کتاب «جامعه بیسر؛ نظم در سیاست جهان» تألیف هدلی بال استاد دانشگاه آکسفورد با ترجمه فرهنگ رجایی استاد ایرانی دانشگاه کارلتون کانادا به همت مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه به بهای یکصد هزار تومان ترجمه و منتشر شد.
اولین کتاب بال، با عنوان کنترل مسابقه تسلیحاتی؛ خلع سلاح و تحدید تسلیحات در عصر موشک(1961)، چنان استوار و علمیاز آب درآمد که نه فقط وی را به مقام دانشیاری ارتقای مقام داد(1963) بلکه موجب شد که وزارت خارجه انگلستان وی را برای دو سال (1967 – 1965) به مقام مدیر واحد کنترل تسلیحات و خلع سلاح در آن وزارتخانه منصوب کند. بال در سال 1967 به استرالیا بازگشت و به مدت 10 سال استاد دانشگاه ملی استرالیا در کانبرا بود.
در سال 1977 کتاب حاضر یعنی جامعه بیسر، نظم در سیاست جهان را تألیف کرد که به گمان فرهنگ رجایی، مترجم این اثر از کتابهای ماندگار در حوزه روابط بینالملل از آب در آمده است. چه بسا به دلیل اهمیت و توان ماندگار شدن این کتاب بوده باشد که به مقام استادی کرسی روابط بینالملل در دانشگاه آکسفورد نائل شد و تا مرگش در سال 1985 در این مقام باقی ماند. کتاب به مقولات ماندگار در روابط بینالمللل اختصاص دارد و مهمتر از آن نویسنده هم حرفهای ماندگاری در کتاب زده است و هم با روش استواری این بصیرتها را ارائه داده است.
فهرست این اثر عبارت است از:
درباره نویسنده، مقدمه نویسان و مترجم
مقدمه مترجم
مقدمه برای ویرایش چهارم
مقدمه برای ویرایش دوم
پیشگفتار
بخش اول – سرشت نظم در سیاست جهان
گفتار یک – مفهوم نظم در سیاست جهان
گفتار دو – آیا نظم در سیاست جهان وجود دارد؟
گفتار سه – نظم در سیاست جهان چگونه حفظ میشود؟
گفتار چهار – نظم و عدالت در سیاست جهان
بخش دوم – نظم در نظام بینالمللی معاصر
گفتار پنج – موازنه قدرت و نظم بینالملل
گفتار شش – حقوق بینالملل و نظم بینالملل
گفتار هفت – دیپلماسی و نظم بینالملل
گفتار هشت – جنگ و نظم بینالملل
گفتار نه – قدرتهای بزرگ و نظم بینالملل
بخش سوم – راههای بدیل برای نظام بینالملل
گفتار ده – بدیلهایی برای نظام دولتهای معاصر
گفتار یازده – سقوط نظام دولتها؟
گفتار دوازده – نسخ نظام دولتها
گفتار سیزده – اصلاح نظام دولتها
گفتار چهارده – نتیجه
واژگان تخصصی
نمایه
ترجمه حاضر براساس ویراست چهارم از کتاب هدلی بال انجام شده است که در سال 2012 نشر و تا به حال(2020) چندین بار تجدید چاپ شده است. کتاب برای اولین بار در 1977 به بازار عرضه شد و تا سال 1955 که ویراست دوم آن مقدمه ای ازهافمن نشر شد، شش باز تجدید چاپ شده بود. از آن سال تا 2003 که ویراست سوم آن با مقدمه هورِل نشر شد باز چندین بار دیگر تجدید چاپ شده بود. هورل، مقدمه خود را برای ویراست چهارم روزآمد کرده است. این اطلاعات آماری نشان دهنده تأثیرگذاری و پرخواننده بودن کتاب است. گویا در اکثر مراکز علمیجهان به عنوان کتاب درسی برای دورههای متعدد آموزش عالی به کار میرود. این آمار ضمناً معیار مهمیدر خصوص ماندگار بودن یک اثر علمینیز به دست میدهد.
هدلی بال در کتاب جامعه بیسر، به سامان آن بخش از زندگی جمعی در دوران معاصر علاقه مند است که به سیاست جهان و روابط بینالملل معروف است. مهمترین و مسلط ترین سازوکار آن در حال حاضر نظام دولتها یا نهاد مورد علاقه بال جامعه بینالملل است. به گمان مترجم این اثر براساس فهم درست وی از این بخش از زندگی جمعی، جامعه بینالملل نتیجه و برآمده منطقی از بینش و نگرش انسان حضوری مسلط در جهان معاصر است که صحنه بازیگری و جهانداری تمدن برآمده از این بینش هم هست. نکته متناقض نما این است که مهمترین ویژگی تمدن برآمده از جهان بینی انسان حضوری یا تجدد، «بیسری» یا نبود آقابالاسر پیشینی است و از این رو، مؤلف، تجمع بینالملل ملتها را جامعه بیسر میخواند و کتاب حاضر را نیز با همین عنوان نشر داده است که به گمان فرهنگ رجایی، حالا در زمره کتابهای ماندگار میراث بشری شده است.
در ادامه با مقدمه نویسان و مترجم این اثر بیشتر آشنا میشویم: اندرو هورِل(1955) نظریه پرداز روابط بینالملل، انگلیسی و استاد دانشگاه آکسفورد است. هورل از پیروان مکتب کمیته بریتانیایی روابط بینالملل و به ویژه ادامه دهنده سلوک هدلی بال است. او نیز بر مفهوم جامعه بینالملل تأکید میکند. کتابی هم با عنوان هدلی بال درباره جامعه بینالملل(2000) تألیف کرده است.
استانلیهافمن(1928- 2015) نظریه پرداز روابط بینالملل آمریکایی – اتریشی بود که از مادری اتریشی و پدری آمریکایی متولد شد که به دلیل بروز نظام نازی، خانواده اش به فرانسه مهاجرت کرد. تحصیلات دانشگاهی خود را در پاریس به اتمام رساند و از همان آغاز به دنیای دانشگاهی روی آورد. در سال 1968 با سمت استادی به دانشگاههاروارد منتقل شد و تا آخر عمر استاد آن دانشگاه بود.
فرهنگ رجایی( متولد 1333) اندیشهورز و پژوهشگر امرسیاسی در حوزه تخصصی نظریههای سیاسی و روابط بینالملل است. او کتابهای متعددی که به روابط بینالملل مربوط میشود به زبان انگلیسی نگاشته که از آنها یکی جهانی شدن را تحلیل و ارزیابی کرده و دیگری بر اندیشه کنت دبلیو. تامسن، فیلسوف روابط بینالملل متمرکز است. هر دو کتاب به زبان فارسی ترجمه و نشر شده اند. اخلاق/هنجار و امر سیاسی در اندیشه و عمل کنت و. تامپسن (ترجمه حمیرا مشیرزاده و سید احمد فاطمینژاد، تهران، انتشارت دمان، 1400) و پدیده جهانیشدن؛ وضعیت بشری و تمدن اطلاعاتی (ترجمه عبدالحسین آذرنگ، تهران، آگاه، چاپ چهارم، 1397).
نظر شما