به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در کرمانشاه، در این روزها شهرستان روانسر شاهد راه‌اندازی نخستین کتابخانه تخصصی کودک خود بود؛ کتابخانه‌ای که ویژگی‌های لازم و ضروری یک کتابخانه کودک‌محور در آن رعایت می‌شود.
این کتابخانه در یکی از کلاس‌های دبستان نیایش به مساحت ۲۴ مترمربع احداث شده است و نکته مهمی که در چیدمان آن لحاظ شده، ایمنی لازم و کودک‌محور بودن آن است.
کودک‌محور بودن این کتابخانه به این معناست که اندازه قفسه‌ها و قاب‌ها و پوسترها در دید کودک است و کودک به راحتی به آن دسترسی دارد.
در این کتابخانه از توجه به رنگ موکت گرفته تا سایز و ارتفاع قفسه‌ها، متناسب با دیدِ کودک است و از سایر وسایل برای زیباسازی فضا استفاده شده است و در طول فعالیت به‌صورت ماهانه و به لحاظ ایمنی و تجهیزات لازم مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در این مرحله بیش از 400 جلد کتاب و دیگر منابع کتابخانه‌ای به یاد «مهدی امیری» و با پشتیبانی یکی از بستگان ایشان تجهیز شده است.
«با من بخوان» یک طرح ملی و سراسری برای راه‌اندازی کتابخانه‌های کودک‌محور است و در همه مراحل ساکنان منطقه‌ای که کتابخانه در آن قرار گرفته، به حمایت‌های مالی کتابخانه می‌پردازند و به همین خاطر همواره نیازمند پشتیبانی و حضور خانواده‌ها خواهد بود.
این کتابخانه در یکی از کلاس‌های دبستان نیایش به مساحت ۲۴ مترمربع احداث شده است و نکته مهمی که در چیدمان آن لحاظ شده، ایمنی لازم و کودک‌محور بودن آن است.
کودک‌محور بودن این کتابخانه به این معناست که اندازه قفسه‌ها و قاب‌ها و پوسترها در دید کودک است و کودک به راحتی به آن دسترسی دارد.
در این کتابخانه از توجه به رنگ موکت گرفته تا سایز و ارتفاع قفسه‌ها، متناسب با دیدِ کودک است و از سایر وسایل برای زیباسازی فضا استفاده شده است و در طول فعالیت به‌صورت ماهانه و به لحاظ ایمنی و تجهیزات لازم مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در این مرحله بیش از 400 جلد کتاب و دیگر منابع کتابخانه‌ای به یاد «مهدی امیری» و با پشتیبانی یکی از بستگان ایشان تجهیز شده است.
«با من بخوان» یک طرح ملی و سراسری برای راه‌اندازی کتابخانه‌های کودک‌محور است و در همه مراحل ساکنان منطقه‌ای که کتابخانه در آن قرار گرفته، به حمایت‌های مالی کتابخانه می‌پردازند و به همین خاطر همواره نیازمند پشتیبانی و حضور خانواده‌ها خواهد بود.
.jpg)
این طرح در واقع یک برنامه ترویج کتابخوانی برای همه کودکان، به ویژه کودکان مناطق محروم است و هدف از این طرح رساندن کتابهای مناسب و با کیفیت به دست این کودکان، به خصوص کودکانی است که در شرایط معمول به این کتاب‌ها دسترسی ندارند.
بانی این طرح موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان است، فعالیت در این کتابخانه‌ها غالبا داوطلبانه است و علاقه‌مندان به ترویج کتاب و کتابخوانی در سراسر کشور می‌توانند از این فرصت برای بهبود سرانه مطالعه و ارتقای فرهنگ عمومی کتابخوانی در شهر و دیار خود بهره بگیرند.
این کتابخانه‌ها در اصل کودک‌محور هستند و کودکان ۵ تا ۱۲ سال را پوشش می‌دهند. کودکان می‌توانند ساعت‌های خود را در کتابخانه‌های با «من بخوان» سپری کنند، کتاب بخوانند، به امانت برند و یا تماشگر بلندخوانی کتابداران خود باشند.
