سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): ایران سرزمین شاعران و نویسندگان است و این ویژگی مهم، از افتخارات کشور ما محسوب می‌شود و نویسندگان و شاعران بزرگ، از مطالعه غافل نبودند و مطالعه کتاب به رشد فکری آنها کمک کرده است.
در این میان باید شاعران و نویسندگان کودک این مرز و بوم را هم در یابیم. دانش‌آموزان و کودکان ما با کتابخوانی می‌توانند آینده روشنی برای خود رقم بزنند و کتاب، دوست خوبی است که همواره باید مورد توجه قرار گیرد.
هر کتاب برای خودش جهانی دارد و این نویسنده‌ها هستند که ما را به آن سرزمین‌های رؤیایی و شگفت انگیز می‌برند. نویسنده‌ها همیشه از میان آدم بزرگ‌ها نیستند، بعضی از کودکان علاقه‌مند و بااستعداد هستند که علاقه شان به نویسندگی باعث شده بیش از همه هم سنّ و سال‌هایشان کتاب‌های داستانی بخوانند و دفترهایشان را پر از داستان کنند.
محافل ادبی، محلی برای استعدادیابی نویسندگان و شاعران است و در استان آذربایجان‌غربی محفل ادبی دنیز که مختصص کودکان و نوجوانان است با اجرای برنامه‌های فرهنگی و هنری در تمام مناسبت‌ها و روزهای عادی میزبان این قشر از نویسندگان کوچک است.
با سحر افضلی، دبیر محفل ادبی دنیز ارومیه که بیش از ۱۶ سال است در حوزه کودک و نوجوان فعالیت می‌کند در مورد این محفل به گفت‌وگو نشستیم.
- کار در حوزه ادبیات کودک و نوجوان را از کجا شروع کردید؟
من فعالیت‌های ادبی خود را در حوزه کودک و نوجوان از ۱۵ سالگی شروع کردم که اشعار کودکانه‌ای از زبان خودم می‌نوشتم و به‌عنوان کودکی که حول محور موضوعی افکار و احساساتش را به زبان شعر یا دلنوشته می‌نویسد، نوشتم.
- شعرهای شما تماماً برای کودکان سروده شده است؟ آیا کتاب چاپ شده هم دارید؟
شعرهایی که سروده‌ام و همچنان هم ادامه می‌دهم فقط برای کودکان سروده نشده بلکه هم اشعار در حوزه کودک و نوجوان دارم و هم اشعار دیگر. من در قالب غزل شعر می‌نویسم و برای کودکان و نوجوانان علاوه بر غزل، در حوزه شعر سپید هم کار می‌کنم.
سه عنوان کتاب چاپ شده دارم که کتاب اول با عنوان «طلوع سحر» شامل اشعار کودکانه است و کتاب دوم «حوالی دلم کسی قدم می‌زند» که بزرگسال محسوب می‌شود و در زمینه ترجمه هم کار می‌کنم که کتاب سومم یک کتاب ترجمه شده در حوزه روانشناسی و فلسفه است.
- آیا شاعران شعر کودک هم مثل شعر بزرگسال تحت تأثیر شاعری از شعرای قدیم هستند؟
قطعاً هر شاعری که شعری بسراید تحت تاثیر مطالعات اشعاری از شاعران دیگر قرار می‌گیرد. اینکه چه میزان تمرین و ممارست صورت بگیرد که شاعر بتواند کم کم سبک خودش را پیدا کند حائز اهمیت است اما تاثیرگذاری سبک و شیوه شاعران دیگر را نمی‌توان کتمان کرد.
در حوزه ادبیات کودک و نوجوان هم همینطور است و ما شاعران بزرگی چون عباس یمینی شریف، شکوه قاسم نیا، مصطفی رحماندوست، پروین دولت آبادی، قیصر امین پور را داریم که تاثیر بسزایی در قلم و سبک نوشتاری شاعران حوزه کودک و نوجوان دارند.
- در حال حاضر چه چیزی شعر کودک را تهدید می‌کند؟ به صورت مشخص بفرمائید نقش و اهمیت انجمن‌ها و محافل شعری در چیست؟
در حال حاضر متاسفانه فاکتورهای متعددی شعر کودک و در حالت کلی شعر را تهدید می‌کند. یکی از این موارد موضوع «تقلید» است. اگر شاعر سبک و شیوه خاص خودش یا تمرین و مطالعه کافی نداشته باشد بی‌شک دچار تقلید فکری، عقیده و سبک نوشتاری از دیگران می‌شود که این نه تنها باعث می‌شود شاهد شکوفایی در عرصه شعر نباشیم بلکه یک دلزدگی بوجود بیاید. یک عامل دیگر هم که بنظر بنده بسیار مهم است و آن اینکه علیرغم مدرنیته شدن جامعه و خط فکری افراد جامعه است و ما همچنان باید حس کودک را از کودکانه بودن خود منحرف نکنیم و در عین حال اجازه دهیم ذهن او خلاق باشد که این بسیار کار ظریف و حساسی است چون اگر افراط و تفریط داشته باشیم ممکن است کودک با خواندن اشعار کودکانه‌ای که حس ظریف او را تهدید می‌کند به بیراهه رود.
