به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در فارس، دکتر مصطفی ندیم، در این آیین که توسط اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان فارس برگزار شد و محسن رضوی شاعر و دبیر انجمن شعر هیراد اجرای آن را بر عهده داشت گفت: برای پرداختن به کتاب «باغ اُینه» لازم است به مقدمه‌ای در خصوص زبان‌شناسی بپردازیم؛ علمی که نوپاست و در قرن نوزدهم شکل گرفته است.
این استاد تاریخ دانشگاه شیراز «روانشناسی زبان» و «جامعه‌شناسی زبان» را از مباحث و مهم این علم دانست و ادامه داد: روانشناسی زبان نحوه پردازش زبان توسط مغز را مورد مطالعه قرار می‌دهد و در واقع موضوع اين علم، مطالعه جنبه‌های ذهني زبان، يا به بيان ديگر، رابطه ذهن و زبان است که در زبان و لهجه نیز نمود دارد. مثلاً حرف واو که در زبان فارسی بیشتر دیده می‌شود، نوعی لطافت را به ذهن متبادر می کند اما زبان‌هایی که حرف‌هایی مثل خ در آنها غالب است، نوحی درشتی و سختی در آنها وجود دارد و روانشناسی زبان این دست مسائل را بررسی می‌کند.
نویسنده کتاب «جغرافیای تاریخی شیراز» افزود: «جامعه‌شناسی زبان» نیز به مباحثی همچون ارتباط زبان با فرهنگ و مبانی اجتماعی می‌پردازد.
ندیم با بیان اینکه این شاخه‌های زبان‌شناسی، لهجه و گویش را نیز به‌عنوان عناصری از زبان مطالعه می‌کنند، تأکید کرد: با بررسی لهجه و گویش شیرازی در این دو شاخه می‌توان این موضوع را مطرح کرد که دو کلیدواژه یعنی «شادی» و «مدارا و تسامح» با لهجه و به تبعیت از آن، شعر گویشی شیرازی گره خورده است.
نویسنده رمان تاریخی «کوچه زنبورک خونه» گفت: لطافت، سادگی و مدارایی که در ضرب‌المثل‌ها، قصه‌های فولکلور و البته شعر شیرازی دیده می‌شود بر اساس مباحث روانشانسانه و جامعه‌شناسانه زبانی، متأثر از روحیه و پیشینه تاریخی شیرازی‌ها در مدارا با تفکرات و اندیشه‌های مختلف است.
این استاد تاریخ تصریح کرد: شیراز از هزار سال پیش تاکنون بزرگ‌ترین شهر مهاجرپذیرِ فرهنگی بوده است و کتاب تذکره هزار مزار گواه این مطلب است.
ندیم در ادامه گفت: در این کتاب اسامی صدها متفکر، عارف و دانشمند با آراء و دیدگاه‌ها مختلف که در هفت قبرستان تاریخی شیراز دفن شده‌اند، آمده است که حدود70 درصد آنها زاده شیراز نبوده‌اند و به دلیل آزاداندیشی و فضای باز سیاسی و اجتماعی راهی شیراز شده بودند.
وی افزود: این مدارا و احترام به تفاوت‌ها در اشعار شیرازی دیده می‌شود که نمونه‌های درخشانی از آنها را می‌توان در کتاب «باغ اُینه» نیز دید.
نویسنده کتاب «خلاصه تاریخ، فرهنگ و تمدن ایران» با بیان اینکه از تا قرن نهم هجری، حدود 2 هزار بیت شعر گویشی توسط افرادی همچون سعدی، حافظ، شمس پُسِ ناصر (شمس پسر ناصر)، شاه داعی الله و ابواسحاق اطعمه به دست ما رسیده گفت: پس از این دوران به دلیل غلبه فارسی دری و فخامت آثار بزرگانی همچون سعدی و حافظ شعر و لهجه شیرازی تحت‌الشعاع قرار گرفت که بیژن سمندر در دهه هفتاد بر سرودن اشعار گویشی شیرازی طرحی نو در انداخت و این نوع شعر را بار دیگر در دوران معاصر بنیان نهاد.
ندیم گفت: افرادی همچون زنده‌یاد یدالله طارمی راه سمندر را به شایستگی ادامه دادند و غلامعلی خوشبخت هم در این مسیر گام نهاده و توانسته آثار متعدد و درخشانی با لهجه و گویش شیرازی خلق کند.
