سرویس فرهنگ مقاومت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ در هفته‌ای که گذشت علیرغم گرمای زیاد هوا، رویدادهای فرهنگی بسیاری برگزار شد و بخشی از آن به حوزه دفاع مقدس و مقاومت اختصاص داشت. رویدادهایی که اهم آن بررسی، رونمایی و تجدیدچاپ کتاب‌های این حوزه بود.
رونمایی کتاب خون‌شریکی در سالگرد رجایی
آیین بزرگداشت سومین سالگرد عروج مجاهد برجسته جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، پژوهشگر، نویسنده و ادیب شهیر افغانستانی مرحوم محمد سَرور رجایی که در تاریخ ۷ مردادماه ۱۴۰۰ بر اثر ابتلا به ویروس کرونا در سن ۵۲ سالگی درگذشت، باحضور محمدحسین بدری؛ مجری و کارشناس، علی‌محمد مودب؛ شاعر، تینا محمدحسینی؛ نویسنده، سیداحمد مدقق؛ نویسنده و پژوهشگر و جمعی از اهالی فرهنگ و ادب ایران و افغانستان، پنجشنبه ۱۱ مرادماه ۱۴۰۳ در حسینیه هنر تهران برگزار شد.
در این مراسم تینا محمدحسینی نویسنده افغانستانی مهمان دیگر این برنامه با اشاره به همکاری خود با مرحوم رجایی گفت: من در خانه ادبیات افغانستان در حوزه تاریخ شفاهی فعالیت می‌کردم و آنجا توفیق همکاری با مرحوم رجایی برای من حاصل شد. ایشان به من پروژه بازنویسی خاطرات اولین زندانی زن سیاسی افغانستان را پیشنهاد کردند که بسیار برای من جذاب بود. خانم «یاسمین حسنات» سوژه کتاب «روزهای نزدیک»، اولین زندانی زن سیاسی افغانستان در دوران شوروی بودند که خاطرات ایشون توسط مرحوم رجایی جمع‌آوری شده بود.
او با اشاره به اینکه کتاب روزهای نزدیک اولین پروژه مرحوم رجایی در حوزه زنان افغانستان بود گفت: یاسمین حسنات از اهالی قندهار بود که بخاطر فعالیت‌های سیاسی خود علیه اشغالگران شوروی به زندان‌های کمونیستی رفت. ایشان نه تنها برای افغانستان بلکه در آن دوران برای مردم مظلوم فلسطین نیز فعالیت‌های گسترده‌ای داشت که به همین خاطر توسط نیروهای خاد (نیروهای امنیت افغانستان در زمان اشغال شوروی) مورد بازجویی قرار گرفت.
حمله‌های سنگین در حوالی شش بعدازظهر
«حوالی شش بعدازظهر» اثر کوثر امیدی، خاطرات شفاهی زندگی و زمانه‌ی پاسدار مدافع حرم، شهید عین‌الله مصطفایی است که در آن خانواده، دوستان و همکاران، روایت‌هایی خواندنی از او را بیان می‌کنند. روایت‌هایی کوتاه که مفاهیم بلندی را در دل خود جای داده‌اند.
در توصیف لحظات شهادت او این گونه روایت کرده‌اند: اوج عملیات محرم سال ۹۴ در حلب بود. رزمندگان مدافع حرم به فرماندهی حاج قاسم، عملیات گسترده‌ای را برای شکست حصر دو منطقه شیعه نشین فوعه و کفریا آغاز کرده بودند. جبهه خودی از ۵ محور به مواضع تکفیری‌ها در جنوب غرب حلب حمله کرد و موفق شد ظرف یک هفته، منطقه وسیعی را از اشغال تروریست‌ها در آورد. مصطفی که فرمانده گردان یکی از تیپ‌های شرکت کننده در عملیات بود، به همراه دیگر گردان‌های تیپ موفق شد جبهه نرسیده به خان طومان را بشکند و مسیر پیشروی دیگر یگانها به فوعه و کفریا را هموار سازد. اما تکفیری‌ها با چنگ و دندان تلاش می‌کردند مناطق از دست رفته را بازپسگیری کنند که با ضد حمله‌های سنگین آنها همراه بود.
جواهری در گونی لایه‌هایی از اشک و خنده
بررسی و نقد کتاب «جواهری در گونی» تالیف مهرداد فردوسیان با حضور مرتضی قاضی، منتقد و مولف کتاب شنبه سیزدهم مردادماه در موسسه پیام آزادگان برگزار شد.
مرتضی قاضی گفت: روایت کتاب روان و صمیمی است و دست‌انداز ندارد. این ناشی از سابقه قلمی اوست. نویسنده خیلی معمولی حرف زده، اما از دایره زبان معیار بیرون نرفته است. همچنین وقتی کتاب را می‌خوانید در لایه‌هایی از کتاب تم طنزی را درمی‌یابید که به نظرم شخصیت نویسنده تم طنزی دارد و این نشان از شخصیت نویسنده است که کاش این طنز بیشتر می‌شد. هر چند روایت جای اشک هم دارد.
