به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) و به نقل از پابلیشرز ویکلی، برای کسانی که کسب و کارشان به بازار کتاب چین گره خورده است، اطلاع از موضوعاتی که مردم از آن‌ها استقبال بیشتری می‌کنند و پُرفروش هستند، بسیار مهم و ضروری است. به همین منظور نخستین جلسه کنفرانس در نمایشگاه بین‌المللی کتاب کودک شانگهای (که چندی پیش برگزار شد) به اُپن بوک چینی، مرکز ارائه آمار نشر در چین اختصاص یافت. این جلسه آنقدر مورد استقبال قرار گرفت که تمام صندلی‌های آن سالن پُر شده بود.

تجزیه و تحلیل ارائه شده توسط اُپن بوک، که ۱۰ ماه نخست سال ۲۰۲۳ را پوشش می‌دهد، نشان‌دهنده تغییرات عمده در بازار کتاب چین است. بخش کودک ۲۶.۹ درصد از کل بازار کتاب کشور را در این دوره به خود اختصاص داده درحالی که افت فروش ۵.۴ درصدی را ثبت کرده است. سال گذشته، سهم کتاب کودک ۲۸.۶۱ درصد از کل بازار کتاب چین بود یعنی کاهش ۱۰.۴۱ درصدی؛ علاوه‌براین آخرین آمار اُپن بوک افزایش فروش ۲.۲ و ۱ درصد را به ترتیب در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ نشان می‌دهد که سهم بازار آن حدود ۲۸ درصد بود.

۱. قوانین کانال ویدئوهای کوتاه تجارت الکترونیکی

پخش زنده و ضبط ولاگ، ویژگی جدید نمایشگاه بین‌المللی کتاب کودک شانگهای امسال بود. برخی از غرفه‌داران، ازجمله «کلاویس» از بلژیک، ولاگرهایی داشتند که به تبلیغ و فروش کتاب‌های این غرفه دعوت می‌پرداختند.

اینفلوئنسرها همه جا حضور داشتند، از غرفه‌های مجهز به دوربین سلفی بازدید می‌کردند، کتاب‌هایی را انتخاب می‌کردند که توجه را به خود جلب می‌کرد، و بلافاصله افکار خود را با دنبال‌کنندگان خود به اشتراک می‌گذاشتند. بر اساس گزارش اپن بوک، کانال ویدئوهای کوتاه تجارت الکترونیکی - از طریق برنامه‌های وی چت، تیک‌تاک، ویبو و شیاهانگشو ۴۰.۳ درصد از کل فروش کتاب‌های کودکان در چین را در ۱۰ ماه اول سال ۲۰۲۳ به خود اختصاص داده که این رقم بسیار کمتر از اوج سال ۲۰۲۲ یعنی ۵۶.۱۴ درصد است. اُپن بوک، همچنین دریافت که فروشگاه‌های آجر و ملات ۱۴.۹ درصد به فروش کلی کمک کرده‌اند که در مقایسه با دوره زمانی مشابه سال قبل، نزدیک به ۲ درصد افزایش داشته است. این امر روند نزولی دهه گذشته را کاهش می‌دهد و این امید را ایجاد می‌کند که کانال توزیع فیزیکی بالاخره در حال تبدیل شدن به یک گوشه است.

۲. داستان‌های چینی بیشتر

به‌گفته مدیر فروش «دیوید مگز» از انتشارات مستقر در بریتانیا، ترجیح آشکاری برای داستان‌های عامیانه و داستان‌های منحصر به فرد در فرهنگ چینی وجود دارد؛ به‌عنوان مثال، مجموعه «خزانه‌داری ما، مانند چند سال پیش، دیگر توجه ناشران چینی را به خود جلب نمی کند. او گفت که قرنطینه طولانی مدت احتمالاباعث این درک شده که داستان‌های غربی مانند «پینوکیو» و «سفید برفی» کودکان چینی را تشویق نمی‌کنند که از فرهنگ، میراث و سنت‌های خود قدردانی کنند؛ بنابراین ناشران محلی و تصویرگران داخلی بیش از هر زمان دیگری با هم کار می‌کنند تا به عمق تاریخ فرهنگی چین بپردازند تا قطعات و ایده‌های جالبی برای انتشارات جدید بیابند. مگز ادامه داد: این برای ناشران خارج از کشور که به دنبال داستان‌های چینی منحصر به فرد برای افزودن به کاتالوگ خود هستند، مورد خوبی است.

مسابقات متعدد برای تصاویر اصلی کتاب، نقش مهمی در پرورش استعدادهای بومی داشته است. به‌عنوان مثال، مسابقه تصویرگران جوان «فرفره طلایی» Golden Pinwheel که از زمان افتتاحیه آن در سال ۲۰۱۳ با CCBF مرتبط بوده است. جوایز بزرگ امسال در بخش انتشار کتاب به اثر لیو لونگشا با نام " The Different " «متفاوت» و «مائوا روبلی» Maeva Rubli برای کتاب «جعبه مخفی من» My Secret Box تعلق گرفت. سپس مسابقه رنگ‌های کلیدی چین است که سال ۲۰۱۶ توسط ناشر بلژیکی فیلیپ ورک از کلاویس برای پرورش و ایجاد انگیزه در تصویرگران نوپا تأسیس شد. امسال حدود ۸۵۰ اثر دریافت شد که جایزه بزرگ ۷۵۰۰ یورویی به Gang Meiting برای کار او «اورنسلند» Evernessland اهدا شد.

۳. ترجمه‌ها محبوب باقی می‌مانند

طبق گزارش اُپن‌بوک، حدود ۲۰ هزار عنوان جدید برای کودکان در ۱۰ ماهه اول سال ۲۰۲۳ وارد بازار شد و ۴۰ درصد از آن‌ها ترجمه بودند که اکثر آن‌ها از عناوین بریتانیا و ایالات متحده مانند «دنیای شارلوت»، «دختری در پنجره»، و «حدس بزن چقدر تو را دوست دارم» بر فهرست پُرفروش‌ها تسلط داشت. اما بتی تان، مدیرعامل انتشارات گوشه انگلیسی مستقر در سنگاپور، گفت: «وقتی بازاری از ترجمه‌ها اشباع می‌شود، آثار محلی در این ترکیب گم می‌شوند. برای اینکه چین داستان‌های خود را به جهان معرفی کند، باید آثار چینی منحصربه‌فردتری در بازار و نمایشگاه‌های کتاب آن وجود داشته باشد.»

۴. کتاب‌های علمی؛ همچنان از پرطرفدارها هستند

کتاب‌های علمی حتی پیش از کرونا، برترین ژانر در بازار کتاب کودکان چین بوده است و پس از آن ادبیات کودکان و کتاب‌های مصور قرار دارند. ارقام ارائه شده از اُپن‌بوک نشان داد که تجارت الکترونیک ویدئویی کوتاه و کانال‌های مبتنی بر پلتفرم کتاب‌های علمی بیشتری را به فروش می‌رسانند، درحالی که پلتفرم‌هایی که امکان خرید حضوری دارند در تبلیغ و فروش ادبیات کودکان بهتر هستند؛ به‌عنوان مثال، مجموعه «اتوبوس جادویی مدرسه» و کتاب «نقشه‌ها» ی الکساندرا میزیلینسکی و دانیل میزیلینسکی با عنوان «زیر آب» و «زیر زمین»، از پرفروش‌ترین آثار ترجمه هستند.

۵. آثار غیرداستانی به سبک مانگا محبوبیت پیدا می‌کند

ترکیب مطالب غیرداستانی، به‌ویژه موضوعات فنی و مهندسی و مهارتی با تصاویر به سبک مانگا می‌تواند آخرین ترکیب باشد. کودکان چینی که به کتاب‌های کامیک عادت کرده‌اند، وقتی صحبت از موضوعات خشک‌تر و جدی‌تر به میان می‌آید، همان محتوای سرگرم‌کننده و رنگارنگ را می‌خواهند. از سوی دیگر، والدین و مربیان، ترکیب سرگرم‌کننده / جدی را برای مطالعه و یادگیری فرزندانشان ضروری می‌دانند.

مترجم: بهاره گلپرور