مدیر کتابخانه کودک‌محور روانسر در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا درباره تاسیس این کتابخانه، گفت: داستان از جایی شروع شد که خیلی اتفاقی با دپارتمان تربیت مربی ریحان وابسته به دانشگاه علم و فرهنگ آشنا شدم و برای ارتقای مهارت مربیگری خود به عنوان معاون پرورشی مدرسه و بنا به علاقه شخصی در اسفندماه ۹۸ در دوره مربیگری قصه‌گویی و به‌دنبال آن مربیگری بلندخوانی زیر نظر مژگان آقایی شرکت کردم.
رخشان سلطانی افزود: وی ضمن تدریس و به منظور آشنایی ما با فضای کتابخانه‌های کودک‌محور به موسسه «با من بخوان» اشاره کرد. از آنجایی که دغدغه همیشگی من به عنوان معلم، ارتقای فرهنگ کتاب و کتابخوانی بین دانش‌آموزان و به خصوص سنین دبستان بوده و هست، کنجکاو شدم و اسم موسسه را در گوگل جستجو کردم و سایت موسسه را زیر و رو کردم.
(1).jpg)
سلطانی با بیان اینکه هرگز شور و شعفی را که از وجود چنین موسسه‌ای در من ایجاد شده بود، فراموش نمی‌کنم، ادامه داد: با مدیر مدرسه، خانم محمدی درباره لزوم تجهیز کتابخانه صحبت کردم و از وی اجازه خواستم تا فرم همکاری با موسسه را پر کنم. این در حالی بود که همچنان بسیاری از مسائل برای ما مبهم بود و نمی‌دانستیم ادامه مسیر به کجا ختم می‌شود.
این مروج کتابخوانی و دوستدار کتاب افزود: رایزنی‌ها با موسسه آغاز شد و در کمال خوشحالی موسسه «با من بخوان» پیگیری‌های لازم را به بهترین شکل ممکن انجام دادند. انسجام، جدیت و مهارت بالای کار تیمی در این موسسه ستودنی بود.
.jpg)
سلطانی اضافه کرد: آقای «صنعان صدیقی»، نماینده موسسه «با من بخوان» در اورامانات، جهت بازدید از فضای کتابخانه و رفع ابهامات ما و سایر همکاران درباره رسالت این موسسه به مدرسه آمد که خوشبختانه فضای کتابخانه برای شروع همکاری مورد تایید قرار گرفت تا در نهایت در آبان ۹۹ همزمان با هفته کتاب و کتابخوانی، اولین کتابخانه کودک‌محور شهرستان روانسر در دبستان نیایش افتتاح شد.
کودک در این کتابخانه مهارت‌ها را می‌آموزد
سلطانی یادآور شد: هدف اصلی از راه‌اندازی کتابخانه‌های «با من بخوان» و از جمله کتابخانه نیایش همان توسعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی به‌ویژه در مناطق محروم و دسترسی همه کودکان به کتابهای باکیفیت است.
سلطانی یادآور شد: هدف اصلی از راه‌اندازی کتابخانه‌های «با من بخوان» و از جمله کتابخانه نیایش همان توسعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی به‌ویژه در مناطق محروم و دسترسی همه کودکان به کتابهای باکیفیت است.
وی ادامه داد: اما فعالیت‌های کتاب و کتابخوانی به همین‌جا محدود نمی‌شود و به منظور تاثیرگذاری بهتر و بیشتر فعالیت‌های متنوعی را دربرمی‌گیرد که خود موجب ارتقا مهارت‌های مختلف در کودکان است. از جمله این فعالیت‌ها می‌توان به اجرای نمایش، نقاشی، کاردستی و سایر کارهای خلاقانه و بحث و گفتگو و ارتقا مهارت کار تیمی و ... اشاره کرد.
«با من بخوان» به کودک لذت خواندن را می‌دهد
در ادامه سرپرست کتابخانه‌های «با من بخوان» در کرمانشاه در گفت‌وگویی با خبرنگار ایبنا به توضیحات کلی درباره این طرح پرداخت و گفت: «با من بخوان» بر تقویت سواد پایه و سهیم شدن کتاب با کودکان و نوجوانان با روش بلندخوانی، گفت‌وگو و نمایش در پیوند با کتاب تمرکز دارد تا همزمان با ایجاد لذت و شوق خواندن تأثیرگذاری ژرف‌تری بر ذهن و جان کودکان بگذارد.
«صنعان صدیقی» افزود: برنامه بر اساس این رویکرد، افزون بر انتخاب آگاهانه کتابهای مناسب و باکیفیت و رساندن آن به دست کودکان، بر آن است که با برگزاری کارگاه‌های گوناگون، مربیان و آموزگاران را در زمینه بلندخوانی و فعالیت‌های مرتبط با آن توانمند کند.
