سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): جواد حقگو، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و از اعضای شورای علمی سومین دوره جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی گفت: برای این دوره مجموعه‌ای از آثار متنوع در زمینه تاریخ انقلاب اسلامی به دبیرخانه جایزه ارسال شد و طبق روالی که در بررسی آثار جریان دارد، ابتدا یک وجین اولیه صورت گرفت. منتها نکته‌ای که در ارتباط با حوزه پژوهش و تحقیقات تاریخی وجود دارد این است که ما در این بخش با تعداد کثیری از منابع در مقایسه با بخش کلیات مواجه بودیم. من به همراه دو تن از داوران مرتبط با این حوزه (محمد رادمرد و امیرعلی کتابی) که از اساتید دانشگاه هستند، طی چند جلسه آثاری که به دبیرخانه ارسال شده بود را در دو قسمت پژوهش و کلیات بررسی کردیم.
وی افزود: در قسمت کلیات مباحثی که در ذیل بحث مرتبط با حوزه روزشمار و دانشنامه‌ها بود به یک نحو غربال شد و در قسمت پژوهش و تحقیقات هم آثاری که از استاندارهای حداقلی برخوردار بودند و می‌توانست مورد بررسی‌های دقیق‌تر قرار بگیرد، انتخاب شد. کتاب‌هایی که جایزه امسال در اختیار ما قرار گرفت منطقاً باید یک سری استانداردهای فرمی و شکلی را می‌داشت. غیر از اینکه سال انتشار آن می‌بایست مربوط به سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بود. بدین ترتیب هشتاد و دو عنوان کتاب در بخش پژوهش و تحقیقات تاریخی به دستمان رسید که در بررسی‌های اولیه تعدادی از این کتب را که مؤلفه‌های اولیه را نداشتند، جدا کردیم.
حقگو ادامه داد: آثاری که در بخش کلیات به دستمان رسید، کم بود. شاید کلاً ۱۰ اثر در این زمینه به دبیرخانه ارسال شده بود که ما در جلسه‌ای با حضور داوران دیگری آنها را بررسی کردیم. داورها همه کتاب‌ها را یکی یکی می‌دیدند و نظرات ثبت می‌شد. نهایتاً بعد از چند جلسه، در قسمت پژوهش به هشت کتاب رسیدیم که شایستگی داوری را داشت. در قسمت کلیات هم به سه عنوان کتاب رسیدیم که شرایط این را داشتند که داوری بشود.
وی افزود: از این مرحله به بعد بر اساس فرم‌های داوری‌ای که در شورای علمی جایزه هم مورد تأیید قرار گرفته، داوری‌ها انجام شد. هر سه داور این هشت اثر حوزه پژوهش و همچنین آثاری از بخش کلیات که به مرحله جلوتر آمده بودند را دیدند و نظر خودشان را مطرح کردند، فرم‌های داوری‌اش پر شد و نهایتاً آثار برگزیده البته آثاری که [در حوزه تحقیقات و پژوهش‌های تاریخی] برگزیده شد، چون در قسمت کلیات، برگزیده نداشتیم نهایی شد و در شورای علمی جایزه در جلسه پایانی مطرح و صورتجلسه شد.
حقگو با اشاره به کتاب‌های برگزیده بخش تحقیقات و پژوهش های تاریخی گفت: کتابی که در بخش پژوهش‌ها داشتیم، کتاب قربان‌پور بود با عنوان «تشکیل دولت پهلوی اول و تأثیر آن در فروپاشی نظام ایلی، با تأکید بر ایل بختیاری» که به‌عنوان کتاب برگزیده انتخاب شد. ما کتاب شایسته تقدیر، یعنی کتابی که حائز آن حداقل‌ها برای تقدیر باشد نداشتیم. با بررسی‌هایی که صورت گرفت، در بخش کلیات کتابی که امتیاز لازم، چه برای بحث برگزیدگی و چه بحث شایستگی تقدیر را داشته باشد، امسال نداشتیم.
وی افزود: ما سعی کردیم با تمرکز روی معیارهای علمی، فارغ از هر گونه توصیه‌پذیری یا نگرش‌های خاصی که بعضاً در حوزه‌های خاص رقابتی مثل جایزه‌ها مطرح می‌شود، آثار واقعاً داوری شود و عمدتاً هم تمرکز روی متن بود تا فرامتن. من فکر می‌کنم این نگاه به‌مرور بتواند رغبت طیفی از مؤلفان و محققانی که به هر دلیل شاید تمایل چندانی برای مشارکت در ارسال آثار نداشتند را برانگیزد و اینها هم آثار خودشان را برای بررسی در دوره‌های بعدی ارسال کنند.
نظر شما