شنبه ۶ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۹:۵۳
«عملیات مرصاد» نقطه‌ی عطفی در تاریخ مبارزات ملّت ایران است

سردار اسماعیل احمدی‌مقدم درباره کتاب عملیات مرصاد گفت: عملیّات مرصاد، ثبت پیروزی بسیار مهمّی را در آخرین نبرد و در وقت طلایی، به ارمغان آورد و به نقطه‌ی عطفی در تاریخ مبارزات ملّت ایران تبدیل شد.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ سردار احمدی‌مقدم درباره کتاب» «عملیات مرصاد» گفت: گرچه سِیر زندگی‌ام از گردنه‌های سخت و گوناگون تاریخ معاصر کشورمان عبور کرده و دست قضا مرا در کوران این حوادث قرار داده، لیکن عملیّات «مرصاد»، متمایز از تمام آن موارد است.

مرصاد، تنها یک عملیّات نظامی نبود، بلکه رخدادی بود که به لطف خدا، در شرایطی ویژه، نصرتی الهی را برای ملّت ما - پس از تحمّل سخت‌ترین شرایط تاریخ انقلاب اسلامی - به همراه آورد.
عملیّات مرصاد، ثبت پیروزی بسیار مهمّی را در آخرین نبرد و در وقت طلایی، به ارمغان آورد و به نقطه‌ی عطفی در تاریخ مبارزات ملّت ایران تبدیل شد.
دست تقدیر که از سال‌ها قبل و در طولِ درگیری‌های اورامانات، آشنایی مرا با موقعیّت جغرافیایی منطقه‌ی «چهارزِبَر»، فراهم کرده بود در روزهای آغازین مرداد ۱۳۶۷، پای مرا به صحنه‌ی عملیّات مرصاد کشید!


سال‌ها گذشت و بالاخره برای اوّلین بار، هنگامی که فرمانده‌ی نیروی انتظامی بودم، در برنامه‌ی «شناسنامه» غافلگیر شدم و پس از بیست‌وپنج سال در برابر عموم در مورد این عملیّات زبان گشودم. برنامه‌ی تلویزیونی «شناسنامه» از شبکه‌ی سه‌ی سیما در چهارم مرداد سال ۱۳۹۲ پخش‌شد و موجب ارائه‌ی بخشی از خاطرات پیشِ رو، در رسانه‌ی ملّی گردید. سپس به درخواست مجلّه‌ی «رمز عبور» و به مناسبت سالگرد عملیّات مرصاد، در مرداد سال ۱۳۹۴ به تحلیل شرایطِ ایّامِ پایانی دفاع مقدّس و شرح تحلیلی عملیّات مرصاد پرداختم. پس از آن، در مصاحبه‌ای که با دوست و هم‌رزم محقّق خودم «محمّد طیّب» در سال ۱۳۹۹ و در مورد شهید بزرگوار «محمّد بروجردی» داشتم با پیشنهاد ایشان برای نگارش تفصیلیِ خاطراتم مواجه شدم و ۲۳ جلسه خاطراتم را که قبلاً طیّ سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۴ توسّط برادر هم‌رزم و نویسنده‌ی پیش‌کسوت دفاع مقدّس «سیّد مهدی حسینی» در قالب مصاحبه، ضبط و پیاده شده بود در اختیار ایشان گذاشتم.


با پیشنهاد محمّد طیّب، برش عملیّات مرصاد از خاطرات شفاهی بنده انتخاب گردید و قرار شد به مناسبت سالگرد عملیّات، در مرداد سال ۱۳۹۹ مطلبی در این مورد تهیّه و در بعضی رسانه‌ها منتشر شود ولی ایشان با آغاز کار، به وسعت و عمق و پیچیدگی مسئله پی برد و لازم دانست به سبب حسّاسیّت موضوع، بیش از پیش در مورد این عملیّات، مطالعه و تحقیق کند.
در طول بیش از یک سال، با تلاش درخور تحسینِ و به همّت این محقّق فرهیخته، مستندات بسیاری تهیّه شد و ضمن انجام مصاحبه‌های مکرّر و بررسی روایت‌های گوناگون از عملیّات مرصاد، اصلاحات پی‌درپی در کار به عمل آمد و خوشبختانه این کار به صورت مجموعه‌ای کم‌نقص و فاخر به پایان رسید.


