جواد گلرضایی، مدیر نشر دریچه نو در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، با بیان اینکه برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب در فروش ناشران تاثیر دارد، توضیح داد: این اثربخشی برای ناشران بزرگ دانشگاهی که کتاب‌هایشان به عنوان منبع شناخته شده‌است، بیشتر است. برگزاری نمایشگاه مجازی با این اندازه از تبلیغات و اطلاع‌رسانی به نظر بنده تاثیرگذار نیست و ناشرهایی که کتاب‌های عمومی منتشر می‌کنند، فروش متفاوتی را تجربه می‌کنند.

به گفته او، ناشرهایی که شناخته شده و بزرگ هستند، نیاز به تبلیغ زیاد ندارند و فروش آن‌ها در مقایسه با ناشرهای کوچک بسیار بالاتر است. مدیر انتشارات دریچه نو افزود: به همین دلیل باید برای شرکت ناشران کوچک در نمایشگاه مجازی کتاب، زمینه‌های معرفی و تبلیغ مهیا شود، یا از آن‌ها حق عضویتی گرفته‌شود. این حق عضویت نباید لزوما مالی باشد، اما باید راهی برای تبلیغ مجازی ناشران کوچک مهیا شود.

مرجع می‌تواند تبلیغات گسترده‌تری انجام بدهد
گلرضایی با تاکید بر اینکه اگر تبلیغ برای ناشران کوچک توسط مرجع برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب انجام شود، تاثیرگذاری بیشتری به همراه خواهدداشت، ادامه داد: همواره مرجع می‌تواند تبلیغات گسترده‌تری انجام بدهد، زیرا سازمان‌ها و نهادها از امکانات و بودجه بالاتری برخوردار هستند، اگر تبلیغات توسط نهاد مرجع انجام شود، از مخاطب‌های بیشتری برخوردار است. این در حالی است که اگر بخواهیم شخص به شخص یا از طرف مجموعه این کار را انجام بدهیم، از نظر هزینه، صرفه اقتصادی ندارد، همچنین باید توان بیشتری صرف انجام تبلیغات شود.

او افزود: اگر سندیکا یا مرجع، تبلیغات را انجام بدهد، 50 تا 100 عضو آن آگاه می‌شوند، اگر همین اقدام توسط مرجع برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب انجام شود، برای بیش از هزار ناشر که در این نمایشگاه فعال هستند، هزینه کمتر و کار ساده‌تر است. همچنین باید توجه داشت وقتی تبلیغات از طرف مرجع قانونی انجام شود، وجاهت قانونی بیشتری دارد.

تمایل به سمت تکنولوژی گریزناپذیر است
گلرضایی با پیشنهاد اینکه نمایشگاه مجازی کتاب می‌تواند به شکل تور و فروشگاه مجازی دائمی برگزارشود، درباره آسیب دیدن کتاب‌فروشی‌ها در صورت برگزاری نمایشگاه مجازی به صورت دائمی، بیان کرد: باید یک نکته مهم را در نظر بگیریم، به سمت تکنولوژی می‌رویم و این گریزناپذیر است. زمانی در صنعت چاپ باید کتاب‌ها را با تیراژ هزار یا دو هزار نسخه چاپ می‌کردیم، در این روزها در صنعت دیجیتال کتاب‌ها را در 50 یا 100 نسخه در تعداد خیلی کم چاپ می‌کنیم، خیلی از همکاران این کار را انجام می‌دهند. این روند برای چاپخانه‌داران با آسیب همراه بود، همین‌طور که آسیب خرید از فضای مجازی برای کتاب‌فروشان گریزناپذیر است.  

مدیر نشر دریچه نو با اشاره به اینکه خرید کتاب نیاز به بررسی آن از نزدیک و لمس جنس کتاب ندارد، ادامه داد: در این روزها برای مردم سخت است که برای خرید کتاب در کتاب‌فروشی‌ها حاضر شوند. خرید کتاب معمولا بر اساس نیاز آکادمیک فرد یا بر اساس نیازهای روحی فرد انجام می‌شود. فردی رمان، دیگری کتاب انگیزشی می‌خواهد، ممکن است فرد کتاب را بر اساس نام مترجم بخرد. همه این موارد نشان می‌دهد که افراد کتاب را انتخاب و بعد برای تهیه آن اقدام می‌کنند.

به گفته او مردم در این روزها زمان کافی برای خرید حضوری کتاب ندارند. گلرضایی ادامه داد: همچنین بسیاری از کتاب‌فروشان به صورت مجازی هم کتاب می‌فروشند. در نتیجه برای اینکه کتاب‌فروشان از برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب آسیب نبینند، باید اتاق فکر تشکیل شود، در این صورت آسیب‌های برگزاری نمایشگاه برای همه کاهش می‌یابد. پیدا کردن روشی که کتاب‌فروشی‌ها هم نقشی در نمایشگاه مجازی کتاب داشته‌باشند، نیاز به صرف زمان، فکر و تصمیم‌گیری جدی در این حوزه دارد، زیرا در این روزها تقریبا کتاب از سبد کالای خانواده‌ها حذف شده‌است و باید روش‌های قابل اجرایی برای بهبود شرایط کتاب‌خوانی پیدا کرد.

تجربه هر دوره نمایشگاه کتاب باید به دقت بررسی شود
گلرضایی با بیان اینکه افزایش حقوق گمرکی در سال آینده، می‌تواند موجب افزایش بیشتر قیمت کتاب شود، توضیح داد: در سال 1401 با افزایش حقوق گمرکی با چالش بزرگتری در صنعت چاپ و نشر مواجه هستیم، زیرا هزینه‌های ورود گمرکی تغییر خواهدکرد و مواد اولیه‌ای که برای صنعت چاپ استفاده می‌شود، با افزایش قیمت زیادی مواجه خواهدشد.

مدیر نشر دریچه نو ادامه داد: با توجه به اینکه فعالان حوزه نشر قشر ضعیفی هستند، شرایط سختی در انتظار آن‌ها خواهدبود. به نظرم از سال آینده کتاب کالایی لوکس محسوب خواهدشد. فقط دانشجویانی که مجبور به تهیه منابع درسی هستند و افرادی از طبقات خاص جامعه، می‌توانند کتاب را بخرند. در نتیجه جایگاه کتاب از کالایی که برای تغذیه روح، آگاه‌سازی و پیشرفت جامعه ضروری است، به کالای کم مصرف و لوکس تبدیل می‌شود. برخی کتاب‌ها را برای زیبایی و تزئین می‌خرند و شاید یکبار در سال هم آن کتاب را مطالعه نکنند.

او با تاکید بر اهمیت نقش نمایشگاه مجازی کتاب در شرایطی که ادامه فعالیت برای ناشران دشوار است، بیان کرد: باید تجربه‌هایی که در هر دوره نمایشگاه مجازی کتاب به دست می‌آید به دقت بررسی شود تا مسئولان برگزار کننده این نمایشگاه بتوانند برای دوره‌های بعدی برنامه‌ریزی کنند.