دوشنبه ۲۰ دی ۱۴۰۰ - ۰۹:۲۹
روایت گرامشی از ناامیدی و فاشیسم

آنچه در پی می‌آید، ترجمه‌ یادداشتی از آنتونیو گرامشی، فیلسوف نامدار ایتالیایی است با محوریت تحولات سیاسی در ایتالیایی دهه 1920 و مبارزه علیه فاشیسم.

خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) آنچه در پی می‌آید، ترجمه‌  یادداشتی از آنتونیو گرامشی، فیلسوف نامدار ایتالیایی است با محوریت تحولات سیاسی در ایتالیایی دهه 1920 و مبارزه علیه فاشیسم. این ترجمه بخشی از کتاب «علیه فاشیسم: گزیده مقالات پیش از زندان گرامشی» است که از سوی کامران برادران ترجمه شده و به‌زودی منتشر خواهد شد. 
 
نتایجی که امسال می‌توان از شیوه‌‌ برگزاری تظاهرات اول ماه مه گرفت تعیین‌کننده‌اند. تظاهرات نمودی بود از مداخله‌‌ توده‌ها و گسترشِ اتحادِ طبقه‌‌ کارگر و به خوبی توانست به این مقصود دست یابد. این تظاهرات نشان داد که پرولتاریای ایتالیا، باوجودِ واکنش‌ها، هنوز قرمز است. این تظاهرات همچنین گواهی بود بر روحیه‌‌ مبارزه‌جویانه و برانگیزاننده میان صفوف رنجبران.

فاشیست‌ها در پی آن بودند تا با رفتار و با گفته‌های واقعی‌شان نشان دهند که این تظاهرات ضدفاشیستی بود و به‌راستی که این تظاهرات معنایی جز این نداشت. بسیاری از مردم، از این سر ایتالیا تا به آن سو، من‌جمله در مناطقی که بیش از باقی تحت کنترل فاشیست‌ها بود، از کار دست کشیدند و به صفوف اعتراض پیوستند. اگر حرکت دسته‌جمعی‌ای در کار نبود، این امر دلیلی نداشت مگر ممنوعیتِ حکومت. اگر چنین حرکتی ممکن می‌بود، امروز شمار بیشتری از طبقه‌ی کارگر جان داده بودند، اما از طرفی شمار بیشتری از فاشیست‌ها هم مرده بودند.

به هر روی، باید حضورِ جمعِ کثیری از مردم و ماهیت برانگیزاننده‌ تظاهرات و روحیه‌‌ بالای توده را به رسمیت شناخت و از آن تسلی یافت و همچنین این را پذیرفت که سازمان‌دهیِ این راهپیمایی اصولاً چندان رضایت‌بخش نبود.

این امر تصادفی نبود: اتخاذِ تاکتیکِ جبهه‌ی متحد در مراسم اول ماه مه امسال از سویِ تمام سازمان‌های پرولتری، که محکی بود برای AlIeanza del lavoro [یا همان اتحاد کارگران] (1)، یک نتیجه‌‌ مؤثر داشت و در عین حال یک زیان. کمونیست‌ها به هر دوی این نتایج باید به دقت توجه داشته باشند. در اینجا به اشاره‌ای کوچک بسنده می‌کنیم، به مسئله‌ای در رابطه با بیانیه‌ای که کمیته‌ی AlIeanza del lavoro پس از اول ماه مه منتشر کرد.

از رهگذرِ تاکتیکِ جبهه‌‌ متحد، این امکان فراهم شد تا شمار زیادی از توده‌ها را به گردهمایی اول ماه مه کشاند، حتی در جاهایی که برای تمام افراد کاملاً مشخص بود مراسمی که برپاست جزئی از مناسک معمول و پایکوبی‌های سنتی نیست، بلکه روزِ ستیز است. اما این تظاهراتِ پرولتری که با ارتجاع و فاشیسم تفاوت دارد و روحِ طبقاتی‌ای که هنوز به توده‌‌ عظیمِ رنجبران جان می‌بخشد، به خودیِ خود برای فائق آمدن بر فاشیسم و ارتجاع کافی نیست. فاشیسم با بیاناتِ افلاطونی در بابِ یکدلی و یک‌رنگی سرکوب نمی‌شود. تپانچه و مشت را نمی‌توان با تشک ناتوان کرد. فاشیسم هرچند در تعداد نفرات دستِ بالا را ندارد، اما سازمان‌دهی دارد، متحد است و تمرکز یافته است و این در قدرتش نهفته که با استقرارِ قدرتِ رسمیِ بورژوازی یکی شده است.
 