کتاب حاضر، عمدتاً متمرکز بر مشاهدات، خاطرات، برداشت‌ها، دریافت‌ها و درمجموع، روایتِ شخصیِ این‌جانب از عملیّات مرصاد می‌باشد. بخشی از این اثر نیز تحقیق و تألیفِ نظامیِ منحصربفرد و نسبتاً دقیقی از این عملیّات مهم است که به فاصله‌ی کوتاهی از وقوع مرصاد، در قالب پایان‌نامه‌ی «دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران» (دافوس آجا)، توسّط این‌جانب، در سال ۱۳۶۸ به انجام رسیده و ارائه شده است.


اثر حاضر، به روح ملکوتی امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه)، شهدای گران‌قدر و ایثارگران و رزمندگان عملیّات افتخارآفرین مرصاد تقدیم می‌گردد؛ همچنین از رهبر معظّم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله‌العظمی امام خامنه‌ای (مدظله العالی) که به طور مستمر، اهمّیّت نگارش آثاری با موضوع انقلاب اسلامی و دفاع مقدّس را متذکّر شده‌اند و با تشویق‌های فراوان و هدایت‌های حکیمانه‌ی خود، تأثیرِ خاص و بسیار ارزشمندی بر نگارش چنین آثاری گذاشته‌اند، کمال امتنان خود را اِعلام می‌دارم و برای حضرت‌شان از خداوند متعال تقاضای عمر طولانی و بابرکت می‌نمایم؛ باشد که در سایه‌ی رهبری امام‌گونه‌ی ایشان و تحت لوای معظّم له، قدرت، عزّت و عظمت ملّت ایران، بیش از پیش، فزونی و گسترش یافته و هموارکننده و زمینه‌ساز ظهور حضرت مهدی موعود عَجَّلَ الله تَعالی فَرَجَهُ الشّریف باشد.

روایتی غنی و منطبق بر واقعیّت از عملیات مرصاد

در ادامه یادداشتی هم از نویسنده کتاب سید مهدی حسینی قرائت شد: داستان تألیف کتاب «عملیات مرصاد»، خود، نوشته‌ای خواندنی و مفصّل است. اوایل سال ۱۳۹۹ ضمن مصاحبه‌ای با سردار اسماعیل احمدی مقدم، در بزرگداشت و تجلیلِ شهید والامقام «محمّد بروجردی»، صحبت از عملیات مرصاد هم به میان آمد. در گفت وگوها معلوم شد سردار احمدی مقدّم، پایان‌نامه‌ی دافوس خود را در همین موضوعِ عملیات مرصاد، به انجام رسانده‌اند.
به‌رغم بی‌میلیِ فروتنانه‌ی سردار احمدی مقدّم، پایان‌نامه‌ی عملیات مرصاد به شرط رعایت نکاتی، از ایشان دریافت و مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. پایان‌نامه‌ی یادشده، تا جایی که می‌دانیم، اوّلین سندِ جامعِ مکتوبِ تحلیلی، با غلبه‌ی نگاهِ تخصّصی نظامی از عملیّات مرصاد است که پس از گذشت زمانی اندک از حادثه، در سال ۱۳۶۸ که یادآوری وقایع، سهل بوده و حافظه‌ها نسبت به مرور حوادث مرصاد همچنان تازه بوده، تهیّه گردیده و عُمدتاً از مُشاهدات و اسناد دست اوّل در آن بهره گرفته شده است. باید توجّه داشت که این پایان‌نامه‌ی نظامیِ توسّط شخصی به رشته‌ی تحریر درآمده که در زمان وقوع عملیّات مرصاد، «سرپرست قرارگاه نجف اشرفِ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» (شامل کلّیّه‌ی یگان‌های رزم سپاه در غرب کشور و واحدهای پشتیبان از ارتش جمهوری اسلامی ایران) بوده و همچنین پس از اتمام عملیّات در جایگاه «جانشین عملیّات نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» مشغول به فعّالیّت بوده و به مستندات بسیاری دسترسی داشته است.
اگرچه مؤیّدات بسیار دیگری، اعمّ از گفتار و نوشتار، توسّط دیگرْ فرماندهان، رزمندگان و مطّلعان از عملیّات مرصاد هم ارائه شده که این مستند دست‌اوّل را تأیید می‌کنند، امّا باید توجّه داشت که متونی نظیر پایان‌نامه‌ی «عملیّات مرصاد»، «مرجع خاص» محسوب می‌گردند و سند و مستندِ خویش محسوب می‌شوند.


