محمدجعفر کمالی‌آشتیانی، مدیر انتشارات کمال‌اندیشه در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با ارزیابی کلی وضعیت تولید کتاب کودک توسط ناشران طی یکسال اخیر، گفت: سلیقه مخاطب کتاب کودک از نظر فیزیک و مواد مصرفی آثار طی پنج سال اخیر تغییرات زیادی کرده است؛ به‌طوری که اگر قبلا ناشر مقوای پشت طوسی یا مرکب ایرانی برای چاپ کتاب استفاده می‌‌کرد، کتاب از ویترین‌های مختلف خریداری می‌شد اما الان اینگونه نیست.
 
وی با توضیح درباره این موضوع ادامه داد: طی پنج سال اخیر خانواده‌ها علاوه بر اهمیت دادن به محتوا، به کیفیت کتاب هم توجه می‌کنند و ناشران نمی‌توانند مثل سالیان قبل به عنوان مثال از هر مقوایی برای تولید جلد کتاب کودک استفاده کنند.
 
کمالی آشتیانی با بیان اینکه اگر به گذشته نگاه کنیم می‌بینیم که برخی کتاب‌های کودک با مواد نه چندان مرغوب منتشر می‌شد، عنوان کرد: اما با تغییر سلیقه مخاطب، ناشر باید به سراغ گلاسه با گراماژ بالاتر یا گلاسه بهداشتی برود، همچنین دیگر نمی‌تواند از کاغذ تحریر برای صفحات داخلی کتاب استفاده کند و باید از کاغذ گلاسه استفاده کند.
 
وی افزود: البته در حوزه چاپ نیز چنین موضوعی رخ داده است و برای ناشران مهم است که چاپخانه از چه مرکبی استفاده کند، یعنی مرکبی نباشد که بوی نامطبوع بدهد و حساسیتی برای کودکان داشته باشد؛ زیرا در غیر این صورت استقبالی از سوی مخاطب نمی‌شود.
 
کمالی آشتیانی با بیان اینکه همه این حساسیت‌هایی که در مخاطب ایجاد شده و به ناشر انعکاس پیدا کرده، ناشر را مجاب کرده است که در انتخاب مواد اولیه به سراغ بهترین اجناس برود، گفت: همین موضوع هزینه تولید کتاب را افزایش داده است، اما از سوی دیگر وقتی هزینه تمام شده بالا رفته، هزینه پشت جلد هم رشد داشته و فروش کتاب و توزیع آثار نیز به دنبال آن سخت‌تر شده است.
 
وی با طرح این موضوع که فراوانی توزیع کتاب کودک پایین آمده است، اما کیفیت آن رشد داشته است، افزود: کتاب کودک برخلاف کتاب بزرگسال را  نمی‌توان با هر نوع کاغذ داخلی چاپ کرد و باید از کاغذ گلاسه چهاررنگ خارجی برای آن استفاده کرد، در غیر این صورت کتاب باطله می‌شود زیرا امکان چاپ با کیفیت در کاغذهای دیگر نیست.
 
به گفته مدیر نشر کمال اندیشه، از سوی دیگر کتاب بزرگسال را به تناسب تیراژ دستگاه‌های چاپ رومیزی می‌شود در 5 تا 50 جلد طی یکی دو روز منتشر کرد، اما در کتاب کودک انجام این کار مقرون به صرفه نیست زیرا هم از نظر فنی نمی‌شود و هم از نظر اقتصادی صرفه ندارد و هزینه چاپ رنگی در چاپ دیجیتال بالا است.
 
کمالی آشتیانی با اشاره به اینکه در حوزه کتاب کودک، ناشر مجبور است تیراژ کتاب را بالاتر بزند تا قیمت تمام شده در تیراژ بالا سرشکن شود، عنوان کرد: اما همین موضوع هم مشکلاتی برای ناشران به همراه دارد، زیرا بخش زیادی از  این کتاب‌ها در انبار ناشران رسوب می‌کند و انبارداری کتاب هزینه‌هایی برای ناشران دارد؛ درحالی که برای کتاب بزرگسال چنین مسائلی نیاز نیست.
 
وی ادامه داد: با توجه به اینکه چرخه توزیع کتاب به‌خصوص کتاب کودک در ایران ناقص است و ویترین کتاب کم است، بخش زیادی از کتاب‌های ناشران این حوزه معمولا در انبارها باقی می‌ماند.
 
کمالی آشتیانی با انتقاد از عدم اختصاص ویترین مناسب به کتاب‌های کودکان نیز توضیح داد: هر کتابفروشی فضای کوچکی به کتاب کودک اختصاص داده یا اینکه اصلا ویترینی برای آن ندارد، از سوی دیگر ویترین کتاب کودک خیلی خاص است و امکان نمایش آن باید به صورت رخ باشد که همین‌کار موجب اشغال بیشتر فضای ویترین می‌شود.
 
وی با باین اینکه کتابفروشان اغلب به این کار رضایت نمی‌دهند و ترجیح می‌دهند رخ کتاب فضای زیادی از ویترین را نگیرد، گفت: به‌دنبال آن، کتاب کودک در کتابفروشی‌ها جایگاهی ندارد مگر کتابفروشی‌های خاص و این بی‌مهری زیاد دیده می‌شود.
 
کمالی آشتیانی در پایان بر لزوم حمایت از نشر کتاب کودک تاکید کرد و گفت: در کتاب کودک ما با این چالش روبروییم که هم کودک نیاز به حمایت دارد و هم کتاب کودک، به‌نظرم در شرایط کرونایی کنونی مخاطب ما بیشتر از تولیدکننده کتاب نیاز به حمایت دارد، زیرا فرد بزرگسال به راحتی کتاب را در فضای مجازی یا کتابفروشی پیدا می‌کند اما عموما کودکان چنین امکانی ندارند.
 
وی افزود: طی دو سال اخیر کودک این فرصت را نداشته است که کتاب تهیه کند اما باید دسترسی‌ای برای او ایجاد شود که کودک کتاب را ببیند و لمس کند و قدرت جستجوی کتاب را داشته باشد، در این زمینه بزرگسالان باید با حفظ پروتکل‌ها کودکان خود را به محیط کتابفروشی‌ها ببرند تا بتواند هم کتاب را لمس کند و هم قدرت انتخاب خرید کتاب را داشته باشند.