سرویس هنر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - مریم محمدی: همزمان با برگزاری جشنواره مد و لباس فجر نگاهی تحلیلی به مشکلات طراحی لباس درایران داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

مشکلات طراحی لباس در ایران گاهاً موجب شده‌است که برخی از علاقه‌مندان برای ورود به این رشته دچار شک و تردید شوند اما باید گفت علی‌رغم مشکلات طراحی لباس در ایران، کسب درآمد و موفقیت در رشته طراحی مد وهنر طراحی لباس به‌راحتی امکان‌پذیر است. با توجه به رشد خوب کسب و کار طراحی لباس در جهان، لازم است تا به موقعیت و شرایط رشته طراحی مد در ایران نیز توجه شود. لذا در این گزارش قصد داریم تا به برخی از مشکلات طراحی لباس در ایران پرداخته و جوانب مختلف آن بپردازیم.

بر اساس نظرسنجی‌ها در این رشته بیش از ۲۹۰ مدیر ارشد و طراح مد که در حوزه طراحی لباس فعالیت می‌کنند، نسبت به آینده این کسب و کار و ترویج آن ابراز نگرانی کرده‌اند. مد و دنیای فشن و طراحی لباس دارای وضعیت نسبتاً پرنوسانی است و گاهی رشد آن نیز کند و تند می‌شود. کاهش سهام، عدم قبول طرح‌های پیشنهادی توسط بازار و مواردی از این قبیل از جمله مشکلات طراحی لباس در ایران است که البته این تلنگر را ایجاد می‌کند که فرد باید مهارت خود را با استفاده از ابزار آموزشی و همین‌طور کتاب‌های آموزشی در این زمینه بالاتر ببرد. قبلاً تعدادی از کتاب‌های طراحی مد و فشن در سایت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) معرفی شده‌اند که خوانندگان این گزارش می‌توانند به آنها مراجعه کنند.

بخشی از مشکلات طراحی لباس در ایران عبارتند از:

- ارائه قدرت بیشتر به شرکت‌های بزرگ و برند

یکی از مشکلات طراحی لباس در ایران این است که شرکت‌های کوچک‌ترعموما در آغاز فعالیت نمی‌توانند با شرکت‌های بزرگ، رقابت کنند. افزایش سهام این شرکت‌ها در بازار و هزینه زیادی که برای تبلیغ خرج می‌کنند، موجب می‌شود تا در بحث جذب مشتری موفق‌تر ظاهر شوند و مجال دیده‌شدن شرکت‌های کوچک و طرح‌های جدید کمی سخت خواهد بود. به صورت کلی باید در نظر داشت که رقابت برای شرکت‌های نوظهور و کوچک در رشته طراحی مد کمی دشوارترخواهد بود زیرا با مواردی مانند تبلیغات دیجیتال، پاسخگویی به مشتری و تولید منظم روبرو هستند که این مورد خود نیاز به سرمایه دارد که شرکت‌های نوپا در ابتدای کار این سرمایه را به انداره کافی ندارند.

دارا نبودن آمادگی در برابر تغییرات ناگهانی

یکی دیگر از مشکلات طراحی لباس در ایران، این مورد است که مدیران به بی‌ثباتی بازار آشنا نیستند و خود را برای تغییرات یک‌باره آماده نمی‌کنند. یک مدیر کسب و کار طراح لباس، باید دقت‌نظر ویژه‌ای به فروش و تقاضای بازار داشته باشد. روابط اجتماعی، رکودهای احتمالی، انعطاف‌پذیری خریداران، تنش‌های تجاری بین‌المللی تنها بخشی از مواردی هستند که می‌توانند بازار این حرفه را زیرسوال ببرند. لذا یک طراح لباس متعهد باید به اخبار پیرامون خود آگاه باشد. از این رو گذراندن دوره MBA طراحی لباس به شدت برای فعالیت صنعت مدو فش همین و لباس توصیه می شود.

• عدم توجه به رقیب دیرینه

چین از دیگر مشکلات طراحی لباس در ایران است. عدم توجه به کشور چین و تصمیمات اتخاذ شده این قدرت اقتصادی جهان یکی دیگر از مشکلات طراحان لباس است. جالب است بدانید که این کشور در سال ۲۰۲۰ رشد باورنکردنی و زیادی را در صنعت مد تجربه نموده است و با توجه به منابعی که در اختیار دارد، رشد آن صد درصد بر بازارهای داخلی تاثیرگذار خواهد بود. البته باید توجه داشت که بسیاری از بازارهای ایران به کشور چین وابسته هستند. از همین رو تغییرات و تصمیمات این کشور به طورمستقیم بر بازار لباس ایران نیز تاثیر خواهدداشت.

