در حال حاضر خیلی از گروههای عشایر بختیاری مثل باقی ایلات و عشایر ایران یکجانشین شدهاند. ولی هنوز هم قسمتی از عشایر متحرک و کوچ رو هستند.
اندیکا با مرکزیت شهر «قلعه خواجه» دارای سه بخش و با جمعیت حدود ۸۰ هزار نفر و مساحت ۲۳۰۰ کیلومتر مربع در شمال شرق خوزستان واقع شده است. دو سال گذشته به عنوان کمبرخوردارترین شهر در کشور شناخته شد. شهری که 95 درصد آن بافت روستایی و تنها 5 درصد از بافت شهری برخوردار است. بیش از 630 روستا دارد. شغل بیشتر مردم روستا دامپروری است. آنها یکجانشین نیستند.
دو ماه گذشته مرکز لرزهنگاری کشوری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، وقوع زمین لرزه 5.7 درجه در مقیاس امواج درونی زمین (ریشتر) را در ساعت 06:09 دقیقه در منطقه چلگرد استان چهار محال و بختیاری و قلعه خواجه مرکز شهرستان اندیکا خوزستان ثبت کرد. این زمینلرزه در ۳۳ کیلومتری چلگرد در استان چهارمحال و بختیاری ۳۷ کیلومتری قلعه خواجه در استان خوزستان، ۶۳ کیلومتری شهرستان ایذه، ۱۰۲ کیلومتری شهرکرد و ۱۵۸ کیلومتری اهواز رخ داد. در این میان 130 روستای اندیکا در زلزله با خاک یکسان شد.
تجربه مدلهای گذشته ثابت کرده است که وقتی بحرانی چون سیل و زلزله در کشور اتفاق میافتد، همان روزهای اول تب و تاب زیادی به دنبال دارد. مانور مسئولان و دیگر افراد علاقهمند در این حوزه برای گرفتن عکس و فیلم یادگاری آغاز میشود. پس از مدتی دیگر از هیجان اولیه خبری نیست. در ظاهر همه چیز به روال عادی برمیگردد؛ اما این تازه اول ماجرا و مصیبت مردمی است که دچار بحران میشوند. تازه میفهمند که خانه خراب شدهاند. فرشتههای مهربان همه پرواز میکنند و تنها مردم بلادیده در رنج خود میمانند.
وقتی تب فروکش کرد. به همت «کانون توسعه فرهنگی کودکان» و کمکهای ارسالی از سوی این موسسه تصمیم گرفتیم امداد فرهنگی را در روستاها آغاز کنیم. به علت شرایط نامساعد و صعب العبور بودن جادههای روستایی تنها توانستیم دو روستا را پوشش دهیم. چند روزی پس از این امداد رسانی تماسی با من گرفته شد که «عشایر دو روستای زلزلهزده اندیکا با عنوان «للر و کُتُک» به یک کیلومتری پلیس راه اهواز اندیمشک انتقال یافتند، اگر فرصت دارید سری به بچههای روستا بزنید.»
با مقداری لوازم التحریر و تعدادی کتاب به سمت جاده اندیمشک به راه افتادیم. روبهروی پلیس راه اندیمشک در سمت چپ در جاده دیگر به حرکت ادامه دادیم. چند کیلومتر که وارد جاده شدیم، کمپهای شرکت نفت و حفاری به چشم میخورد. چهار کمپ در طول مسیر با تعداد زیادی کانکس و تجهیزات اما به فاصله خیلی کم، چادرهای مردم زلزلهزده روستای «لََلَر و کُتُک» اندیکا در زمینی پر از خاک و ماسه خودنمایی میکرد! فقر و فلاکت مردم غیرقابل توصیف بود. بلافاصله به سمت کانکسی رفتم که دانشآموزان در آن بودند.
اولین نکتهای که توجهم را جلب کرد، نوشته روی کانکس بود: دبستان «رویا فروزش با همکاری موسسه خیریه رویا در آمریکا». وارد کانکس شدم. تعداد دانشآموزان 6 پایه 30 نفر بود. بچههایی با دلهایی به وسعت دریا و چشمانی پرسشگر و بیادعا. بلند شدند و صلوات فرستادند. با اجازه معلم پس از گفتوگو با بچهها شروع به خواندن کتاب «خرس شمشیر به دست» اثر دیوید کالی ترجمه رضی هیرمندی کردم.
حیثمی، نبود امکانات کمک آموزشی را از جمله مشکلات این مدرسه برشمرد و افزود: کمبود صندلی و نبود مخزن آب مشکل اساسی این مدرسه است.
وی اضافه کرد: چرخدار نبودن کانکس جابهجایی فصلی آن را با مشکل مواجه کرده است از خیرین درخواست حمایت جهت چرخدار کردن کانکس دارم.
حیثمی ادامه داد: دانشآموزان این روستا از استعداد بالایی برخوردار هستند، اما متاسفانه به علت نبود مدرسه روزانه در روستا بچهها تا پایه ششم بیشتر تحصیل نمیکنند و از سویی خانوادههای عشایر اجازه تحصیل در مدرسه شبانه روزی اندیکا را به بچهها نمیدهند چون فاصله طولانی و تردد برای دانشآموزان مشکل است.
رضا فرامرزی مدیر آموزش و پرورش عشایر خوزستان هم در گفتوگو با خبرنگار ایبنا در خصوص مدارس آسیب دیده در زلزله اخیر اندیکا بیان کرد: در زلزله بیش از 50 مدرسه روستایی و عشایری منطقه اندیکا آسیب وارد شد و برخی از مدارس سنگی و لیری به کلی در منطقه چلو شهرستان اندیکا ویران شدند.
فرامرزی گفت: از 20 مدرسه آسیب دیده در بخش چلو 15 مدرسه تعمیر شده و 6 مدرسه لیری که تخریب شده بود، 6 کانکس از سوی نوسازی تهیه شده اما به علت نبود جاده ارتباطی حمل کانکسها مشکل است.
وی افزود: در بخش مرکزی با مشارکت خیرین 3 مدرسه تعمیر و از سوی قرارگاه جهادی تعمیرات 4 مدرسه کامل انجام شد و 10 مدرسه دیگر در حوزه مرکزی در حال تعمیر است.
فرامرزی در پاسخ به این پرسش که چرا در روستاها مدارس متوسطه برای تحصیل دانش آموزان وجود ندارد، عنوان کرد: با توجه به اینکه آمار دانشآموزان عشایر کم است برای مجزا کردن دختر و پسر باید تعداد به حد نصاب برسد؛ هر چند در برخی روستاها مدارس متوسطه تشکیل شده است. اما چون تعداد دانش آموزان دختر کم است، مدارس دخترانه در مقطع متوسطه تاسیس نشده است.
نظر شما