح حضور اسطوره‌ها در شعر حماسی گفت: ما می‌بینیم که در دفاع مقدس در زندگی شهید سلیمانی، شهید فخری‌زاده و مدافعان سلامت این اسطوره‌ها و قهرمانی‌ها خودش را نشان می‌دهد. اسطوره‌ها و قهرمانی‌ها چه کسانی هستند؟ این افراد کسانی هستند که خطر می‌کنند و در صف مقدم قرار می‌گیرند و شجاعت و دلیری آنها به گونه‌ای است که به دیگران نمی‌گویند: «برو» بلکه آنها به دیگران می‌گویند «بیا». اسطوره‌ها معمولا فرآیندهای عادی را طی نمیکنند و در زمان عادی برنامه‌هایشان را تنظیم نمیکنند.
وی ادامه داد: زمان آنها یک زمان قدسی است. امکانات آنها یک امکانات معمولی نیست و می‌توانند شتاب‌های ویژه‌ای را در فرآیند فعالیت‌هایشان تعریف کنند؛ این‌ها اسطوره‌ها و قهرمان‌ها هستند. ما می‌بینیم که رزمندگان دفاع مقدس، شهید سلیمانی، شهید فخری‌زاده و مدافعان جبهه سلامت نیز کسانی هستند که به این شکل بوده‌اند و هستند. بنابراین این افراد می‌توانند سوژه و مبنایی برای حماسه و شعر حماسی باشند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به تقابل خیر و شر در شعر اظهار کرد: ما درحوزه حماسه‌ها تقابل خیر و شر را نیز می‌بینیم. هر قدر این فاصله و عمق خیر و شر بیشتر باشد، این تقابل و تضادها و بعد آن جریان حماسه‌ها و اسطوره‌ها معنای خودش را بهتر پیدا می‌کند. ما در فضای دفاع مقدس، زندگی شهید سلیمانی، شهید فخری‌زاده و مدافعان سلامت، این بحث خیر و شر را به شکل قابل توجهی می‌بینیم. شر در دوره دفاع مقدس در یک جبهه وسیعی قرار داشت. امکانات مالی، امکانات لجستیک، امکانات نظامی، خدمات رسانه‌ای، خدمات اطلاعاتی و مجموعه‌ای از امکانات درفضای جبهه شر در اختیار صدام قرار داشت؛ بنابراین این تقایل خیر و شر در یک فضای وسیعی خودش را عرضه می‌کرد.
وی افزود: بعد از دفاع مقدس شهید سلیمانی یا شهید فخری‌زاده‌ها که در ایام دفاع مقدس هم فعال و جزو سرداران پاکبازان آن دوره بودند در یک جبهه‌های جدیدی قرار می‌گیرند. آنها علیه جبهه جهالت فکری تکفیری‌ها و داعش، علیه شرارت و شر سیاسی رژیم اشغالگر قدس می‌ایستند. در فضای مدافعان سلامت نیز ما همین وضعیت را می‌بینیم. یعنی این افراد بین جبهه خیر و شر که ناشناخته است و گسترده است و عمیق است و مرگساز و بیماری‌ساز است، قرار می‌گیرند.
صالحی با اشاره به گنجینه‌های مضمونی شعر حماسی گفت: جریان دفاع مقدس و جریان زندگی شهید فخری‌زاده‌ها و شهید سلیمانی‌ها و همچنین مدافعان سلامت، مضامین متنوعی را برای شعر حماسی فراهم کرده است و لذا تاریخ شعر چهل ساله ما به نحوی است که در آن شاهد نمایه‌های فراوانی از شعر حماسی هستیم.
وی ادامه داد: اگر ما در تاریخ شعرمان چیزی به‌عنوان شعر عرفانی داریم که بعد از اسلام از سنایی‌ها و حافظ‌ها و مولوی‌ها و عطارها به دست ما رسیده است، جوهره آن که عرفان اسلامی است، مبتنی بر توحید نظری و عملی است. ما در توحید نظری مثلا داریم و خوانده‌ایم که شهید فخری‌زاده چگونه توحید را در فیزیک و علم و فلسفه جاری و ساری می‌دید یا در فضای توحید عملی شاخه‌های مختلفی که برای توحید عملی دیده می‌شود توکل است که انسان هیچ غیرممکنی را ناممکن نداند. درست وقتی که به قدرت حق اعتماد می‌کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در توضیح شعر عرفانی گفت: شعر عرفانی ما متکی بر این گزاره‌ها و مضمون‌هاست. ما در زندگی شهدا و مدافعان سلامت جوهره‌های زیادی از توحید عملی و نظری را می‌بینیم؛ بنابراین حجم وسیعی از مضامین عرفانی در یک زندگی و سیره عملی خودش را نشان می‌دهد. یا اگر ما سبکی را به عنوان شعر آیینی داریم، باز دفاع مقدس و زندگی این عزیزان آکنده از محبت‌ها و عشق‌ها به اهل بیت (ع) و زندگی آنهاست و نسبتی را با محبت و سیره اهل بیت (ع) و الگوپذیری از اهل بیت (ع) پیدا می‌کند.
وی افزود: آنچه که در دفاع مقدس ظهور و بروز داشت، نشان دهنده این است که ما حتا در یک قالب خاص شعر آیینی فضای دفاع مقدس و زندگی شهید سلیمانی، شهید فخری‌زاده و مدافعان سلامت، مضمون می‌بینیم. در قالب‌های دیگر شعر نیز چنین است. زندگی این افراد آکنده از مضمون برای شعر است و ما حس می‌کنیم که یک گنجینه و چشمه‌های جوشانی از مضمون را از این تاریخ و از این شخصیت‌ها برای شعر معاصر خودمان و حتا شعر معاصر جهان داریم.
در این مراسم در کنار افتتاح پانزدهمین دوره جشنواره شعر فجر و صحبت‌های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، شاهد شعرخوانی شاعران شناخته شده‌ای چون یوسفعلی میرشکّاک، علی داودی، محمدمهدی سیار، میلاد عرفان‌پور، علی‌محمد مودب، عباسعلی براتی‌پور، احمد علوی، حسین اسرافیلی، رضا اسماعیلی، سعید بیابانکی و عباس احمدی بودیم.
همچنین در این مراسم حامد فخری‌زاده، فرزند شهید محسن فخری‌زاده نیز حضور داشت و به خوانش یک مثنوی که برای پدر سروده بود، پرداخت و غزلی را نیز از آثار شهید فخری‌زاده خواند.
در این مراسم، تابلوی یادبود این محفل را شعرا و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی امضا کردند و به حامد فخری‌زاده که به نمایندگی از خانواده شهید فخری‌زاده در مراسم حضور داشت، تقدیم کردند.
چهارشنبه ۱۷ دی ۱۳۹۹ - ۱۸:۴۳
نظر شما