به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با فروکش کردن ویروس کرونا در کشور، می‌توان امیدوار بود که تا حدود یک‌هفته دیگر دانشگاه‌های کشور فعالیت‌های خود را از سر بگیرند و دانشجویان بعد از دو سال و نیم تحصیل آنلاین و برخط با حضور سر کلاس، بار دیگر به فعالیت‌‌های درسی خود بپردازند.
 
طی دو سال اخیر بخش عمده منابع درسی بر پایه آموزش برخط، به‌صورت فایل الکترونیک یا جزوه بود و ناشران دانشگاهی زیادی در این مدت از کپی کردن کتاب‌ها و قرار گرفتن جزوه‌ها به جای کتاب، صدمه زیادی دیدند، این در حالی بود که قیمت ملزومات تولید کتاب نیز روند صعودی داشت و همین موضوع بازار کار را برای بسیاری از فعالان این حوزه سخت کرده است.
 
حدود دو ماه پیش، انتخابات هیات‌مدیره انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی برگزار و کاظم آرمان‌پور به‌عنوان مدیرمسئول این انجمن انتخاب شد، به بهانه بازگشایی دانشگاه‌ها و احتمال بازار پررونق کتاب‌های دانشگاهی طی هفته‌های آتی، ساعتی با آرمان‌پور به گفت‌وگو نشستیم.
 
 
ارزیابی کنونی شما از  وضعیت نشر دانشگاهی چیست؟
 ناشران دانشگاهی در طول دوره کرونا ضرر و زیان زیادی متحمل شدند که بخش عمده آن ناشی از تکثیر غیرقانونی کتاب به‌صورت فایل pdf و یا بارگذاری قسمتی از کتاب به‌عنوان جزوه درسی در سامانه‌های دانشگاهی بود، به دنبال آن تیراژ اغلب کتاب‌های دانشگاهی از افست با تیراژ متوسط و بالا، به چاپ دیجیتال و در حد چند جلد تبدیل شده است و متأسفانه برای ناشرانی که باید هزینه‌های آماده‌سازی و پیش‌تولید کتاب را پرداخت کنند، تولید آثار جدید یا ویراست جدید اثر قبلی مقرون‌به‌صرفه نیست.
 
امید دارم که با بازگشایی مراکز دانشگاهی برای سال تحصیلی جاری 1401-1402 (دوره پساکرونا که بنابه تصویب ستاد ملی کرونا آموزش به‌صورت حضوری خواهد شد) این اوضاع متحول شود و شاهد درخواست کتاب از طرف دانشجویان و در نهایت رشد مجدد بازار نشر کتاب دانشگاهی باشیم. بعد از نمایشگاه بین‌المللی کتاب، و عملاً رسیدن به پایان ترم دانشگاه‌ها، درخواست کتابی ازطرف دانشجویان و کتابفروشان به سمت ناشران نیامده است و بازار نشر دانشگاهی در حال فترت و انتظار به‌سر می‌برد.
 
درعین‌حال، ناشران دانشگاهی نیز به‌دلیل عدم وجود نقدینگی و بالا رفتن قیمت تمام‌شده کتاب که عمدتاً ناشی از افزایش بی‌رویه قیمت کاغذ بوده است، هنوز فعالانه اقدام به چاپ و تولید کتاب نکرده‌اند. انتظار این است که هم‌زمان با بازگشایی مراکز دانشگاهی و نیز افزایش درخواست کتاب از طرف دانشجویان، ‌ناشران در تولید و چاپ آثار خودشان فعال‌‌تر شوند.
 
با توجه به افزایش قیمت ملزومات تولید کتاب و تأثیر آن بر قیمت نهایی آن، فکر می‌کنید چه راهکاری می‌توان برای متعادل کردن قیمت کتاب دانشگاهی با توجه به بنیه اقتصادی متوسط دانشجویان کرد؟
به نظر می‌رسد با اینکه قیمت تمام‌شده کتاب در کل، بالا رفته است، اما کتاب نسبت به کالاهای دیگر آنچنان افزایش قیمت نداشته است. امروزه در تعدادی از کالاها شاهد افزایش چند برابری قیمت‌ها هستیم، درصورتی‌که حداقل در حوزه نشر دانشگاهی باتوجه به افزایش عمده قیمت مواد اولیه‌(کاغذ) این‌گونه نیست که ناشی از دلایل مختلف است؛ نخست اینکه تعدادی از ناشران، آ‌ثار چاپی سال‌های گذشته را هنوز موجود دارند، دوم اینکه اغلب ناشران دانشگاهی با کاهش دامنه سود خودشان پیش از قیمت‌گذاری کتاب، ‌توان دانشجویان در خرید کتاب را هم می‌سنجند یا تخفیف خاصی برای خرید در نظر می‌‌گیرند؛ نکته سوم هم این است که بیشتر ناشران برای جلوگیری از تکثیر غیرقانونی آثار خودشان، ملاحظاتی در قیمت‌‌گذاری دارند.
 
