به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مراسم رونمایی از چهار کتاب مؤسسه فرهنگی هنری قدر ولایت در حوزه تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی چهارشنبه 27 اردیبهشت در نمایشگاه کتاب 1402 برگزار شد. «کارنامه حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی» در دو جلد به قلم سعید میرزایی، «کارنامه حجت‌الاسلام خاتمی» اثر دفتر تحقیق و پژوهش مؤسسه فرهنگی هنری قدر ولایت و «نقد گفتمانی دولت‌های یازدهم و دوازدهم حجت‌الاسلام روحانی» اثر مجتبی دولتی و حسن ورزقانی در این مراسم رونمایی شد. در این نشست دکتر عبدالله گنجی، منتقد حوزه سیاسی، سعید میرزایی، نویسنده کتاب و احمد عطایی مدیرمسئول موسسه فرهنگی هنری قدرولایت سخنرانی کردند. 

دکتر عبدالله گنجی در ابتدای این نشست گفت: در سال‌های 94 و 95 یک همگرایی وجود دارد که این نقاط و آن شکاف و تخریب قبل از آن چطور به همگرایی می‌رسد. این نقاط را باید برجسته کرد تا مشخص شود که چه اتفاقی افتاده است آیا در نظام تحولی ایجاد شده است؟ یکی از وجوه مشترک که برای من خیلی جالب است و برای شما در نوشتن این کتاب‌ها حتما انگیزه اساسی بوده است، این است که این سه رئیس جمهور که آمدند و دولت تشکیل دادند و همچنین کسانی که همراهشان بودند به یک وجه مشترکی می‌رسند که یا درگیری یا سکوت نسبت به حوزه اسلامیت نظام است یا حوزه چالشی است. 

وی افزود: اسلامیت نظام یا عملگرایی را به کناری می‌گذاریم و سکوت می‌کنیم یا درگیری را به کناری می‌گذاریم و به سکوتی می‌رسیم. این سکوت را در دوران هاشمی می‌بینید. ولی از جهت فرهنگی دچار چالش‌های جدی می‌شویم. سبک زندگی مدیران، انزوای اهل جبهه کاملا در آنجا مشهود است. وقتی به دولت‌های بعدی می‌آیید، می‌بینید که اینها با اصل نظام گلاویز می‌شوند. که این نقطه عطفی است که از کجا ما این شاخص را داریم؟
 
گنجی بیان کرد: وقتی شما مقوله توسعه سیاسی طرح می‌کنید، یعنی همه مخالفین نظام به قدرت بیایند، قید می‌گذارید که هر کس ایرانی است بیاید به جز مجاهدین خلق. توسعه سیاسی برای چه کسی؟ یعنی هر کسی دست به اسلحه نبرده است، بیاید. این نقض غرض انقلاب کردن ماست. در دوران رئیس جمهوری خاتمی همان نگاه فرهنگی روحانی حاکم است. اما یک تمایز دارد که در آن زمان مدل دارند، مهندسی دارند اما روحانی همین‌طور و بدون مدل حمله می‌کند. 

وی در ادامه گفت: یک وجه اشتراک در زمان مرحوم هاشمی و روحانی وجود دارد که در زمان خاتمی نیست و آن مواجهه اقتصادی مردم با دولت است. شما می‌بینید که قیام صنفی اراک، قزوین، اسلامشهر و مشهد را در زمان مرحوم هاشمی داریم و در زمان خاتمی و احمدی‌نژاد نداریم. در زمان روحانی قیام حاشیه‌نشین‌ها را دوباره داریم که این دلالت فکری در حوزه اقتصاد کاملا معلوم می‌شود که شما یک مدلی دارید که شکاف فقر و غنا را زیاد می‌کند و این تفاوت در جوهره دولت‌ها هست. 

گنجی افزود: شما در سال 78 در واقعه کوی دانشگاه کسانی که به خیابان‌های تهران می‌آیند از طبقه بالادست و از متوسط به بالا هستند و مسئله آنها هم سیاسی است. اما در زمان روحانی کسانی می‌‌آیند که مسئله آنها اقتصاد است یا در زمان هاشمی کسانی می‌آیند که مسئله آنها اقتصاد است. این نشان می‌دهد که علی‌رغم اینکه ما انقلاب کردیم و علی‌رغم اینکه کوخ‌نشینان محور انقلاب و جنگ بودند اما یک جاهایی این کوخ‌نشینان مقابل نظام می‌آیند که این برای انقلاب اسلامی پدیده زشتی است که وارثان اصلی انقلاب اسلامی در مقابلش قرار گرفتند. این وجوه تمایز و تفاوت را در حوزه اجرا شاید نبینیم اما در حوزه سیاستگذاری می‌بینیم. 