AlIeanza del lavoro، که امروز گردهم آوردنِ شمار زیادی از توده را ممکن ساخته است، باید بتواند این توده را سازماندهی کند و به به آن‌ها نظم دهد و متحدشان کند. این وظیفه‌ کمونیست‌هاست: دست یافتن به این نتیجه، نتیجه‌ای که تنها قدم‌های اولیه برای نائل شدن به آن برداشته شده است. هنگامی که این امکان وجود داشته باشد که تجمعاتِ بزرگ روی حضور گسترده‌‌ پرولتاریا حساب باز کند، آن‌گاه پرولتاریا قادر خواهد بود بر دشمنانش چیره شود. اول ماه مه امسال گواهی بود بر این‌که گردهمایی‌ها و تظاهراتی که از سوی تشکیلاتِ متحد ترتیب داده شد، از فقدانِ اندک بسیجِ سازماندهی‌شده رنج می‌برد، حتی در زمینه‌‌ حفاظت از تظاهرکنندگان در برابرِ حملاتِ دشمن. این پیشامد به این خاطر بود که چندان مشخص نبود که کدام شخص [یا ارگانی] تجمعات را سازماندهی کرده بود یا بر روی جزئیاتِ پیشبرد فرآیند متمرکز شده بود. کمیته‌های مرکزیِ اتحادِ [کارگری] به تازگی شکل گرفته بودند و یا فاقدِ ساختار سازماندهی بودند و یا فاقدِ قدرتِ کافی.

با این وجود، همین که امکان گردهمایی توده فراهم بود خودْ مزیت بزرگی است، چراکه این امر روحیه‌‌ پرلتاریا را بالا می‌برد و به کمونیست‌ها مجال این را می‌دهد تا با سخنانِ آشکار با پرولتاریا ارتباط برقرار کنند. اگر این تجربه‌‌ جالب‌توجه ایتالیاییِ تاکتیکِ جبهه‌ي متحد فایده‌ی دیگری داشته باشد، آن تکمیلِ مزیتِ غیرقابل انکار نخست با فضیلتی ثانوی است: اتحاد سازمان‌یافته‌ی حقیقی و درونی.

در این رابطه با این مسئله ملاحظاتِ بسیار مهمی وجود دارد. عجالتاً، تنها به این نکته توجه خواهیم کرد که ناحیه‌ی اتحادیه‌ی تجاری که AlIeanza del lavoroبر اساس آن بنا شده است به کمونیست‌ها مجال می‌دهد بر سفت و سخت شدن این زمینه از لحاظ سازمان‌دهی پافشاری کنند، تا آن زمان که به اتحادِ اتحادیه‌‌ تجاریِ پرولتری بینجامد، چیزی که همیشه در پی‌اش بودیم و حزب کمونیست به‌تنهایی می‌تواند و باید با رضایت انقلابی به آن دست یابد.

در حال حاضر، ضروری است تا در برابرِ منش کاهلانه و متزلزلی رهبری AlIeanza del lavoro تاکنون داشته ایستاد. کمونیست‌ها تاکنون، به طور دقیق و به درستی، پیشنهادهایی برای پیشرفت، تجدید قوا و تقویت اتحاد کارگری تدوین کرده‌اند که، چنانچه این پیکار به شدت به موازاتِ تجاربِ بلیغِ کنش پرولتری پیگیری نشود، می‌تواند به دیپلماسی بوروکراتیک و طاقت‌فرسا بینجامد و به سبب تردید و دودلی رهبران فرصت‌طلب رو به اضمحلال گذارد. رفتارِ منفعلانه‌ی اتحاد کارگری در مواجهه با عوامل برانگیزاننده‌ای که توده‌‌ کارگران در اول ماه مه با آن مواجه بودند نشان از ضرورتِ طرح‌های کمونیستی [برای حل این معضل] دارد. امری که همچنان نشان می‌دهد که، با وجودِ محرک‌هایی که این اتحاد از همه طرف برای کنش دارد، با بی‌توجهی‌اش به فشاری که امروزه به پرولتاریای ایتالیا وارد است، کدام طرف آماده است به سرعت تمام در مسیر ضد تهاجمی حرکت کند. این مدرکِ بسیار آشکار، بیانیه‌ای که کمیته‌‌ ملی با عبارات مبتذل و یکدستش منتشر کرد، دست رد می‌زند به پیشنهادی که توده برایش له‌له می‌زند. ما بنا نداریم نظر دیگری بر این بیانیه بدهیم، مطمئن از این‌که از آنجایی که این مسئله به شکلی قطعی در برابر دیدگانِ توده قرار گرفته است می‌دانیم که مردم در بیان نظر و قضاوت خود در این باب تردید نخواهند کرد و از دلِ‌ این ناامیدیِ تازه دلیل تازه‌ای استخراج خواهند کرد که مسیرِ صعب‌الصعود اما محق را زمان تجدید قوا پی گیرند.
 
بدون امضا، اوردینه نوو، 5 مه 1922

یادداشت: 
(1): ائتلافی که در 1922 میان نیروهای پرولتری در ایتالیا تشکیل شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها