سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): بنیاد ایران‌شناسی در راستای برگزاری آئین «گرامیداشت هفته پژوهش»، با شعار «پژوهش برای ایران» و با هدف تقدیر و تکریم محققان بنیاد، میزبان پیشکسوت ایرانی مرتضی فرهادی، پدر فرهنگ یاریگری در ایران بود. در این مراسم محمدرضا کتبی، پدر علم افکارسنجی گفت: پژوهش به دو دسته «پژوهش سنتی» و «پژوهش آکادمیک، دانشگاهی و غربی» تقسیم می‌شود که از نمونه‌های پژوهش سنتی در ایران به معماری، خوراک، پوشاک، صنایع دستی، ستاره‌شناسی و کیمیاگری می‌توان اشاره کرد. دسته دوم پژوهش آکادمیک برگرفته از غرب است که ایرانیان غلط الگوبرداری کردند. در حالی که، شیوه غرب به اقتضای نحوه زندگی، شخصیت و سایر مسائل، متفاوت از ایرانیان است. بنابراین شیوه‌های تحقیق آنان نیز برای پژوهش در مورد ایران، مفید نیست. روش پرسشنامه‌ای برای جوامع غربی بسیار راهگشا اما برای ایران و جوامع شرقی بسیار ناکارآمد است.
وی افزود: فرهادی نمونه‌ای کم‌نظیر از محققان ایرانی است که با شیوه‌ای به تناسب فرهنگ و سنت ایرانی، به پژوهش در مورد ایران پرداخته است و هر دو صفت محققان، یعنی علم و اخلاق را داراست.
بزرگداشت عالمان گامی در جهت افزایش انگیزه خودباوری در جوانان ایرانی است
همچنین محمدحسین رجبی دوانی، رئیس بنیاد ایران‌شناسی در این مراسم گفت: بنیاد ایران‌شناسی وظیفه خود می‌داند که با تاسی از سخن گرانقدر حضرت علی (ع): «العلم سلطان»، از عالمان پیشکسوت ایرانی تقدیر به عمل آورد تا بتواند گامی در جهت افزایش انگیزه خودباوری و اتکاء به‌نفس در جوانان ایرانی بردارد.
مسیر توسعه ما از درون سنت و فرهنگ ما می‌گذرد
در ادامه میثم مهدیار، معاون پژوهشی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات گفت: مهمترین ویژگی دکتر فرهادی تلاش وی در شکل‌گیری یک گفتمان مقاومتی و دگرباره در حوزه علوم اجتماعی است. باید به وضعیت علوم اجتماعی در ایران و پیش‌فرض‌های آن اشاره و نظریاتی چون «ایران، جامعه کلنگی» و «استبداد ایرانی» را اساس مطالعات حوزه علوم اجتماعی محسوب کرد.
وی افزود: بر اساس نظریات یادشده، زیست‌بوم و جغرافیای ایران، شرایطی را ایجاد کرده که در هر صورت مانع توسعه‌یافتگی ایران است. این نظریه‌ها، سیاست و حتی اخلاق در ایران را نیز منحط توصیف می‌کنند. اما در مقابل فرهادی، با گفتمان مقاومتی خود، بر اساس همین زیست بوم و جغرافیا، ثابت کرده که مسیر توسعه ما از درون سنت و فرهنگ ما می‌گذرد و الگوبرداری از شیوه‌های غربی، نه‌تنها مفید نیست بلکه ره به ترکستان می‌برد.
فرهادی «ریز مردم‌نگار» به معنی واقعی است
در ادامه این مراسم علیرضا شاه‌حسینی گفت: ۲۵ سال از آشنایی من با استاد می‌گذرد و باید از سفرهای تحقیقاتی خودمان در مورد عشایر خاطراتی را بیان کنم. من فرهادی را به‌عنوان «پدر دانش بومی ایران» توصیف کرده و درخواست می‌کنم که وی به‌عنوان «چهره ماندگار» معرفی شود. دو ویژگی «خلاقیت و پویایی دکتر فرهادی» و «دسترسی او به منابع جدید» بسیار مهم ارزیابی می‌شود و از دلایل برجستگی نگارش‌های اوست. آثار فرهادی مجموعه‌ای عظیم از اصطلاحات بومی است که نگارنده آن «ریز مردم‌نگار» به معنی واقعی است.
امیدوارم بنیاد ایران‌شناسی بتواند «دانش ایران‌شناسی بومی» را پایه‌گذاری کند
در پایان مراسم مرتضی فرهادی ضمن تشکر از بنیاد ایران‌شناسی گفت: باید به آثار ارزشمند محمدرضا کتبی اشاره کنم، آنها بسیار مهم هستند. کتاب من «کشتکاری و فرهنگ»، به تفاوت‌های اقلیمی ایران و اروپا و همچنین مفهوم «آبادی» و «آباد کردن» می‌پردازد. سابقه ۴۰ هزارساله تمدنی ایران بسیار قابل توجه است. ایران آغازکننده کشاورزی و دامپروری در جهان است.
وی افزود: تولید بومی، توسط خود ملت بسیار ارزشمند است که اکنون جامعه ایرانی مصرف‌کننده تولیدات غربی بدون هیچ‌گونه تولید است. امیدوارم بنیاد ایران‌شناسی بتواند «دانش ایران‌شناسی بومی» را پایه‌گذاری کند.
نظر شما