یوسف نیک فام پژوهشگر و نویسنده کتاب «اولین‌های اراک» در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در اراک گفت: عراقی زاده با انتشار داستان بلند «ناهید» به صورت پاورقی در ۹۶ شماره هفته نامه «نامه عراق» در سال ۱۳۱۴ خورشیدی؛ اولین گام نوشتن و چاپ داستان در اراک را برداشت. پس از چندی این اثر به صورت کتاب در ۲۳۱ صفحه چاپ و منتشر شد و به بازار کتاب عرضه شد.
وی با اشاره به اینکه به جرئت می‌توان گفت اولین داستان منتشر شده در اراک؛ داستان «ناهید» بوده است، افزود: این کتاب در قطع جیبی با چاپ سنگی در اراک صفحه به زیور طبع آراسته شد. همچنین در سال ۱۳۱۶ خورشیدی در هفته نامه «نامه عراق» داستان کوتاه «آدمکش» دومین اثر داستانی عراقی زاده چاپ و منتشر شد.
نیک فام اظهار کرد: بر اساس پژوهش‌های انجام شده؛ سید جمال الدین عراقی زاده نخستین داستان نویس اراکی متاثر از نهضت ادبی ایران پس از مشروطه است. نویسندگان این دوران اعتقاد چندانی به ساختار ادبی نداشتند و ادبیاتی را به وجود آوردند که بیشتر بر پایه نقش اجتماعی استوار شده بود.
نقش شکست مشروطه بر ادبیات داستانی ایران
پس از شکست مشروطه؛ نخستین داستان نویسان ایرانی که تازه کارشان را به صورت جدی آغاز کردند؛ نوید داستان نویسی با ساخت و شکل فنی و حساب شده‌تری را در ایران دادند. حالا دیگر علاوه بر نقش اجتماعی نویسنده؛ ساختار داستانی اهمیت بیشتری پیدا کرد.
عراقی‌زاده نیز در داستان نویسی؛ بر این موج سوار بود و او نیز مانند هم سکانش مانند «محمدعلی جمالزاده»؛ نشانه گذار از شبه آثار داستانی دوران مشروطه بود.
نویسنده کتاب «اولین‌های اراک» یادآور شد: حضور جمال الدین عراقی زاده در تهران و ارتباطش با نویسگانی همچون «احمد نادرزاده کرمانی» به یقین در گرایش او به سمت نویسندگی نقش بسزایی داشت. وی نویسندگی را با نگارش مقالات و مطالبی در نشریه نامه عراق (اراک) آغاز کرد. نخستین مطلبی که در نامه عراق با عنوان «فروردین» در شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۱۴ خورشیدی از او منتشر می‌شود؛ قطعه ادبی است که در روایتش به حال و هوای نوروز می‌پردازد. در همین قطعه می‌توان؛ به توان او در روایتگری و داستان نویسی پی برد.
در یادداشتی با نام «خاطرات گذشته» که یکی از نویسندگان اراک «علی نجفی زاده - سعید» نگاشته است؛ نشانگر آن است که عراقی‌زاده دبیر ادبیات سال چهارم دبیرستان صمصامی اراک بوده است.
حسین شاه زیدی شاعر؛ نویسنده و ترانه سرای اراکی در یادداشتی که به شهر کوتاهی از شخصیت و ویژگی نویسندگان اراک پرداخته؛ درباره سید جمال الدین عراقی زاده می‌نویسد: «خوش پوش و آراسته و خوش قلم بود. با نوشتن پاورقی «ناهید» که بعدها به وسیله همین روزنامه به صورت کتاب جداگانه نیز انتشار یافت؛ پیر و جوان شهر و مجذوب خود ساخته بود. بسیار شیرین می‌نوشت و ظرافت در رفتار و گفتار وی زبان زد این و آن بود.»
سید جمال الدین عراقی زاده؛ فرزند حاج آقا اسماعیل عراقی‌زاده در سال ۱۲۹۷ خورشیدی متولد شد و در مهر ماه ۱۳۲۰ درگذشت.
نظر شما