در کنار ارائه‌ی پایان‌نامه، مصاحبه‌ای جامع با سردار احمدی مقدم نیز صورت پذیرفت. کوشیدیم رویکردمان حتّی‌المقدور، نسبت به مطالبی که از اسماعیل احمدی مقدّم آورده‌ایم، تحقیقی باشد؛ یعنی به‌طور مستمر سخنان و مطالب‌شان را در بوته‌ی امتحان قرار دهیم و صرفاً به نقل سخن از ایشان اکتفا نکنیم. به همین منظور، در مواردی که به مؤیّداتی - نظیر خاطرات فرماندهان یا رزمندگان دیگری که در مرصاد حضور داشته‌اند - دست یافته‌ایم، جهت مَزید استفاده و استحکام مطالب، آن‌ها را نیز با ذکر دقیق مأخذشان، در این کتاب آورده‌ایم.

مصاحبه‌های متعددی حین انجام تحقیق حاضر صورت گرفته است. ضمائم متعدّدی که برای فهمیدن چندوچون عملیات مرصاد لازم بود و همچنین پانوشت‌های توضیحیِ بعضاً مفصّل برای ایجاد سهولت در ارتباط خوانندگان جوان با این اثر، به کتاب افزوده شده است. ما در حدّ وُسع و امکانِ دسترسیِ خود، به مستندات بسیار، منابع فراوان و اشخاص متعدّدی مراجعه و تلاش کردیم روایت‌مان از این عملیّات، غنی و منطبق بر واقعیّت باشد.
تحقیق و تألیف اثر حاضر متّکی است بر گردآوری بیش از ۳۷ گیگابایت معلوماتی که در ۴۶۷ فولدر و قریب شش هزار فایل با فرمت های گوناگون، ذخیره شده و در دسترس است. منابعِ تألیف این اثر، یکصدوهشت عنوان کتاب، بیست‌وسه عنوان نشریه، چهل و شش سایت و خبرگزاری، هفت عنوان فیلم و کلیپ و دو لوح فشرده بوده است. نمایه‌ی پنجاه صفحه‌ای این اثر از دیگر امتیازات این اثر محسوب می‌شود که جز متن، پانوشت‌های کتاب را هم دربر می‌گیرد.
کتاب عملیات مرصاد که در هیأت کنونی منتشر شده، نسخه‌ی چهل‌ونهم این اثر است. یعنی در مسیر تصحیح و تکمیل، و تغییراتِ گوناگونِ حاصل‌شده در این اثر، قبلاً چهل و هشت بار، بازنگری‌های گوناگون در کتاب عملیات مرصاد انجام شده است، تا به صورت کنونی آن رسیده‌ایم. عذرخواه کسان و مجموعه‌هایی هستیم که در عملیّات مرصاد دارای سهم و نقشی بوده‌اند و چون در منظر دیدمان قرار نداشته‌اند، از آنان یاد نشده یا آن‌طور که سزاوار بوده یاد نشده است. در آخرین صفحه‌ی کتاب عملیات مرصاد، نشانی پست الکترونیکی مربوط به دریافتِ نظریاتِ عموم عزیزان، آمده است. مشتاق دریافت نظریات و خاطرات مکتوب و همچنین فایل‌های صوتی و تصویریِ عموم مطّلعین و علاقه‌مندان به روایت شفّاف‌تر از عملیات مرصاد هستیم.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها