به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، حسن علایی فعال مدیر گروه مطالعات فرهنگی، اجتماعی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با اشاره به این‌که یکی از محورهای مهم و اصلی فعالیت گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی، تدوین زندگی‌نامه مستند فرماندهان شهید شاخص است، گفت: در این زندگینامه‌های مستند که ناظر بر بهره‌برداری از اسناد و مدارک است به دنبال آن هستیم تا شیوه‌ها و روش‌های مدیریتی و فرماندهی و رهبری فرماندهان شهید شاخص را به دست آوریم‌.

وی با بیان این‌که یکی از این فرماندهان شهید شاخص، سردار شهید یدالله کلهر؛ قائم‌مقام لشکر ۱۰ سیدالشهدا (ع) در دوران دفاع مقدس است، اظهار کرد: این شهید بزرگوار نقش محوری در پیروزی‌های لشکر ۱۰ سیدالشهدا داشت. وی از محبوبیت زیادی نه‌تنها در بین رزمندگان لشکر ۱۰ سیدالشهدا بلکه در نزد سایر فرماندهان و رزمندگان برخوردار بود.

وی افزود: در شهریور ۱۳۵۸ با تشکیل سپاه کرج به عضویت این نهاد درآمد و به خاطر شایستگی‌ها به عنوان «جانشین عملیات سپاه کرج» مشغول به خدمت شد. وی در نخستین گروه اعزامی از سپاه کرج به کردستان، سرپرستی گروه را بر عهده گرفت و در آزادسازی شهر سنندج با وجود آن‌که نیروهای تحت فرماندهی او پس از پایان مأموریت به کرج بازگشتند، او در منطقه ماند و به «فرماندهی عملیات شهر تکاب» منصوب شد.

مدیر گروه مطالعات فرهنگی، اجتماعی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس یادآور شد: شهید کلهر با آغاز جنگ تحمیلی، به کرج بازگشت و پس از سازمان‌دهی تعدادی از نیروهای رسمی و بسیجی، به جنوب رفت و در همان روزهای نخست جنگ، جبهه «فیاضیه» در آبادان را تشکیل داد و مدت‌ها به‌عنوان «فرمانده محور جبهه فیاضیه» مشغول خدمت شد.

وی افزود: در عملیات «طریق‌القدس» با سمت فرمانده گردان وارد عمل شد که به دلیل نبوغ و رشادت‌ها و خلاقیت‌هایی که از خود نشان داد، «جانشین تیپ المهدی» شد. در عملیات‌های فتح‌المبین، الی بیت‌المقدس و رمضان به‌عنوان یکی از فرماندهان لشکر ۲۷، مسئول محور و در عملیات والفجر مقدماتی، «جانشین تیپ نبی اکرم (ص)» بود.

علایی با اشاره به این‌که شهید کلهر در عملیات «کربلای ۵» قائم‌مقام لشکر ۱۰ سیدالشهدا بود که به درجه رفیع شهادت رسید، گفت: سردار حاج علی فضلی فرمانده لشکر ۱۰ سیدالشهدا در دوران دفاع مقدس در خاطره‌ای، لحظه شهادت شهید کلهر را این‌گونه روایت می‌کند: مرحله سوم عملیات کربلای ۵ بود و ما مأموریت داشتیم که از نهر جاسم به طرف دژی که به جزیره صالحیه منتهی می‌شد عملیات کنیم.

.

وی افزود: دشمن فشار زیادی می‌آورد و گردان‌های ما هم جانانه در خط می‌جنگیدند. شهید کلهر برای تقویت روحیه بچه‌ها و هدایت عملیات از ما جدا شد. من خیلی نگران حاج کلهر بودم تا اینکه دو یا سه ساعت بعد تماس گرفتند که حاج یدالله هم به‌سختی مجروح شده. بنده بلافاصله بعد از شنیدن خبر مجروحیت ایشان از شهید نورعلی شوشتری اجازه گرفتم و به جاده آمدم تا وقت عبور دادن حاج یدالله از شهرک دوئیجی ایشان را ببینم؛ اما ظاهراً قبل از رسیدن من از آن‌جا عبور کرده بودند. بعد خبر رسید که ایشان را به بیمارستان صحرایی منتقل کردند و چون حالش وخیم بود، از آن‌جا به بیمارستان شهید بقایی انتقال دادند. فکر می‌کنم حدود ۲۴ ساعتی را شهید کلهر در بیمارستان مقاومت کرد چون از بنیه‌ی فیزیکی بسیار خوبی برخوردار بود. از طرفی پزشکان همه‌ی سعی و تلاش خودشان را انجام دادند، اما با همه‌ی این اوصاف ایشان به حالت عادی برنگشت و همان ترکش کوچک باعث مرگ مغزی و نهایتاً شهادتش شد.

مدیر گروه مطالعات فرهنگی، اجتماعی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در خاتمه گفت: کتاب زندگی‌نامه مستند شهید یدالله کلهر توسط مهدی دادجو در حال پژوهش و تدوین است و امیدواریم به‌زودی تقدیم علاقه‌مندان شود.