به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، یوسفعلیمیرشکاک درهفتادوسومین جلسه از درسگفتارهای شاهنامه که عصر سهشنبه دوم مرداد به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری برگزار شد، عنوان کرد: افراسیاب به فرّ شهریاری خود، هم خواب دیده و هم از پدرخود پشنگ و دیگر بزرگان شنیده که این پیوند سخت شوم است. پیران که وزیر و سپهسالار افراسیاب است، با خرد چارهگر خود به افراسیاب میگوید چگونه ممکن است که از مردی چون سیاوش فرزندی جهانآشوب پدیدآید و به فرض که تقدیر چنین رقم زده شده باشد؛ نمیتوانی از پیشآمدن آن جلوگیری کنی. بهجای توجه به خواب و پیشگویی عقلت را به کار بینداز و فرنگیس را به عقد سیاوش دربیاور.
این پژوهشگر درادامه اظهارکرد: هنگامی که سیاوش شهر ویژه و شگفتآور خود را میسازد، با اینکه خود میداند فرجامش چیست از موبدان میخواهد که طالع شهر و فرجام آن را گزارش کنند و موبدان هم میگویند این شهر نامبارک است. هنگام بازدید پیران و سیاوش از شهر، پیران از شگفتیهای شهر شادمان است اما سیاوش به گریه میافتد و از کشتهشدن خود به دست افراسیاب سخن میگوید. پیران با خود میاندیشد اگر چنین اتفاقی بیفتد من مقصرم که او را به توران زمین کشاندم و حرف افراسیاب را باور نکردم. بعد طبق معمول خردچارهاندیش و تدبیرگر خود را با این پندار میفریبد که سیاوش به غم غربت و دوری از ایران دچارشده که چنین میگوید.
میرشکاک به نتیجه گیری از این بحث پرداخت و عنوان کرد: جالب اینجاست، نه خرد یا عقل متعارف و نه خرد برتر که به عواقب امور واقف است، هیچ تغییری نمیتوانند در سرنوشت ایجاد کنند.اما تفاوت این دو خرد دراین است که دارنده عقل متعارف با سرنوشت میجنگد اما کسی که از فرّه خرد برتر بهرهمند است و از فرجام خود باخبر است، تسلیم سرنوشت میشود. به قول حافظ «چو قسمتِ ازلی بیحضورِ ما کردند / گر اندکی نه به وِفقِ رضاست خرده مگیر»
میرشکاک در سیوپنجمین درسگفتارهای زیباییشناسی زبان فارسی نیز که همزمان اما مجزا با درسگفتارهای شاهنامه و با ارائه ایشان برگزار میشود، به نثر آهنگین عطار نیشابوری در تذکرة اﻷولیاء و تاثیر آن بر نثر موزون ابراهیم گلستان پرداخت.
وی در پایان جلسه درسگفتارهای زیباییشناسی زبان فارسی که در آن به هزار سال نثر پارسی پرداخته میشود، ضمن اشاره به ادامه بحث نثر آهنگین عطار در تذکرة اﻷولیا در جلسات آینده این درسگفتارها اظهار کرد: ازاین پس با یکی از متون کهن آشنایی پیدا میکنیم و علاوه بر مرور هزار سال نثر پارسی، به بررسی کتابهایی میپردازیم که کریم کشاورز در کتاب «هزار سال نثر پارسی» چندان توجهی به آنها نداشته است.
این پژوهشگر و شاعر در پایان تاکید کرد: دراینگونه برگزیدهها، تأثیر ایدئولوژی حزب توده (مارکسیسم قلابی وطنی) آشکار است. همانطور که در کتاب «سخن و سخنوران» بدیعالزمان فروزانفر، بحثی در خصوص دین و آیین و مسلک شاعران نمیبینیم و «ایرانگرایی قلابی» باعث شده که مرحوم فروزانفر وارد مقولات آیینی نشود؛ بنابراین باید مستقیم به سراغ آثار ماندگار شاعران ونویسندگان و مورخان رفت.
سلسله درسگفتارهای شاهنامه و همچنین درسگفتارهای زیباییشناسی زبان فارسی از ساعت ۱۸ تا ۲۱ سهشنبههای هرهفته به صورت پیوسته اما در قالب دو جلسه مجزا به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری برگزار میشود.
نظرات