به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتابها همواره در روایتها و حکایتهای خاصی میتوانند ما را با دنیایی تازه آشنا کنند و احساساتی عمیق را در دل ما به وجود آورند. یکی از این کتابها داستان پرخموپیچ و پردردسر محمدعلی و زکیه؛ عاشقان جوان و دلباخته افغانستانی باشند. این کتاب توسط رادنوردلند، روزنامهنگار روزنامه نیویوک تایمز، با تحقیقات و مصاحبههای میدانی در مورد عشق ممنوعه دو عاشق جوان و دلباخته افغانستانی نگاشته شده است. این اثر با شدت هنر در ادبیات ترجمه داستان معاصر افغانستان به روایتها و داستانهای دو شخصیت اصلی به نامهای محمد علی و زکیه در یک فضای واقعی میپردازد که خواننده را با یک دنیای واقعی دیگری نیز روبرو میسازد.
کتاب «عاشقان؛ رومئو و ژولیت افغانستان»، داستان عشق ممنوعه بین محمد علی و زکیه به نقاط و فراز و فرودهای زیادی میرسد که علاوه بر توجه به جزئیات آغاز و پایانی دردها، مشکلات و تهدیدات، به مباحثی همچون قضایی، جنایی، اجتماعی و فرهنگی در سرزمینی به نام افغانستان نیز پرداخته میشود. نویسنده از قوت حکایت و روشهای داستان مستند و واقعی خوب استفاده میکند و به خواننده اجازه میدهد تا در کنار شخصیتهای مورد ظلم و تبعیض فرهنگی، همدردی کند و جانشینِ دردها، رنجها و زجرهایکه آنها متحمل شدهاند، شود.
یکی از نکات برجسته این کتاب، روایتهای جامع و شفاف در فضای واقعیتهای فرهنگی و عنعنات افغانستان است که نویسنده با مهارتنمایی واقعگرانه و واقعبینانه به رشته تحریر درآورده است. با خواندن صفحات کتاب عاشقان؛ رومئو و ژولیت افغانستان، به سرعت در دنیای عاشقانهی پر حوادث و پر چالشهای محمدعلی و زکیه فرو میریزید. هرچه که اشباع شوید، همچنان شیفتهای این اثر خواهید بود. حوادثی اکثراً تلخ و جذاب داستان و روایتهای واقعیتخواهانه نویسنده از عمق رویدادهای یک عشق ممنوعه در افغانستان، همگی باعث میشوند تا خواننده در دنیای این کتاب تازگی بیابد و غوطهور شود.
یک عشق ممنوعه
داستان از جایی نشعت میگرد که عشق ممنوعه زکیه و محمد علی یک ازدواج فراتباری و فرامذهبی در جامعه اکثراً سنتی افغانستان به شمار میرود. این نوع عشق ممنوعه میتواند مخاطرات و حوادثیناگواری را نیز به همراه داشته باشد. محمد علی هزاره شیعه و زکیه تاجیک سنی میباشند. از محتوای کتاب اینگونه استنباط میشود که عاشقان بامیانی در سلسله کوههای هندوکش در مرکز افغانستان، روزهای سخت و پر حوادثی را تجربه کردهاند. اما رومئو و ژولیت در نهایت به پایهم ماندند و از تمامی حوادث تلخ و چالشهای ناروا عبور کردهاند. با اینحال؛ پدر، برادران، حتا مردان طائفه و نزدیکان زکیه به دنبال این زوج جوان راه افتادند تا از عاشقان فراری انتقام بگیرند و آنها را به کام مرگ بکشانند.
شکنجه به اتهام آدمربایی
پس از شکایت پدر زکیه و بستگان درجه اول وی به مقامات قضایی و امنیتی افغانستان؛ حتا نهادهای امنیتی و پلیس افغانستان نیز به دنبال دلدادگان جوان بامیانی راه افتادند تا آنها را گرفتار کنند. اگرچه شکایت دسته اول پدر و بستگان زکیه به مقامات قضایی و امنیتی افغانستان اتهام آدمربایی علیه محمد علی مطرح بوده، مبنی براینکه زکیه را ربوده و به قتل رسانده است. بنابراین، روزی از روزها، علی توسط پلیس کابل بازداشت میشود، مورد بازجویی و حتی شکنجه قرار میگیرد. علی در قسمتی از کتاب عاشقان در مصاحبهی خود با نویسندۀ کتاب میگوید: «پلیس کابل مرا به اتهام آدمربایی دستگیر کرد. آنها من را شکنجه میکردند و میگفتند، بگویم که جسد زکیه را به کجا پنهان کردهام. آنها حتا از من آب و نان را نیز قطع کرده بودند تا اینکه من اعتراف کنم زکیه را در کجا پنهان کردهام. من به شکنجهها و ضرب و جرحها اهمیت نمیدادم. فقط میخواستم که زکیه گرفتار نشود و نمیخواستم به زکیه خیانت کنم».
مخالفان و موافقان
آخرین بازداشت محمد علی توسط پلیس کابل در منطقه سینمای پامیر شهر کابل اتفاق میافتد. این بازداشت باعث میشود که پرونده اتهامات علیه رومئو و ژولیت افغانستان پیچیدهتر، سختتر و گستردهتر شود و پای آنها را به دادستانی کل افغانستان بکشاند. با اینحال؛ موافقان و مخالفان زیادی درگیر داستان عاشقان افغانستانی بودهاند. اما موافقان نسبت به مخالفان بیشتر به چشم میخورند، از مردم عادی افغانستان گرفته تا جامعه جوانان، زنان، منتقدان، مقامات دولتی و نهادهای حقوق بشری از جمله سیما سمر رئیس اسبق کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان و حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان. حواشی و نکتههای کل داستان عاشقان افغانستانی، تنها در یک متن نمیگنجد و میتوان به شرح گستردهتری آن نیز پرداخت. اما در نیمه نهایی داستان، الطاف و تلاشهای موافقان و مدافعان در دفاع از حقوق و نجات رومئو و ژولیت افغانستان را نباید نادیده گرفت و به آنها نیز درود فرستاد.
و سرانجام؛ عاشقان با دستور قضایی دادستانی کل افغانستان به تاریخ ۲۱/۰۳/۱۳۹۳ خورشیدی، از زندان کابل آزاد میشوند. اما این آزادی پایان چالشها، رنجها و تهدیداتی فراروی محمد علی و زکیه نبوده و آنها باید مسیرهای دشوار و چالشانگیزی زیادی را طی میکردند. نامه دستور آزادی رومئو و ژولیت افغانستان از متن کتاب به شرح زیر است:
دادستانی کل جمهوری اسلامی افغانستان
فرمان آزادی
پرونده این دو نفر باید پس از انجام یک تحقیق کامل بررسی، تأیید و بایگانی شود. محمد علی که با زکیه عقد و نکاح داشته است، از بازداشت آزاد و زکیه میباید به وی محول گردد. وزارت امور زنان باید در تشکیل زندگی خانوادگی و یافتن محل مناسب برای اقامت به آنها کمک کند.
کتاب «عاشقان؛ رومئو و ژولیت افغانستان» با ترجمه اسدالله جعفری و با مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران، از سوی انتشارات کیمیای اندیشه با ۱۰۰۰ نسخه رقعی در تهران منتشر شده است.
نظر شما