حمید حسام، نویسنده و پژوهشگر دفاع مقدس در حاشیه مراسم جشن امضاء دو اثر «خداحافظ سالار» و «آب هرگز نمی‌میرد» در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به ارزیابی نمایشگاه بین‌المللی کتاب پرداخت و گفت: این وقفه دوساله را فرصتی می‌دانم که ناشران، نویسنده‌ها، دست‌اندرکاران و همه عواملی که گرداننده دولتی و خصوصی این ماجرای فرهنگی بزرگ هستند، مجالی برای فکرکردن و مرور ویژگی‌های نمایشگاه در بعد معایب و محاسن یافته‌اند و در واقع فرصتی است تا بتوانند ارزیابی از ادوار گذشته داشته باشند و با توجه به این‌که تیم جدیدی در دولت فعلی متولی نمایشگاه شده‌اند، قطعا می‌توانند در این ارزیابی جهت مثبتی را پیش بگیرند.
 
وی اظهار کرد: قطعا کتاب همیشه جایگاه خود را دارد، اما افت و خیزهای اجتماعی، سیاسی، معیشتی و اقتصادی، تأثیر خود را گذاشته و می‌گذارد. فضاهای جدیدی که پیش روی مجریان، نویسنده‌ها و ناشران در فضای مجازی و کتاب‌های صوتی و دیجیتال ایجاد شده، یک مقدار عدم فضای حضوری و مکتوب را پوشش داده، اما همیشه اعتقاد دارم که فضای مکتوب کتاب، ذات، اصالت و جوهره تأثیرگذارتری دارد. کتاب مثل دوستی است که اگر در منزل باشد، انسان احساس می‌کند که همیشه یک همدم دارد. این احساس را خود من در فضای مجازی به متن‌های دیجیتالی ندارم، اگرچه یک ضرورت است که نمی‌شود از آن اجتناب کرد.
 
نویسنده کتاب «خداحافظ سالار» با اشاره به رونق تولید در حوزه آثار دفاع مقدس، افزود: به‌نظر می‌رسد در 10 سال گذشته در حوزه کتاب‌های انقلاب و خصوصا دفاع مقدس افتاده، یک جریان خوب، فرخنده و مبارکی از جهت کمیت اتفاق افتاده؛ یعنی اقبال خوبی از سوی نویسندگان نوقلم که ناشناخته بودند، صورت گرفته، سوژه‌های خوبی شناسایی شده و آثار قابل توجهی ارائه شده است، اما آن چیزی که اصل کار است و باید همیشه نسبت به آن نگران بود و وسواس داشت، خود پیام و محتوای کتاب و ارزش‌های فنی است وگرنه کتاب به ماهو کتاب، کاغذ است یا در فضای دیجیتالی کلمه است، اما آن چیزی که به آن اصالت و جوهره ذاتی می‌دهد، محتواست. درمورد این محتوا گاهی نگرانم و می‌بینم که این کمیت‌گرایی گاهی نسبت به محتوا چیره می‌شود، البته مطلق نیست و در موضوعات و ناشران مختلف متغیر است، برخی ناشران خیلی وسواس دارند و کارشناسی‌های خیلی خوبی انجام می‌دهند، ضمن این‌که امید و انرژی مثبت به نویسنده می‌دهند، مشاوره ارائه می‌کنند و کار را پیش می‌برند، اما در برخی مراکز احساس می‌شود به هر قیمتی می‌خواهند آثار را چاپ کنند و این آفت در بین ناشران دولتی بیشتر به چشم می خورد.
 
وی همچنین در رابطه با سختی کار نویسنده‌های نسل جوان جنگ که آن روزها را را ندیده‌اند، تصریح کرد: از جهتی نوشتن از جنگ برای آن دسته از نویسنده‌هایی که تجربه عینی و شهودی مثل نسل ما از جنگ ندارند، سخت‌تر است و درواقع آن‌ها از فاکتوری که ما از آن بهره‌مند بودیم؛ یعنی تجربه عینی جنگ و مشاهدات بی‌بهره هستند، اما تحقیق و تلاش برای فهم موضوع و انتخاب سوژه‌های خوب و مطالعه عمیق می‌تواند، نبودن‌ها و ندیدن‌ها را جبران کند. همان‌طور که می‌بینیم در سال‌های گذشته کارهای خیلی خوبی ارائه شده از سوی کسانی که سنشان اقتضاء نمی‌کرده، آن روزها را تجربه کنند و این نشان می‌دهد که دقت، تلاش، تحقیق، مطالعه و وسواس برای انتخاب سوژه و نگارش می‌تواند خلاء عدم درک آن سال‌ها را پر کند.
 
نویسنده کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» این پیشرفت را در حوزه خاطره‌نگاری بیشتر، دانست و گفت: اینکه در خاطره‌نگاری پیشرفت چشم‌گیری صورت گرفته است به این جهت است که جنس خاطره، جنسی است که محصول دفاع مقدس با این مختصات است وگرنه قبل از انقلاب هم حتی در قالب یادداشت‌های روزانه و سفرنامه‌نویسی ویژه رجال سیاسی بوده، اما با این مختصات به‌نظر می‌رسد یک رنگ و لعاب خاص دفاع مقدسی با تعریف خودش پیدا کرده و از این جهت نسبت به بقیه گونه‌ها اقبال هم نویسنده‌ها و هم مخاطبان به این قالب بیشتر از بقیه گونه‌هاست.