سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): کتاب «ماه و بلوط» تازه‌ترین اثر محسن مومنی‌شریف دوشنبه ۳۰ بهمن‌ماه ۱۴۰۲ با حضور اهالی فرهنگ، ادبیات و رسانه در تالار مهر حوزه هنری انقلاب اسلامی رونمایی شد. مجید آقایی، استاد دانشگاه یورک کانادا در این مراسم رونمایی گفت: به نام خداوند جان‌آفرین / حکیم سخن در زبان آفرین. برای اینکه این بحث را شروع کنم باید چند تعریف مختصر داشته باشم، من سخنم را در نسبت بین موقعیت سخن و هویت سخن از منظر نگرش ایرانی شروع کردم. سخن در زبان فارسی همسان با لوگوس در زبان لاتین است. از لوگوس در لاتین به عنوان موقعیت خداوندی یاد شده است. در ابتدا کلمه بود و کلمه خدا بود.

وی افزود: همین تعبیر در ادبیات ایرانی هم نهفته است. فردوسی می‌فرماید: به نام خداوند جان‌آفرین / حکیم سخن در زبان آفرین. جامی می‌گوید: سخن از عرش برین آمده است / بهر پاکان به زمین آمده است. روایت، خوانش هستی است و در سخن نمود پیدا می‌کند. این نگاه بهره‌مند از چه مولفه‌هایی است؟ از نگاه روایت ایرانی ما دائماً در حال همدلی و اتصال با تمام عناصر جهان هستیم. نکته شاخص حس همدلی و حس پیوستگی است. همان چیزی که در سخن سعدی به این شکل نمود پیدا می‌کند. بنی‌آدم اعضای یکدیگرند / که در آفرینش زیک گوهرند / چو عضوی به درد آورد روزگار / دگر عضوها را نماند قرار. بحث همدلی و بحث ما برای وصل کردن آمدیم.

آقایی بیان کرد: از این منظر می‌خواهم به کتاب «ماه و بلوط» بپردازم که محسن مومنی شریف چه بهره‌هایی برده است. به نظر می‌رسد که نویسنده کتاب را از پی و مسیر خوانش و فضای حقیقی کردستان دریافت کرده است. این یکی از مولفه‌های مهم است. من البته فقط یک فصل از کتاب را خوانده‌ام. خواننده در مواجهه با شخصیت‌های این کتاب نوعی نزدیک بودن به علقه‌های درونی را احساس می‌کند. این علقه‌ها ما را به حس گفت‌وگو کردن به جای حس انزجار نزدیک می‌کند. من شیفته شخصیت ملاعبدالکریم شهری کندی شدم. کاملاً به فخامت و فخر این شخص اشاره می‌شود. این آدم می‌تواند فضا را ارتباط بدهد. درک عمیقی که از ادبیات فارسی و زبان فارسی در کنار زبان کردی دارد، ما را وارد یک حس پیوند می‌کند.

وی در ادامه گفت: شیوه روایی که انتخاب شده است، محصول یک نوع روایت از منظر اول شخص است. حاصل تجربه راوی در مواجهه با یک بازجو بیان می‌شود. در شیوه روایی اول شخص تکنیک‌های مختلفی داریم. انسان در تنهایی خویش شروع به مونولوگ گفتن می‌کند. در حوزه روایت ایرانی مونولوگ‌ها را در پیوند با یک جمع بیان می‌کنیم. قصه عقل سرخ و آواز پر جبرئیل، وقتی سهروردی شروع به روایت می‌کند، آنها را در قالب یک جمع می‌گذارد. در سلامان و ابسال هم همین‌گونه است. انگار بیان خودمان را در مقام جمع بیان می‌کنیم. این نحوه بیان به شدت ما را به حوزه روایت ایرانی نزدیک می‌کند.

آقایی افزود: ما یک ملت پیوسته با یک تاریخ پیوسته هستیم. فهم دقیق و روایت واقعی از تاریخ ما را به آنچه که قرار است در آینده اتفاق بیفتد، نزدیک می‌کند. پدر شخصیت اصلی است. تجربه شکست‌خورده پدر که او را به حرکت وادار کرده است، نهایتاً او را به یک صلاحی می‌رساند. فهم این قضیه و اینکه چگونه بتوانیم این را تجزیه تحلیل کنیم، ما را به آینده می‌رساند. امیدوارم عزیزان نویسنده و پژوهشگر تلاش بسیاری در فهم مولفه‌های ایرانی داشته باشند. زیرا تنها و تنها از این طریق است که می‌توانیم به حضور خود در عرصه جهانی تداوم ببخشیم.

علی‌اکبر شیروانی، مدیرعامل انتشارات سوره مهر در ادامه این مراسم رونمایی گفت: این مراسم از چند جهت مهم است. اول تولد کتابی است که حاصل عمر محسن مومنی شریف است. دیگر اینکه جشنی است برای تولد دوباره نویسنده کتاب. او بعد از حدود یک دهه اشتغال به کار اجرایی دوباره به فضای نویسندگی برگشت پس می‌توانیم این مراسم را جشن رونمایی کلمه و کلام برای محسن مومنی شریف در نظر بگیریم.

روح‌الامین، طراح کتاب «ماه و بلوط» در ادامه این مراسم گفت: اتفاقی که در جلسه نخست دیدارم با محسن مومنی شریف افتاد این بود که جان کتاب را به صورت صوتی شنیدم. نکته اولی که خیلی اهمیت داشت، کردستان بود. این منطقه به دلیل ویژگی قومی، موسیقی و اتحاد کردها زبانزد است. ممکن است تصویر به ذهنیت نویسنده نزدیک نباشد و ممکن است نزدیک باشد، آنچه که فهم من بود، توصیف کردم. اینکه یک مدیر خدمتگزار باشد بسیار مهم است. نویسنده کتاب مانند یک برادر بزرگتر کار را توضیح داد و من اجرا کردم.

در ادامه مراسم محسن مومنی شریف، مولف کتاب «ماه و بلوط» گفت: زمانی که کتاب دیگرم «راز گل سرخ» که مربوط به شهید صیاد شیرازی است، رونمایی می‌شد با خودم گفتم این کتاب صاحب دارد. اما برای کتاب ماه و بلوط کسانی زحمت کشیده‌اند که نام همگی در سایتی که به نام کتاب طراحی شده، آورده شده است. کتاب «ماه و بلوط» قلم کوچکی برای شناسایی کردستان است. مقام معظم رهبری همواره نگاه حق‌شناسانه‌ای نسبت به کردها دارند. کردها همواره مرزبانان ایران بودند. شهدایی که کردستان داد، کمتر از اقوام دیگر نیست.

وی افزود: برادر محمد حمزه‌زاده مخاطب اول این کتاب بود. حق برادری او بر من و این کتاب خیلی زیاد است. از دکتر محسن کاظمی ممنون هستم، او نیز در حوزه محتوا بسیار به من کمک کرد. کتابخانه محسن کاظمی در اختیار من بود، او از جمله کسانی است که کتاب را پیش از چاپ خواند و تایید کرد. همچنین از آقای امان‌اللهی و صمدی، محقق مودب و پرتلاش تشکر می‌کنم. از بزرگان دیگر علی اکبر قره‌داغی از جمله کسانی بود که قبل از چاپ کتاب را دید. بایرامی نیز از نخستین خوانندگان کتاب بود. آقای شاه‌آبادی، محمدرضا شریفی خبوشان، دکتر محمدحسین بابایی، از ادبای حوزه هنری کتاب را خواند. همچنین از مهندس دادمان، غلامرضا نباتی، جواد محمودی و خواهرم تشکر می‌کنم. در این ماه از مناجات امام علی (ع) استفاده می‌کنم و امیدوارم خداوند ما را شرمنده نکند.

محسن مومنی شریف بیان کرد: وامدار جان‌های پاکی هستیم که فدا شدند. خیلی مدیون بچه‌های تاریخ شفاهی هستیم. ان‌شاءالله خداوند توفیق بدهد که تاریخ شفاهی را به درستی بیان کنیم. سوره مهر پر از دوستان کاردان در حوزه‌های مختلف است. یکی از بخش‌های درخشان بخش ویراستاری است. ویراستاری کاری سخت بود. روایت‌های متعددی در کتاب وجود داشت و لحنی که من اصرار داشتم تا آخر کار بماند. همیشه دغدغه‌ام این بود که قبل از چاپ خوانده شود تا بدون اشتباه به دست خوانندگان برسد.