- سنتی بودن بازار و عدم توجه به مشتریان

بازار ایران در زمینه کسب و کار طراحی لباس، گاهاً مصرف‌کنندگان جدید خود را در نظر نمی‌گیرد و این مورد یکی از مشکلات طراحی لباس در ایران است. از آنجا که برای جلب‌توجه کاربران از باید از روش‌های نوین تبلیغات استفاده کرد لذا شناسایی مخاطبان نیز دارای اهمیت زیادی است. تولیدمحتوا برای قشر علاقه‌مند به مد و فشن و پوشاک بسیارکم صورت می‌گیرد؛ لذا دستیابی به محتوا و تبلیغی که بتواند بیشترین تاثیر را بر روی مشتری بگذارد، موردی است که در بازار ایران کمتر به آن توجه می‌شود، شما هیچ‌گاه در تلویزیون ملی ایران تبلیغ لباس نمی‌بینید. تنها نمونه این تبلیغات برند هاکوپیان بود که دیگر تبلیغ نمی‌شود. طی سال‌های اخیر بر میزان کتاب‌های آموزشی و همین طورمجله‌های آنلاین تخصصی مد در ایران افزوده شده‌است اما هنوز هم این رشته نسبت به پتانسیلی که دارد موردتوجه کمی قرارگرفته‌است.

- عدم توجه به بازارهای محلی

در حال حاضر بسیاری از درآمد دنیای مد و فشن از مغازه‌های کوچک یا بوتیک‌ها در بازارهای محلی به دست می‌آید. لذا یک شرکت طراحی لباس نباید تنها به برند بودن و گران بودن طرح‌های خود فکرکند. اگر یک طراح لباس بتواند کار خود را با خرده‌فروشان ترویج دهد، شانس بیشتری برای برنده شدن خواهد داشت.

• عدم دسترسی به مواد اولیه جدید

از دیگر مشکلات طراحی لباس در ایران، نداشتن مواد اولیه جدید است که در بازارهای جهانی یافت می‌شود. عموماً منسوجات جدید به راحتی در بین مردم رواج می‌یابد اما اگر شرکت‌های طراحی لباس درتهران که نوظهورهم هستند نتوانند به این منابع دست یابند با سختی مواجه خواهند شد.

• در نظر نگرفتن فرهنگ

مشتریان عموماً به دنبال طرح‌هایی هستند که نشان از فرهنگ و اعتقادات آنها داشته باشد. اگر طراحان تنها برای رقابت با بازار خارجی اقدام به طراحی کنند، قطعاً توسط بازار و مشتریان پذیرفته نمی‌شود.یکی از مشکلات طراحی لباس در ایران عدم وجود لباسی مشخص برای مردم است. صنعت طراحی لباس ایران تحت تأثیر همسایه قدرتمند خود در زمینه طراحی لباس یعنی ترکیه است. بسیاری از تولیدکنندگان پوشاک در ایران به جای استفاده از طراحی طراحان لباس ایرانی با استفاده از رودوزی لباس‌های طراحان کشور ترکیه لباس‌های جدیدی را بی‌توجه به فرهنگ ایران وارد بازار می‌کنند که با فرهنگ و پوشیدگی لباس‌های ایرانی هیچ سنخیتی ندارند.

- برگزاری محدود نمایشگاه‌ها و سمینارهای داخلی

کم بودن رویدادهای طراحی لباس بزرگ و معتبر از دیگر مشکلات طراحی لباس در ایران است. عموم طراحان لباس در ایونت‌های طراحی لباس یاد می‌گیرند که چگونه با دیگر طراحان لباس ارتباط برقرار کرده و از ایده‌های آنها و طرح‌های آنها استفاده کنند اما متاسفانه ایونت طراحی لباس در ایران نسبت به دیگر کشورها کمتر برگزار می‌شود. نمایش لباس نیز که یکی از عوامل رشد طراحان لباس و یادگیری آنها و بازاریابی در این رشته است نیز در ایران برگزار نمی‌شود یا اگر برگزار شود به صورت محدود و خصوصی است.

در ایران جشنواره نوپای طراحی لباس فجر یکی از رویدادهایی است که اگر موردتوجه قرار بگیرد، می‌تواند راه را برای فعالان این رشته هموارتر کند. امسال این جشنواره از شنبه ۱۸ آذرماه ثبت‌نام خود را آغاز کرد و هفته مد فجر از ۲۹ دی تا ۵ بهمن در مجموعه فرهنگی سعدآباد برگزار شد البته زمان برگزاری نمایشگاه مد و لباس فجر از ۲۹ دی تا ۴ بهمن بود و ۵ بهمن آئین پایانی نمایشگاه در تالار وحدت برگزار شد. برگزاری کلاس‌های آموزشی، اکران چند مستند با موضوع قاچاق پوشاک از جمله برنامه‌های هفته مد فجر به شمار می‌رود.

درپایان و درجمع‌بندی این گزارش باید گفت بیشتر مسائلی که در بالا ذکر شد، به این خاطر بود که طراحان لباس بازارها و مخاطبان خود را نمی‌توانند به خوبی درک نمایند والا صنعت مد و فشن در ایران بازاری بسیار خوب بوده و مشکلی برای رشد استعدادها و کسب درآمد ندارد. البته از سوی دیگر نداشتن رویدادهای مد بین‌المللی یا مواد اولیه مناسب و جدید نیز کمی باعث کندی رشد و عدم ارائه طرح‎‌های خاص است. لذا اگر طرحی نیز با منسوجات مناسب تهیه شود، بسیار گران خواهد بود. اما همه این مسائل با مدیریت و برنامه‌ریزی درست قابل‌حل است و فعالان در هر شغلی با چنین مسائلی روبرو خواهند شد. با این وجود ایران در زمینه طراحی لباس در حال پیشرفت است و طی سالهای آینده رشد و پیشرفت بیشتری در انتظار این صنعت است.