تصویر شهید بابایی در دنیای کتاب‌ها
کتاب‌هایی مثل «بابایی به روایت همسر شهید» نوشته علی مرج، «پرواز عاشقانه» از کامبیز فتحی، «پرواز سفید» از داوود بختیاری دانشور، و «لبیک در آسمان؛ خاطرات شهید عباس بابایی» از علی اکبری مزدآبادی، هرکدام روایت‌هایی از زندگی شهید بابایی را در خود جای داده‌اند. اما از میان کتاب‌هایی که به زندگی و شخصیت شهید بابایی می‌پردازند، کتاب «پرواز تا بی‌نهایت» را مهم‌ترین و بهترین‌شان می‌دانند. به گفته همسر شهید، این کتاب قطره‌ای است در برابر اقیانوس اندیشه‌های شهید بابایی اما در قیاس با عناوین دیگر، کامل‌ترین اثر در پرداختن به ابعاد چندگانه شخصیت این شهید بزرگوار محسوب می‌شود. این کتاب از سوی مرکز انتشارات ارتش جمهوری اسلامی ایران تالیف و منتشر شده است و به «یادنامه سرلشکر شهید عباس بابایی» نیز شناخته می‌شود. خاطرات موجود در این کتاب در سه فصل مجزا از یکدیگر، با عناوین «کودکی تا انقلاب»، «انقلاب تا رشادت» و «رشادت تا شهادت» دسته‌بندی شده‌اند و راویان متعدد، هرکدام براساس شناختی که از این شهید دارند، ضمن بازخوانی خاطره‌ای از او به فضیلتی از فضایل شهید اشاره می‌کنند.
زندگی‌نامه مفصل حاج قاسم به روایت سرهنگی
محبوبه عزیزی، پژوهشگر به خبرنگا ر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: «قاسم» به روایت مرتضی سرهنگی امسال در سالگرد شهادت سپهبد سردار حاج قاسم سلیمانی در انتشارات خط مقدم روانه بازار نشر می‌شود. سرهنگی برای نگارش این کتاب که زندگی‌نامه مفصل حاج قاسم سلیمانی است، پنج سال یعنی از همان روزهای اول شهادت حاج قاسم زمان گذاشته است.
وی افزود: برای تحقیق و فیش‌برداری همه منابع موجود از متن، سخنرانی، مصاحبه با افراد، فیلم و عکس با دستیاری محمدعلی آقامیرزایی و محبوبه عزیزی کار را پیش برده و در نگارش و تدوین کار هم آنها کنارش بوده‌اند و متن نهایی بارها و بارها در این گروه سه نفره بازخوانی شده است.
روایت شط نیسانی در «حمله گرگ‌ها»
کتاب «حمله گرگ‌ها» تالیف امیرمحمد عباس‌نژاد با حضور محسن شاهرضایی منتقد و عضو هیئت علمی دانشگاه، حسن بهشتی‌پور منتقد، حجت‌الاسلام خوب‌نژاد رئیس موسسه پیام آزادگان با دبیری فرزانه قلعه‌قوند معاون پژوهشی موسسه در سلسله نشست‌های «خوانش افتخار» دوشنبه ۱۵ مردادماه برگزار شد.
امیرمحمد عباس‌نژاد گفت: درباره این فرد هیچ منبعی نبود و از سخت‌ترین سوژه‌هایی بود که درباره‌اش پژوهش و مصاحبه کردم. به نوعی سوژه هم برایم جذاب بود، چون ناشناخته بود و درباره‌اش منبع به سختی پیدا می‌شد. من طی کارهایی که انجام دادم دو بار در چنین مخصمه‌ای گیر افتادم؛ نخست زمانی که شیخ ماجد سلیمان اسیر لبنانی در کتاب «شبیه دیوارها» را نوشتم و دیگری این اثر.
او افزود: مشکل من در رابطه با شیخ ماجد نبودن هیچ پرونده‌ای درباره این فرد حتی در ستاد آزادگان بود و حتی نامه‌ای درباره او وجود نداشت. اما خودش نامه‌هایش را نگه داشته بود. همچنین درباره علی شط نیسانی که خاطرات بسیار عجیبی داشت، اما نتوانست آنها را بیان کند. من با صحبت با دوستانش و کتاب‌هایی که چاپ شده، توانستم خاطرات او را به دست بیاورم.
