خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)؛ در سال‌های اخیر و به فراخور توسعه نشر دیجیتال در کشور، مطالعه کتاب دیجیتال نیز در جامعه رو به گسترش است. مجید شریفی، مدیر اپلیکیشن و فروشگاه اینترنتی کتابراه با تایید این گزاره، به ایبنا گفت: امکانات فضای مجازی باعث شده کتاب‌های دیجیتال بهتر دیده شوند. بر این اساس، بسیاری از ناشران خوب کشور، هم‌زمان یا پیش از چاپ کاغذی، نسخه الکترونیک کتاب‌ها را منتشر می‌کنند تا فروش بهتری داشته‌باشند.

وی درباره افزایش توجه و سوق پیدا کردن مطالعه از نسخه‌های کاغذی به نسخه‌های دیجیتال، بیان کرد: دلایل استفاده از کتاب‌های الکترونیک و صوتی متفاوت است، کتاب‌های الکترونیک ارزش افزوده برای افراد دارد، امکان دسترسی آسان‌تر و ارزان‌تر و کتابخانه‌ای که همراه افراد است، برای مخاطب فراهم می‌شود.

شریفی افزود: در کتاب صوتی مردم با صدا مواجه هستند و چشم آن‌ها آزاد است و می‌توانند در مترو و اتوبان در زمان رانندگی از آن استفاده کنند. زمانی که انسان نمی‌تواند با چشم روی کتاب تمرکز داشته‌باشد می‌تواند آن را بشنود؛ همچنین جذابیت‌های تولیدی متفاوتی هم دارد که به لحاظ شنیداری مهم است. این موارد موجب خواهدشد مخاطب‌های این حوزه به آن متعهد باشند.

نشر الکترونیک قطعا به ناشران کمک کرده‌است
تاثیر فروش کتاب در فضای آنلاین بر بازار کتاب کاغذی مساله‌ای است که باید بررسی شود، شاید این امکان، فروشِ کتاب‌فروشان و ناشران را بالا ببرد و باعث رونق فعالیت آن‌ها در شرایط رکود بازار باشد. مدیر کتابراه با ارجاع دادن صحبت‌هایش به کشورهایی که تجربه این اقدامات را دارند، بیان کرد: در برخی از کشورهای پیشرفته نشر دیجیتال سابقه طولانی دارد و در این حوزه قوی‌تر از ایران هستند. بر اساس تجربه، کشورهایی که سال‌ها در این حوزه فعالیت کردند، نشر الکترونیک قطعا به ناشران کمک کرده‌است، زیرا کانال فروش جدیدی به ناشران داده‌است، تهدیدی برای فعالیت ناشران نبوده و موجب افت فروش کتاب‌های کاغذی نشده‌است.
 
به گفته مدیر کتابراه تا به حال نشر الکترونیک ضامن مشتریان و بازار جدید بوده‌است. او ادامه داد: تجربه‌ای که ناشران در ایران دارند، نشان داد که پلتفرم‌ها و ناشران دیجیتال مخاطب‌های جدیدی وارد اکوسیستم‌ کتاب‌خوان‌ها می‌کنند. افرادی وارد جمعیت کتاب‌خوان‌ها می‌شوند که قبلا کتابخوان نبودند؛ یعنی قرار نیست فقط افرادی که قبلا کتاب کاغذی می‌خواندند، از این امکانات استفاده کنند.

دستگاه‌های هوشمند و مساله‌ به‌روز رسانی
با بیان اینکه موارد مختلفی در استفاده مردم از فضای مجازی برای خرید کتاب موثر است، گفت: مسائلی مانند نفوذ بیشتر اینترنت و دسترسی آسان به آن مطرح است. ابزارهایی مانند موبایل با قیمت و تکنولوژی مناسب باید در دسترس مخاطب‌های این بازار قرار بگیرد. اینطور نیست که همه مردم یا افراد علاقه‌مند به مطالعه کتاب‌های دیجیتال، امکان دسترسی به گوشی هوشمند یا تبلت به‌روز داشته‌باشند. در نظرسنجی از مخاطبانی که با آن‌ها در ارتباط هستیم، متوجه شدیم، افراد کتاب‌خوانی هستند که ابزار کتاب‌خوانی آن‌ها قدیمی است و نمی‌توانند آن را به‌روز کنند.
 
اپلیکشن‌های فروش کتاب دیجیتال اقدام‌های متفاوت و متنوعی برای جذب مشتری وفادار انجام می‌دهند. به گفته شریفی فرهنگسازی توسط نهادهای دولتی اهمیت زیاد دارد و روی مخاطب تاثیرگذار است. مدیر کتابراه ادامه داد: فعالیت بازاریابی توسط پلتفرم‌ها و برگزاری جشنواره‌ها برای جذب مخاطب تاثیرگذار است. موارد متنوعی باید دست‌به‌دست هم بدهند تا این اتفاق بیفتد.

ضرورت فرهنگسازی برای کودکان و نوجوانان
وی افزود: باید تا جایی که می‌توانیم به این فرهنگسازی کمک کنیم. به‌نظرم باید استفاده از فضای مجازی در کودکان نهادینه شود. این روزها به دلیل تعطیلی مدارس بسیاری از کودکان ساعت‌ها با گوشی هوشمند و تبلت کار می‌کنند و بخش بزرگی از آموزش در فضای مجازی اتفاق می‌افتد. باید فعالان این حوزه اقداماتی انجام دهند تا بخشی از این ساعت‌ها به مطالعه کتاب اختصاص داده‌شود.
 
مدیر کتابراه با اعلام اینکه در سال‌های اخیر تولید کتاب آنلاین در حوزه کودک و نوجوان رشد خوبی داشته‌است، ادامه داد: برای جذب کودکان دهه 80 و 90 جشنواره‌های فعال در حوزه کتاب کودک و نوجوان برگزار می‌کنیم. این گونه اقدامات اگر از طرف نهادها، پلتفرم‌ها، آموزش و پرورش و ناشران برگزار شود، می‌توانند به نوعی در جذب مخاطب تاثیرگذار باشد.
 
شریفی با اشاره به اینکه در حوزه کتاب دیجیتال قوانینی وجود دارد اما هنوز صنف و استاندارد صنفی در این حوزه شکل نگرفته‌است، توضیح داد: در تلاشیم مجمع صنفی در حوزه کتاب دیجیتال ایجاد کنیم. در حوزه دیجیتال قوانین نشر و قوانین مربوط به محتوا وجود دارد، قوانینی وجود دارد که مشخص می‌کند پلتفرم برای شروع کار باید چه مجوزهایی را دریافت کند و چگونه فعالیت کند، اما این مساله که فعال‌های یک صنف چگونه سیاست‌ها را اعمال کنند، وجود ندارد. در این حوزه یکسری رسته در اتحادیه ناشران کتاب هستند، اما فعال نیستند.