برای مثال اگرچه اکنون جامعه با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کند اما اشاره به آنها در اشعار کودک و ادبیات کودک و نوجوان ذهن‌شان را دچار آسیب و دل‌مشغولی می‌کند و از حس شاداب کودکانه‌شان کم می‌شود.
انجمن‌ها و محافل ادبی نقش بسیار مهمی در زمینه استعدادیابی، پرورش استعدادها، شکوفایی خلاقیت در کودکان و تشویق آنها و ترویج کتاب و کتابخوانی، خواندن و نوشتن دارد. بدون این محافل تصور کنید چه استعدادهایی که در انتظار شکوفایی هستند اما چون محل متمرکزی وجود ندارد این استعدادها بصورت پراکنده گاه خود را نشان داده و بدلیل عدم توجه یا شناخت به‌سرعت فروکش کرده و چه بسا از بین بروند. ویرایش آثار نوشته شده هنرآموزان توسط دبیر محفل و اساتید نیز بسیار مهم و موثر است.
- در مورد محفل ادبی دنیز بگویید؟ چند نفر عضو دارید؟
محفل ادبی کودک و نوجوان دنیز از سال ۱۴۰۰ بصورت رسمی فعالیتش را در کتابخانه مرکزی ارومیه آغاز کرده که با یاری خدا، همکاری‌های موثر همکاران کتابخانه و بنده توانسته‌ایم تعداد شرکت کنندگان را از پنج شش نفر به حدود ۳۰ نفر برسانیم که همه این افراد نونهال با شور و اشتیاق بسیار با ذهن خلاق و روح لطیفشان در جلسات حاضر شده و به تمرین نوشتن و خواندن اشعار، داستان، دلنوشته و....می‌پردازند.
- از مهمترین فعالیت‌های این محفل ادبی بگویید؟
فعالیت‌هایی مثل درست کردن روزنامه دیواری در مناسبت‌های مختلف، جلسات معرفی کتاب که هر دانش آموز یک کتاب را به دوستانش معرفی می‌کند، رونمایی کتاب از نویسندگان کوچک و فعالیت‌های جنبی دیگر از جمله برنامه‌های این محفل ادبی است.
- کار با کودکان سخت است یا آسان؟
بنده حدود ۱۶ سال است که در زمینه آموزش در خدمت این رده سنی هستم. آموزش زبان انگلیسی، شعر و داستان کودک برایم بسیار دلچسب، جذاب و خوشایند است. اما به هرحال چالش‌هایی هم دارد. کودکی و نوجوانی رده سنی بسیار حساسی است که علاوه بر آموزشی که به بنده محول می‌شود باید نکات پرورشی، احاطه بر فاکتورهای روانشناسی کودک، نحوه برخورد با او و در عین حال کمک به شکوفایی استعدادهایش را به نحو احسن به انجام برسانم.
- نویسنده‌های کوچک محفل ادبی دنیز را هم معرفی کنید.
محفل ادبی ما متشکل از ادیبان کوچک و خلاقی است که مایل هستم اسامی چند نفر از آنها را خدمتتان اعلام کنم نیما تقی‌پور، مهدیس حصینی، آرشیدا ساعدی، امیرحسین ریحانی، امیر علی حسن خانی، هستی صحرا نورد، هلیا و هیلدا مهدیزاده، آیدا قاسمی، نازنین زهرا اهروانی، محیصا اماموئردی، محیا محمد زاده، نیلا مظهری، رادوین اخلاقی، محمد مهدی رحیمی، حنانه سمیعی، مبینا صالحیان، کیانا و دیانا کارگر، سولین و کژین شمس برهان، و…
همچنین در این میان آرتین عسگری ۹ ساله، کلاس سوم، یکی از نویسندگان کودک ارومیه‌ای است که از کتاب «حلزونی به‌نام صدف طلایی» که نوشته و تصویرگرش خودش بود، به‌مناسبت هفته ملی کودک ۲۴ مهرماه در ویژه برنامه‌ای با عنوان «عصرانه با نویسندگان کوچک» با حضور نویسندگان کودک و اعضای بخش کودک کتابخانه مرکزی ارومیه و محفل ادبی دنیز در ارومیه رونمایی شد و این کتاب در مورد حلزونی است که به دنبال دوستی برای بازی می‌گردد و در راه با حیوانات مختلف روبه رو می‌شود مثل گربه، گنجشک و … که هیچکدام نمی‌توانند با او بازی کنند؛ چون او خیلی آرام راه می‌رود و حلزون صدف طلایی در نهایت با لاک پشت رو به رو می‌شود و باهم آرام و آهسته راه می‌روند و گل‌ها را تماشا می‌کنند.
نظر شما