سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): سیدکاظم موسوی، پژوهشگر تاریخ در نشست معرفی و بررسی کتاب «نفوذ بهائیان در حکومت پهلوی» از سلسله نشستهای تاریخ معاصر انقلاب اسلامی که دوشنبه ۲۵ دی ماه ۱۴۰۲ در سرای کتاب خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد، گفت: بهائیت یکی از گزینههایی بود که برای خلع حکومت قاجار با انگلیس همکاری کرده است. بر طبق گفته پدر هویدا رضاخان به انگلیسیها معرفی شد تا بعد تائید شود. در بدو ورود رضاخان، عنصر بهائیت در دولت رضاخانی حضور داشتند اما بهائیت بعد از کودتای ۲۸ مرداد به صورت جدی وارد صحنه سیاست میشوند.
وی افزود: بحث، بحث مردم است. در دوره رضاخانی نگاه مردم و جامعه حضور بهائیت را برنمیتابد. بعد از فروپاشی حکومت رضاخان و بر مسند قدرت نشاندن پسرش بهائیت آرام آرام رویی نشان میدهند و بعد از کودتای ۲۸ مرداد عریان وارد صحنه میشوند و در مسندهای مختلف قرار میگیرند. در دوره نخستوزیری حسنعلی منصور چند نفر بهایی داریم و در دوره هویدا نیز تعداد بسیاری بهائی در ایران زندگی میکنند. گزارشهای بسیاری از مردمی و ساواک وجود دارد که حضور بهاییها اینقدر زیاد شد که نمیشد جلوی آنها را گرفت.
موسوی بیان کرد: در این زمان در هواپیمایی، راهآهن و آموزش و پرورش حضور داشتند. این نقش بهائیها بود که سعی میکردند تا حجاب را از جامعه برکنند. فرخرو پارسا قانون کشف حجاب را در مدارس اجرا کرد. جریان بهائیت به قدرتها و کانونهای بیرون از کشور وصل است. آمریکاییها زمانی که توانستند شاه را جابجا کنند و دولت مصدق را به زیر بکشند از بهائیها استفاده کردند. اگر حمایت انگلیس، آمریکا و اسرائیل نبود، بهائیها نمیتوانستند در ایران در راس قدرت قرار بگیرند. در کنار محمدرضاشاه تیمسار عبدالکریم ایادی قرار داشت. به گفته حسین فردوست و اسدالله علم این آقا بیش از ۸۰ شغل در اختیار داشت.
وی در ادامه گفت: این نشان میدهد که فقط خودش نیست، بلکه کسانی را در زیرمجموعه کارهایش قرار میدهد که اینها بهائی هستند. هیئت مدیره و نظامی که ایادی میچیند بدون استثناء بهائی هستند. حتی امنیت غذایی و بهداشت و سلامت جامعه را نیز تهدید میکردند. اینها شریک حکومت پهلوی بودند. بهترین سند مصاحبه محمدرضا آشتیانیزاده نماینده مجلس را داریم که موسسه تاریخ معاصر آن را به چاپ رسانیده و در این کتاب آمده است که من به عینه دیدم که ریپورتر از عینالملک میخواهد بگردد شخصی نظامی را پیدا کند که شیعه خالص نباشد، دغدغه دین نداشته باشد و بتواند جایگزین سلسله قاجار بشود. عینالملک به ریپورتر رضاخان را معرفی میکند. بعد از دو یا سه سال که مورد بررسی قرار میگیرد، وی را راس کار میآورند. مردی که در راس قرار میگیرد، اولین کاری که میکند افراد خودش را میآورد. او همگرایی با جریان بهائیت را داشت و در زیردست و زیرمجموعه خود از افراد بهائی استفاده میکرد.
موسوی افزود: این افراد تمام تلاششان این بود. اگر تصوری غیر از این داشته باشیم که فقط همان فرد است، خطای بزرگی است. در سازمان هواپیمایی گزارشی را داریم که شرکت هواپیمایی حضور دارد و نامهای مینویسد که آنقدر زیاد است که ممکن است علیه شاه دست به حرکتی بزنند. اعتراض علما و مراجع از جمله آیتالله بروجردی در سال ۳۴ و اعتراض مردمی به دلیل نفوذ بهائیان است. کنار شخص اول کشور شاه، عبدالکریم ایادی بهائی نشسته است که همه کاره است. ابراهیم نبی مسئول دفتر فرح، فردی بهائی است. در جای جای دربار اشخاص مختلفی داریم که مشغول کار هستند. اینها از هیچ چیز رویگردان نبودند. اینها برای اینکه حکومت ایران را یک حکومت بهائی کنند، تلاش میکردند تا اجازه رسمیت یافتن داشته باشند. هر دوره به هر دلیلی به هم میخورد. انقلاب شاه و ملت دنبال این بودند که رسمیت را بگیرند. حتی نقشه کشیده بودند در سال ۱۳۶۰ بتوانند با توجه به مریضی شاه رسمیت را بگیرند.
وی بیان کرد: فعالیت بهائیت در عرصه مطبوعات را به طور جدی میبینیم. خلیل رزمآرا یکی از بهائیهایی بود که در عرصه مطبوعات حضور داشت. در روزنامههای مختلف از جمله کیهان، اطلاعات، مرد روز، سفیدوسیاه حضور داشتند. کانون خانواده و اندیشه شیعی را هدف گرفته بودند. همچنین مسخره کردن دین در رادیو و تلویزیون را میبینیم. ساواک بر اساس عملکرد ذاتی خود گزارشهایی را تهیه کرد و آن اسناد امروز به دست ما رسیده است. بهائیت سعی داشت جوانان جامعه را به سمت و سوی خودشان و خارج از دین بکشاند. در دانشگاه تهران مدیران میانی چندین نفر بهائی بودند و تعداد زیادی از اساتید بهائی بودند. فعالیت آنها ترویج و گسترش بهائیت بود.
این پژوهشگر تاریخ گفت: همچنین به دنبال این بودند که جذب بیشتری داشته باشند. برای کودکان، نوجوانان، جوانان، بزرگسالان و به ویژه زنان برنامه دارند. مفسده اخلاقی را چه کسی میتوانست رقم بزند؟ فرح پهلوی شروع کننده این جشنهاست ولی در کنار فرح چه کسی قرار داشت؟ مشاورین فرح دو نفر بهائیزاده بودند. آقای میثاقیان فیلمهایی میسازد، آنقدر شنیع که بیشتر از دو ساعت اکران نمیشود، اوج خباثت این آدم است. آنچه از اسناد ساواک میبینیم گزارش مامورین است، وگرنه ساواک برایش مهم نبود که گزارش بدهد. پرویز ثابتی مسئول این کار است و خودش بهائی است. آیا واقعاً علیه هم سلکهای خود گزارش تهیه کرده است؟
وی افزود: گزارشهایی که به طور عادی به دست ساواک رسیده، امروز به دست ما رسیده است. اسرائیل نخستین کشوری است که بهائیت را به عنوان دین به رسمیت میشناسد. بهائیت اساساً دشمن اسلام، تشیع و مهدویت است.
نظر شما