امیرهمایون یزدان پور شاعر نیز در این مراسم ضمن یادکردِ بیژن سمندر در عرصه شعر گویشی شیرازی گفت: امروز کمتر از 50 نفر به‌طور خوش‌بینانه به شعر گویشی در شیراز می‌پردازند که این تعداد برای احیاء و ادامه حیات این‌گونه شعری خیلی کم است.
وی افزود: لهجه شیرازی هم به دلیل رونق یافتنِ تفاخر به لهجه پایتخت‌نشینان وضعیت خوبی ندارد و نسل جدید با آن غریبه‌اند اما شعر شیرازی می‌تواند، لهجه و گویش را نیز نجات دهد.
این مجری پیشکسوت برنامه مشاعره صداوسیمای فارس ادامه داد: غلامعلی خوشبخت از جمله کسانی است که به پیروی از گذشتگان در مسیر موفقی قدم گذاشته و با تشکیل انجمن ادبی بهار نارنج، شعر شیرازی را گسترش نیز می‌دهد.
غلامعلی خوشبخت شاعر نیز به بیان خاطراتی از اولین سرایش‌هایش پرداخت و گفت: اولین شعرهای من کلاسیک و به زبان معیار بود اما اولین مواجهه‌ام در یک انجمن ادبی و منفی بودن برخورد دبیر انجمن، مرا کمی بی‌انگیزه کرد.
وی افزود: بااین‌حال شعر همیشه مرا قلقلک می‌داد و نتوانستم سرودنش را رها کنم اما دیگر اعتمادبه‌نفس ارائه آن را نداشتم تا اینکه با تشویق یکی از آشنایان که اتفاقی یکی از اشعارم را دیده بود، خودم را به انجمن ادبی نگاه پنجشنبه روزنامه خبر جنوب با مدیریت امیر همایون یزدان پور رساندم و او برخلاف دبیر قبلی با روی باز مرا پذیرفت و اشعارم برای اولین بار در روزنامه خبر جنوب منتشر شد.
وی « باغ اُینه» حاصل سال‌ها دغدغه‌اش در حوزه فرهنگ‌عامه و پیشینه درخشان شیراز دانست که در قالب شعر گویشی متجلی شده است.
در پایان، مراسم رونمایی کتاب با حضور جمعی از اهالی فرهنگ، دبیران انجمن‌های ادبی شیراز و دکتر روح‌الله منوچهری مدیرکل کتابخانه‌های عمومی فارس برگزار شد.
این استاد تاریخ دانشگاه شیراز «روانشناسی زبان» و «جامعه‌شناسی زبان» را از مباحث و مهم این علم دانست و ادامه داد: روانشناسی زبان نحوه پردازش زبان توسط مغز را مورد مطالعه قرار می‌دهد و در واقع موضوع اين علم، مطالعه جنبه‌های ذهني زبان، يا به بيان ديگر، رابطه ذهن و زبان است که در زبان و لهجه نیز نمود دارد. مثلاً حرف واو که در زبان فارسی بیشتر دیده می‌شود، نوعی لطافت را به ذهن متبادر می کند اما زبان‌هایی که حرف‌هایی مثل خ در آنها غالب است، نوحی درشتی و سختی در آنها وجود دارد و روانشناسی زبان این دست مسائل را بررسی می‌کند.
نویسنده کتاب «جغرافیای تاریخی شیراز» افزود: «جامعه‌شناسی زبان» نیز به مباحثی همچون ارتباط زبان با فرهنگ و مبانی اجتماعی می‌پردازد.
ندیم با بیان اینکه این شاخه‌های زبان‌شناسی، لهجه و گویش را نیز به‌عنوان عناصری از زبان مطالعه می‌کنند، تأکید کرد: با بررسی لهجه و گویش شیرازی در این دو شاخه می‌توان این موضوع را مطرح کرد که دو کلیدواژه یعنی «شادی» و «مدارا و تسامح» با لهجه و به تبعیت از آن، شعر گویشی شیرازی گره خورده است.
نویسنده رمان تاریخی «کوچه زنبورک خونه» گفت: لطافت، سادگی و مدارایی که در ضرب‌المثل‌ها، قصه‌های فولکلور و البته شعر شیرازی دیده می‌شود بر اساس مباحث روانشانسانه و جامعه‌شناسانه زبانی، متأثر از روحیه و پیشینه تاریخی شیرازی‌ها در مدارا با تفکرات و اندیشه‌های مختلف است.
