کتاب «دست برای زدن نیست» نشان میدهد اگر کودکان با احساساتی مثل حسادت، ناراحتی و ترس روبهرو میشوند ممکن است به اولین چیزی که به ذهنشان میرسد عمل کنند که آن هم خشونت است؛ درحالی که میتوان از راهکارهای جایگزین بسیاری برای آرامشدن استفاده کرد.
کتاب «دست برای زدن نیست» اثر مارتینه آغاسی با ترجمه نگار عجایبی یکی از کتابهای قرمز نشر نردبان در زمینه آموزش مهارتهای زندگی کودکان و نوجوانان است که برای کودکان سه تا شش سال مناسب است. نویسنده در این کتاب به طور مستقیم ما را به درون مفهوم خشونت دنیای کودکان میبرد؛ خشونتی که به دلیل احساسات مختلف ایجاد میشود و گاهی به راحتی میتوان با صحبتکردن و آگاهیبخشی از بروز آن جلوگیری کرد.
امروز ۲۱ سپتامبر، روز جهانی صلح است و بیایید با این کتاب به وجه دیگری از صلح با خود و جهان اطراف کودکانمان آشنا شویم. «دست برای زدن نیست» به کودکان یاد میدهد که دستهای ما کاربردهای فراوانی در زندگی دارند؛ آنها میتوانند ابزاری برای ابراز احساسات مختلفی غیر از خشونت باشند. ما با دستهایمان به دیگران سلام میکنیم، به آنها دست میدهیم، با دوستان خود بازی میکنیم، آشپزی میکنیم و... . کتاب «دست برای زدن نیست» نشان میدهد اگر کودکان با احساساتی مثل حسادت، ناراحتی و ترس روبهرو میشوند ممکن است به اولین چیزی که به ذهنشان میرسد عمل کنند که آن هم خشونت است؛ درحالی که میتوان از راهکارهای جایگزین بسیاری برای آرامشدن استفاده کرد.
باید به نکته مهمی در این نقطه از مطلب اشاره کرد؛ اینکه کودکان زمانی که خشونت را ببینند از آن الگوبرداری میکنند و خشونت کودکان اگر عادی شود و همیشه کودک با خشونت به اصطلاح، حق خود را بگیرد، دیگر نظر دیگران را گوش نخواهد داد و از خشونت برای رسیدن به خواستههای خود استفاده میکند. محتوای این کتاب به ما میگوید یکی از مهمترین راههای جلوگیری از بروز خشونت، درککردن طرف مقابل و صحبتکردن با اوست که این موضوع باید به کودکان آموزش داده شود. همچنین والدین، مربیان و سایر بزرگترها باید عوامل زمینهای در بروز خشونت کودکان را بدانند تا بهتر بتوانند به آنها کمک کنند.
متن اثر از جملات کوتاه، ساده و مستقیم استفاده کرده است. بیشتر بر جنبه درگیرکردن مخاطب کودک با سؤالپرسیدن در پایان برخی از صفحهها تأکید دارد. با این رویکرد، هم کودکی که مخاطب کتاب است پی به پیامد خشونت میبرد و هم از طرفی با جنبههای مختلفی از احساساتش آشنا میشود که همگی برای او مفید است.
تصاویر در این کتاب نقش بسیار مهمی دارند. همراه با محتوای آموزنده آن، تصاویر رنگی منعکسکننده روایت مطلب به شکلی مستقیم هستند و مخاطب را در فضای آن نگه میدارند و کمک میکنند که بهتر با متن ارتباط بگیرد.
«دستها شکل، اندازه و رنگهای گوناگونی دارند. دستهای تو میتوانند کارهای زیادی انجام دهند. با دست میتوان سلام کرد.
میتوانیم با دستهایمان به دیگران احترام بگذاریم و با آنها ارتباط برقرار کنیم.
تو میتوانی برای دوستت دست تکان بدهی یا زمانی که کسی را میبینی با او دست بدهی.
دست تکان دادن یا دست دادن با کسی یعنی این که میخواهی با او رفتار دوستانهای داشته باشی. حالا تو هم امتحان کن با کسی که کنارت ایستاده است، دست بده. کارهایی هم هستند که نباید با دست انجام داد. دست برای زدن نیست؛ زدن دیگران کار دوستانهای نیست و به آنها آسیب میرساند.»
نظر شما