به گفته وی، برنامه «با من بخوان» در مناطق مختلفی که کودکان محروم و در بحران نیاز به کتابهای باکیفیت داشته باشند، از سوی نیکوکاران پشتیبانی می‌شود. این برنامه از سال 1389 به شکل آزمایشی از حاشیه شهر تهران آغاز و سپس در سراسر ایران در استان‌های گوناگون به اجرا درآمده است.
در ادامه سرپرست کتابخانه‌های «با من بخوان» در کرمانشاه در گفت‌وگویی با خبرنگار ایبنا به توضیحات کلی درباره این طرح پرداخت و گفت: «با من بخوان» بر تقویت سواد پایه و سهیم شدن کتاب با کودکان و نوجوانان با روش بلندخوانی، گفت‌وگو و نمایش در پیوند با کتاب تمرکز دارد تا همزمان با ایجاد لذت و شوق خواندن تأثیرگذاری ژرف‌تری بر ذهن و جان کودکان بگذارد.
«صنعان صدیقی» افزود: برنامه بر اساس این رویکرد، افزون بر انتخاب آگاهانه کتابهای مناسب و باکیفیت و رساندن آن به دست کودکان، بر آن است که با برگزاری کارگاه‌های گوناگون، مربیان و آموزگاران را در زمینه بلندخوانی و فعالیت‌های مرتبط با آن توانمند کند.
به گفته وی، برنامه «با من بخوان» در مناطق مختلفی که کودکان محروم و در بحران نیاز به کتابهای باکیفیت داشته باشند، از سوی نیکوکاران پشتیبانی می‌شود. این برنامه از سال 1389 به شکل آزمایشی از حاشیه شهر تهران آغاز و سپس در سراسر ایران در استان‌های گوناگون به اجرا درآمده است.
نخستین کتابخانه‌های کودک‌محور استان در سرپل‌ذهاب و ریجاب ساخته شد
این نویسنده و مترجم ادامه داد: از سال ۱۳۹۶ و پس از زلزله کرمانشاه، موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان در راستای کمک به کودکان بحران‌زده نخستین کتابخانه‌های کودک‌محور را در شهرهای سرپل‌ذهاب و ریجاب راه‌اندازی کرد. استقبال چشمگیر کودکان این شهرها و خانواده‌هایشان از این کتابخانه‌ها سبب شد که در ادامه کتابخانه‌های دیگری را نیز در شهرهای ثلاث باباجانی، جوانرود، روانسر، باینگان و روستای زلان راه‌اندازی کنیم.
وی افزود: خوشبختانه استان کرمانشاه به لحاظ استقبال از طرح‌های فرهنگی و کتابخانه‌ای وضعیت بسیار خوبی دارد و همین سبب گسترش این کتابخانه‌ها در شهرها و روستاهای این استان شده است.
صدیقی اضافه کرد: تقریبا بیشتر هزینه‌های نگهداری و تجهیز و حمایت از این کتابخانه‌ها توسط دوستداران «با من بخوان» در جای‌جای کشورمان صورت می‌گیرد و به این معنا این کتابخانه‌ها مردم‌محور هستند و همواره نیازمند همراهی و حمایت مردم.
این نویسنده و مترجم ادامه داد: از سال ۱۳۹۶ و پس از زلزله کرمانشاه، موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان در راستای کمک به کودکان بحران‌زده نخستین کتابخانه‌های کودک‌محور را در شهرهای سرپل‌ذهاب و ریجاب راه‌اندازی کرد. استقبال چشمگیر کودکان این شهرها و خانواده‌هایشان از این کتابخانه‌ها سبب شد که در ادامه کتابخانه‌های دیگری را نیز در شهرهای ثلاث باباجانی، جوانرود، روانسر، باینگان و روستای زلان راه‌اندازی کنیم.
وی افزود: خوشبختانه استان کرمانشاه به لحاظ استقبال از طرح‌های فرهنگی و کتابخانه‌ای وضعیت بسیار خوبی دارد و همین سبب گسترش این کتابخانه‌ها در شهرها و روستاهای این استان شده است.