وی بیان کرد: آقای هاشمی یک نگاه تاریخی به توسعه دارد که به شدت متأثر از تجددخواهی شخصیت امیرکبیر است. این مدل آرمانی توسعه را که می‌خواهد اجرا کند، با کمبود منابع روبه‌رو می‌شود. برای تأمین منابع سراغ نهادهای بین‌المللی پول و بانک جهانی می‌رود. نکته‌ای که وجود دارد برای ایران پساانقلاب این است که وقتی می‌خواهند پول بدهند. شرط دارد. پول به نظام سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خاصی تعلق می‌گیرد. می‌گویند ما مدل خاصی را در نظر داریم که در ادامه می‌رسیم به سیاست تبدیل اقتصادی. 

گنجی گفت: قبل از آن کتاب‌هایی را از مکزیک، آرژانتین و برزیل آورده بودند و ترجمه کرده بودند تا ببینند این در مکزیک، چطور اتفاق افتاده است و همین سازمان مدیریت دولت این کتاب را ترجمه کرده است. در این راستا سیاستی که اعمال می‌شود، شکاف فقیر و غنی را ایجاد می‌کند. ثروت‌های بادآورده پیدا می‌شود. بنابراین سیاست بانک مرکزی و صندوق بین‌المللی بر ما حاکم می‌شود. این میراثی است که مردم می‌خواهند از دریچه امام به آن نگاه می‌کنند. بنابراین این خطاهای بزرگ مسیر ما را منحرف کرد.

وی افزود: یعنی وجه مشترک این سه دولت این است که در توسعه به مدل بومی تن ندادند. به سیاست‌های کلی نظام که متاثر از اندیشه امام بود، تن ندادند. ولی رهاسازی بوده است. یعنی وزیر فرهنگ جمهوری اسلامی در سال 76 وقتی می‌خواست از مجلس پنجم رای اعتماد بگیرد، می‌گوید: من در عرصه فرهنگ به تساهل و تسامح معتقد هستم. صادقانه می‌گوید من این‌گونه هستم و رای هم می‌آورد. زحمات زیادی کشیده شده در این دولت‌ها اما اگر شاغول بگذارید، می‌بینید با آرمان‌های انقلاب فاصله وجود دارد. دو خط موازی است. نقطه‌ای که امروز ایستادیم. همان کسانی که مشکلات فرهنگی را درست کردند، الان آنها طلبکارترین هستند.
 
گنجی با بیان اینکه برای انقلاب اسلامی اصولی وجود دارد که وقتی ‌که می‌خواهید کسی را نقد کنید، این اصول را جلوی نویسندگان بگذارید، گفت: خرد جمهوری اسلامی یا مردم سالاری دینی، مردم‌سالاری اسلامی سیاسی امام به عنوان بنیانگذار، ولایت فقیه و قانون اساسی جزو اصول انقلاب اسلامی است و اگر کسی این 4 تا را قبول نداشته باشد، بعدها مقام معظم رهبری اصل دیگری با عنوان سیاست‌های کلی نظام را به این عنوان‌ها اضافه کرد. 

وی افزود: بنابراین اینها اصول مهمی است که مدنظر است. اما فرآیندی که در دولت آقای هاشمی اتفاق افتاد، فرآیندی بود که مردم در دور دوم انتخاب هاشمی رفسنجانی مشارکت کمی داشتند. او 15 و نیم میلیون تا 10 میلیون رای آورد که رکورد پایینی داشت و نگاه به این فضا در دوم خرداد حماسه لقب گرفت. حتی مقام‌معظم رهبری گفتند که این رای بزرگ تهدید بزرگی را از کشور دور کرد. مقام معظم رهبری از یک جناح ناراحت شدند و به جناح دیگری رای دادند. 

سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «آینده خواندنی‌ است» ۲۰ تا ۳۰ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ در مصلی امام خمینی‌(ره) در حال برگزاری است.