این استاد تاریخ تصریح کرد: شیراز از هزار سال پیش تاکنون بزرگ‌ترین شهر مهاجرپذیرِ فرهنگی بوده است و کتاب تذکره هزار مزار گواه این مطلب است.
ندیم در ادامه گفت: در این کتاب اسامی صدها متفکر، عارف و دانشمند با آراء و دیدگاه‌ها مختلف که در هفت قبرستان تاریخی شیراز دفن شده‌اند، آمده است که حدود70 درصد آنها زاده شیراز نبوده‌اند و به دلیل آزاداندیشی و فضای باز سیاسی و اجتماعی راهی شیراز شده بودند.
وی افزود: این مدارا و احترام به تفاوت‌ها در اشعار شیرازی دیده می‌شود که نمونه‌های درخشانی از آنها را می‌توان در کتاب «باغ اُینه» نیز دید.
نویسنده کتاب «خلاصه تاریخ، فرهنگ و تمدن ایران» با بیان اینکه از تا قرن نهم هجری، حدود 2 هزار بیت شعر گویشی توسط افرادی همچون سعدی، حافظ، شمس پُسِ ناصر (شمس پسر ناصر)، شاه داعی الله و ابواسحاق اطعمه به دست ما رسیده گفت: پس از این دوران به دلیل غلبه فارسی دری و فخامت آثار بزرگانی همچون سعدی و حافظ شعر و لهجه شیرازی تحت‌الشعاع قرار گرفت که بیژن سمندر در دهه هفتاد بر سرودن اشعار گویشی شیرازی طرحی نو در انداخت و این نوع شعر را بار دیگر در دوران معاصر بنیان نهاد.
ندیم گفت: افرادی همچون زنده‌یاد یدالله طارمی راه سمندر را به شایستگی ادامه دادند و غلامعلی خوشبخت هم در این مسیر گام نهاده و توانسته آثار متعدد و درخشانی با لهجه و گویش شیرازی خلق کند.
امیرهمایون یزدان پور شاعر نیز در این مراسم ضمن یادکردِ بیژن سمندر در عرصه شعر گویشی شیرازی گفت: امروز کمتر از 50 نفر به‌طور خوش‌بینانه به شعر گویشی در شیراز می‌پردازند که این تعداد برای احیاء و ادامه حیات این‌گونه شعری خیلی کم است.
وی افزود: لهجه شیرازی هم به دلیل رونق یافتنِ تفاخر به لهجه پایتخت‌نشینان وضعیت خوبی ندارد و نسل جدید با آن غریبه‌اند اما شعر شیرازی می‌تواند، لهجه و گویش را نیز نجات دهد.
این مجری پیشکسوت برنامه مشاعره صداوسیمای فارس ادامه داد: غلامعلی خوشبخت از جمله کسانی است که به پیروی از گذشتگان در مسیر موفقی قدم گذاشته و با تشکیل انجمن ادبی بهار نارنج، شعر شیرازی را گسترش نیز می‌دهد.
غلامعلی خوشبخت شاعر نیز به بیان خاطراتی از اولین سرایش‌هایش پرداخت و گفت: اولین شعرهای من کلاسیک و به زبان معیار بود اما اولین مواجهه‌ام در یک انجمن ادبی و منفی بودن برخورد دبیر انجمن، مرا کمی بی‌انگیزه کرد.
وی افزود: بااین‌حال شعر همیشه مرا قلقلک می‌داد و نتوانستم سرودنش را رها کنم اما دیگر اعتمادبه‌نفس ارائه آن را نداشتم تا اینکه با تشویق یکی از آشنایان که اتفاقی یکی از اشعارم را دیده بود، خودم را به انجمن ادبی نگاه پنجشنبه روزنامه خبر جنوب با مدیریت امیر همایون یزدان پور رساندم و او برخلاف دبیر قبلی با روی باز مرا پذیرفت و اشعارم برای اولین بار در روزنامه خبر جنوب منتشر شد.
وی « باغ اُینه» حاصل سال‌ها دغدغه‌اش در حوزه فرهنگ‌عامه و پیشینه درخشان شیراز دانست که در قالب شعر گویشی متجلی شده است.
در پایان، مراسم رونمایی کتاب با حضور جمعی از اهالی فرهنگ، دبیران انجمن‌های ادبی شیراز و دکتر روح‌الله منوچهری مدیرکل کتابخانه‌های عمومی فارس برگزار شد.
نظر شما