صدیقی اضافه کرد: تقریبا بیشتر هزینه‌های نگهداری و تجهیز و حمایت از این کتابخانه‌ها توسط دوستداران «با من بخوان» در جای‌جای کشورمان صورت می‌گیرد و به این معنا این کتابخانه‌ها مردم‌محور هستند و همواره نیازمند همراهی و حمایت مردم.
موفقیت چشمگیر طرح «با من بخوان» در مناطق روستایی
صدیقی با تاکید بر اینکه استقبال از این کتابخانه فراتر از حد انتظار بوده است، گفت: از دلایل مختلف این میزان استقبال می‌توان به این مسئله اشاره کرد که کتاب‌ها و منابع این کتابخانه از میان بهترین، مناسب‌ترین و باکیفیت‌ترین منابع منتشر شده در کشور انتخاب می‌شوند.
وی دلیل دیگر این استقبال را کتابهای موجود در این کتابخانه دانست که مخصوص کودکان و نوجوانان است و کارشناسان مختلفی همه جنبه‌های مختلف آموزشی مرتبط با فعالیت‌های این کتابخانه‌ها را هدایت می‌کنند. علاوه بر این موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان با ارائه آموزش‌های ویژه به کتابداران داوطلب فعالیت در این کتابخانه‌ها و نیز تامین منابع آموزشی مناسب و برگزاری کارگاه‌های آموزشی جنبه علمی - آموزشی این کتابخانه را به طور مداوم تقویت می‌کند.
این دوستدار کتاب یادآور شد: موفقیت این کتابخانه در مناطق روستایی بسیار قابل توجه است و افزایش این کتابخانه‌ها در مناطق محروم و روستاهای منطقه بی‌شک به ارتقای سرانه مطالعه در این مناطق کمک شایانی خواهد کرد.
تولد هنجارهای اجتماعی از بطن بلندخوانی
این فعال فرهنگی تاکید کرد: کتابخانه‌های «با من بخوان» تنها مکانی برای امانت دادن کتاب به کودکان نیستند بلکه مکانی هستند که کودکان چند ساعت از وقتشان را در آنجا سپری می‌کنند و کتابداران نیز کتابهای مناسب و با کیفیتی را برایش بلندخوانی می‌کنند.
به گفته صدیقی، در قالب همین جلسات بلندخوانی است که بسیاری از هنجارهای اجتماعی شکل می‌گیرند و کودکان نیز با آداب اجتماعی آشنا می‌شوند. به همین خاطر است که با گذشت زمان این کتابخانه‌ها به مکانی آرام‌بخش و سرشار از سواد برای کودکان بدل می‌شود.
کودکان در دوران کرونا از داشتن کتاب خوب بی‌بهره نیستند
وی در پاسخ به این سوال که شیوع ویروس کرونا چه تاثیری بر روند فعالیت کتابخانه‌ها داشته است؟، گفت: همانند باقی نهادهای فرهنگی آموزشی در کشور، فعالیت کتابخانه‌های «با من بخوان» نیز دچار اختلال شد و ما نیز تمهیداتی را برای فعالیت‌های این کتابخانه‌ها در نظر گرفتیم.
این نویسنده ادامه داد: در خلال همه‌گیری کرونا، سعی و تلاش ما بر این بوده که با رعایت تمامی نکات بهداشتی کتابهای با کیفیت را به دست بچه‌ها برسانیم و در فضای مجازی نیز فعالیت‌های مرتبط با کتابخوانی و ترویج کتاب صورت گرفت تا کودکان در دوران خانه‌نشینی‌های اجباری به سبب کرونا از نعمت داشتن کتاب خوب، این یار مهربان، بی‌بهره نباشند.
آروز دارم همه کودکان، کتابِ باکیفیت بخوانند
وی یادآور شد: خوشبختانه استقبال کودکان این منطقه از کتابخانه‌های «با من بخوان» بسیار خوب بوده است و ما هم امیدواریم با همکاری نهادهای فرهنگی به‌ویژه مسئولان اداره آموزش‌وپرورش این مناطق و نیز اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و البته همراهی و همدلی مردم عزیز این خطه از کشور بتوانیم تعداد این کتابخانه‌ها را افزایش دهیم. به امید روزی که همه کودکان این سرزمین به کتابهای خوب و با کیفیت دسترسی داشته باشد و کتابخوانی به یک فرهنگ عمومی در میان کودکان ما بدل شود و بخش ثابتی از برنامه روزانه این عزیزان را به خود اختصاص دهد.
نظر شما