سرویس فرهنگ مقاومت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): داوران بیست و یکمین جایزه کتاب سال دفاع مقدس، کتاب «خیر النسا» را در گروه مستندنگاری و بخش خاطرات شفاهی موضوعی، به عنوان یکی از آثار شایسته تقدیر انتخاب کردند. این کتاب، مرور خاطرات زنی به اسم خیرالنساء صدخروی است که روستای صدخرو سبزوار را که در آن اقامت داشت به پایگاهی برای پشتیبانی جنگ تبدیل کرد و با کمک گرفتن از دیگر زنان آن روستا، با پخت نان و تهیه مربا از میوه‌ها و محصولات بومی روستا، خیاطی و تهیه لباس برای رزمندگان، عملاً ستادی مردمی در حمایت از جبهه خودی برپا ساخت. این کتاب کار مشترکی از سمانه آتیه‌دوست و محمد اصغرزاده، و از تولیدات انتشارات راه یار است.
ناشر، در پیشگفتاری که کتاب با آن آغاز می‌شود، مسأله و دغدغه «خیر النسا» را برای مخاطب تشریح می‌کند: «تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی عمیقاً به روایت زنان این انقلاب و طبعاً به خود انقلاب بدهکار است. زنان شهید انقلاب و دفاع مقدس، زنان مبارز پیش از انقلاب، همسران مبارزان انقلاب، همسران رزمندگان و شهدا و آزادگان و جانبازان، مربیان پرورشی، معلمان و مبلغان فرهنگی، جهادگران، دانشمندان، پژوهشگران، کارآفرینان و… هنوز به درستی روایت نشده‌اند؛ زنانی که محور خانواده بوده‌اند و حضور آن‌ها در عرصه‌های گوناگون، مساوی با همراهی و حضور اعضای خانواده در انقلاب بوده است. آن‌ها در سکوت، تمام بار تربیت نیروهای انقلاب را به دوش کشیده‌اند و بازهم در سکوت، روایت تلاش و مجاهدت زنانه و مادرانه خود را در حاشیه موفقیت مردان انقلابی‌شان دیده‌اند.»
بنابراین، به زعم ناشر با کاستی و کوتاهی انکارناپذیری مواجه هستیم و ظرفیت بزرگی، هنوز خالی مانده است. «تلاش برای پُر کردن این ظرفیت خالی، هم ادای دین به حافظه ملی ایرانیان است برای درک بهتر تاریخ مردمی انقلاب و هم کمک به ترسیم چهره زن انقلابی مسلمان. آنگاه و پس از چند سال، تکثر روایت‌های زنان از رشد و بالندگی آرام و مستمر انقلاب و رویش‌هایش، به‌تدریج اطلاعاتی متقن و فضایی امن در اختیار اهالی علوم انسانی و مطالعات زنان قرار می‌دهد تا جایگاه و نقش زن در اندیشه اسلامی را مبتنی بر تجربه‌های پرتکرار نسلی انقلابی تحلیل و ترسیم کند. همچنین به هنرمندان سینما و غیرسینما و صاحبان رسانه کمک می‌کند تا اگر قصد انصاف دارند، چهره واقعی زن امروز و دیروز و نیز چهره آرمانی زن فردا را چنین بلند و ایستاده ترسیم کنند. ترسیم این جایگاه به خودی خود اهمیت ویژه‌ای دارد؛ اما همزمان، به مقایسه تعریف زن تراز در دوره پیش و پس از انقلاب هم کمک می‌کند و یاری‌گر دختران و زنان جوان در مقایسه زن تراز اسلام و انقلاب اسلامی با زن تراز تمدن غرب است.»
پس هدف این بوده که الگویی از زن انقلابی، با همه معیارها و ویژگی‌های مطلوب و مناسب آن روایت شود و امکان مقایسه میان آنچه انقلاب اسلامی از آن سخن می‌گوید با سایر الگوها و معیارها فراهم گردد. کوشش دیگر «خیر النسا» این بوده که کلیشه‌ها و تصاویر مجعولی که برخی‌ها – به عمد یا به جهل - از زن انقلابی ارائه می‌کنند شکسته شود و واقعیت، به درست‌ترین شکل ممکن در اختیار مخاطب – مخاطبی که آماده دیدن و شنیدن حقیقت است - قرار بگیرد. همین دغدغه‌مندی و نیز ویژگی‌هایی دیگری مثل انسجام متن و محتوا، داوران بیست و یکمین جایزه کتاب سال دفاع مقدس را متقاعد کرد که کتاب «خیر النسا» را نیز مورد توجه ویژه قرار دهند و از آن تقدیر کنند.
نظر شما