یعنی فکر می‌کنید دانشجویان می‌توانند با قیمت‌های فعلی، کتاب تهیه کنند؟
اغلب دانشجویان امکان تهیه کتاب درسی دانشگاهی با همین قیمت‌های موجود را دارند و برای تعداد دیگر دانشجویان می‌توان با برگزاری نمایشگاه و ارائه بن تخفیف تمهیداتی در نظر گرفت؛  متأسفانه گرانی کتاب و نا‌آگاهی دانشجویان به حقوق ناشران و نویسندگان و مترجمان، دلیل توجیه برخی سودجویان درباره تکثیر غیرقانونی آثار ناشران شده که لازم است برای مبارزه جدی با آن فرهنگ‌سازی شود و در این راه نیاز به حمایت مراکز قانونی از ناشران دانشگاهی داریم.
 
در خبرها اعلام شده بود که به دنبال برگزاری نمایشگاه‌ تخصصی در حوزه کتاب دانشگاهی هستید، با توجه به نزدیکی زمان بازگشایی دانشگاه‌ها، امکان برگزاری آن وجود دارد؟
انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی درحال برنامه‌ریزی و تدارک برگزاری چهارمین جشنواره ملی نشر دانشگاهی به‌مناسبت هفته کتاب است. این جشنواره شامل سه بخش است؛ نخست معرفی کتاب برگزیده ناشران حوزه دانشگاهی و انتخاب پیشکسوت نشر دانشگاهی، دوم برگزاری همایش ملی نشر دانشگاهی و سوم برگزاری نمایشگاه تخصصی کتاب دانشگاهی به‌صورت مجازی با رویکرد تجهیز کتابخانه‌های تخصصی و مراکز دانشگاهی. عموم دانشجویان نیز می‌توانند از نمایشگاه با تخفیف ویژه خرید کنند؛ البته بخش اول و دوم همزمان با هفته کتاب در آ‌‌بان‌ماه انجام خواهد شد و بخش سوم،‌ یعنی همان نمایشگاه تخصصی، همزمان با هفته پژوهش در آذر‌ماه برگزار می‌شود.
 
در سایت «پند» چه اقدامات و برنامه‌های جدیدی را پیش‌بینی کرده‌اید؟
خوشبختانه پرتال نشر دانشگاهی(پند) تبدیل به ویترین ناشران دانشگاهی شده است؛ به‌گونه‌ای که حتی برای ناشران دانشگاهی که سایت شخصی ندارند، آثار آن‌ها از سوی عموم علاقه‌مندان قابل مشاهده و خرید است. سعی ما حضور حداکثری ناشران حوزه دانشگاهی در نمایشگاه با آماده کردن و بهینه‌سازی پرتال است که در این خصوص اقداماتی را شروع کرده‌ایم و امیدواریم که از نخستین نمایشگاه سه‌بُعدی رونمایی کنیم.
 

درباره برنامه‌های پیش روی انجمن بفرمایید؛ در چه مرحله‌ای از اجرا قرار دارند؟
پس از برگزای مجمع عمومی سالیانه انجمن، که در زمان مقرر و طبق مفاد اساسنامه و با استقبال پرشور اعضای انجمن برگزار شد،‌ هیئت‌مدیره جدید بدون فوت وقت، تشکیل و برنامه‌های سالانه انجمن به نوعی تدوین و تصویب شد. اقدامات لازم برای اجرای این برنامه‌ها در حال انجام است که مهم‌ترین آن‌ انتشار فراخوان برای عرضه آثار ناشران دانشگاهی در نمایشگاه کتاب فرانکفورت، بررسی و انتخاب آثار ارسال‌شده و تهیه بروشور به زبان انگلیسی که هم‌اکنون درحال انجام است؛ همچنین برنامه‌ریزی و تدارک برگزاری چهارمین جشنواره ملی نشر دانشگاهی با تشکیل کمیته‌های تخصصی که همان‌طور که گفتم بخشی از آن در آبان و هم‌زمان با هفته کتاب و بخش نمایشگاه در آذر برگزار خواهد شد. کار سوم انجمن نیز انتشار فراخوان دعوت از ناشران برای حضور در کارگروه‌های تخصصی انجمن است؛ البته همزمان با اجرای این برنامه‌ها، در نخستین فرصت اقدام به تأیید و ثبت قانونی صورت‌جلسه‌های مجمع و هیئت‌مدیره در اداره ثبت شرکت‌ها کردیم. درضمن، ‌ظرف 60 روز پس از برگزاری مجمع، ‌به بازسازی و تعمیرات اساسی دفتر انجمن و نیز سازمان‌دهی و مکانیزه کردن دبیرخانه و به‌روزرسانی سایت اطلاع‌رسانی انجمن اقدام کردیم؛ به‌زودی و همزمان با بازگشایی مراکز دانشگاهی از آن رونمایی خواهیم کرد.
 
برای تعامل با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چه اقداماتی در نظر دارید؟
قطعاً برای پیشبرد اهداف و برنامه‌ها‌ی انجمن نیاز به برقراری و حفظ ارتباط تنگاتنگ با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داریم؛ همچنین امیدوارم با همکاری متقابل با معاونت محترم فرهنگی و نیز خانه کتاب و ادبیات ایران، دغدغه ناشران حوزه دانشگاهی به‌ویژه در موضوعات تکثیر غیرقانونی، توزیع کاغذ و سایر موارد تا حد امکان برطرف کنیم.