کتاب «تقویم تاریخ دفاع مقدس (خارک، همچنان استوار و پابرجا)» مولف نبی کریمی در ۱۷۰۰ صفحه در انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسید. کتاب به وضعیت خارک در زمان جنگ تحمیلی با تکیه بر تلاش و پایمردی ارتش جمهوری اسلامی می‌پردازد.
نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در لبیک‌گویی به منویّات رهبر فرزانه‌ی انقلاب اسلامی (مُدّ ظلّه‌العالی)، مجموعه‌کتب «تقویم تاریخ دفاع مقدس» و «تلخیصِ» این مجموعه‌ی بی‌نظیر و ارزشمند را در سه زیرشاخه‌ی «عملیات»، «آماد و پشتیبانی» و «نیروی انسانی» با هدف ایجاد یک سند معتبر و مرجع جهت بهره‌برداری مراکز علمی و آموزشی ازجمله دانشگاهیان، نسل بعد از انقلاب، اقشار مختلف مردم و همچنین برای استفاده مدرسین درسِ آشنایی با علوم و معارف دفاع مقدس، تدوین و منتشر کرد تا حقایق و واقعیت‌های تاریخی دوران پرافتخار دفاع مقدس برای همیشه در حافظه‌ی تاریخی مردم فهیم ایران، ثبت و ضبط شود.
حسن بهشتی‌پور، کارشناس روابط بین‌الملل در بررسی و نقد کتاب «حمله گرگ‌ها» گفت: مولف کتاب با جزئیاتی که ذکر کرده، باورپذیری آن را بیشتر کرده است. در واقع با مطالعه خاطرات این خلبان درمی‌یابید که خلبانان ارتش در اسارت چه شرایط دشوار و غیرانسانی را تجربه کردند و به وطن وفادار ماندند.
او افزود: به نظرم خوب بود در فصل‌بندی کتاب از واژه‌های ترغیب‌کننده استفاده شود تا مخاطب نسبت به محتوای آن بیشتر کنجکاو شود؛ مثلاً درباره زندان ابوغریب اطلاعات بسیار خوبی در کتاب ارائه شده که بسیار خواندنی است. باز هم تکرار می‌کنم که استفاده از عناوین جذاب می‌تواند مخاطبی که بی‌حوصله است، برانگیزاند تا کتاب را بخواند حداقل برخی از بخش‌هایی که با عناوین جذاب نامگذاری شده است. چنانکه نام کتاب از متن آن درآمده و بسیار بامسما و جذاب است.
سخنرانی ادیبانه موسس رویان در کنگره علمی
محمدعلی زمانیان در بیست و پنجمین نشست عصرانه کتاب ژرفا در بررسی کتاب «داستان رویان» گفت: درباره کاظمی‌آشتیانی تحقیق کردم، متوجه شدم او شخصیتی چند بعدی داشت و اهل ورزش بود. به ادبیات علاقه داشت و به ویژه متون کهن را مطالعه می‌کرد. اهل ذوق و هنرمند بود و در کتاب هم اشاره شده که بحث راه‌اندازی کنگره بین‌المللی رویان بود، تفالی به قرآن زد و سخنرانی ادبیانه‌ای در کنگره انجام داد. ضمن اینکه اسامی که در پژوهشگاه رویان به کار گرفت و اسامی دیگری چون حنا، شنگول و منگول و...
تلاش علمی و مطالعاتی در تدوین دانشنامه دفاع مقدس
به مناسبت چهل و چهارمین سالگرد دفاع مقدس، مدیریت آموزش و پژوهش موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با انتشار فراخوانی از دانشگاهیان، فرهیختگان و پژوهشگران جهت همکاری علمی و مطالعاتی در تدوین دانشنامه دفاع مقدس استان دعوت کرد.
مهدیه طایفه رستمی «مدیر آموزش و پژوهش موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس» در رابطه با محورهای مطالعاتی دانشنامه گفت: پژوهش‌های مرتبط با شهدا و اشخاص، پژوهش‌های مرتبط با جغرافیا (شهرها و روستاها و مناطق و…) و یگان‌های نظامی (سپاه، لشکر، تیپ، گردان، و.) در حوزه دفاع مقدس، پژوهش‌های مرتبط در حوزه فرهنگی و سیاسی اجتماعی شامل (کتاب، فیلم، نمایشنامه، تئاتر، نشریات، اماکن مذهبی (مسجدو حسینیه و مصلی و امام زادهو…)، ادارات و دستگاه‌های انقلابی، سرود و تصنیف، اردوگاه‌های آوارگان جنگی، معراج شهدا، یادمانها، کارخانجات، بیمارستان و درمانگاه‌ها (شهری و صحرائی) در حوزه دفاع مقدس، محورهای اساسی دانشنامه دفاع مقدس استان است.
الزامی برای شفافیت‌های قراردادهای نشر نیست
امیرحسین قاضی‌زاده در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران درباره ارقام قراردادهای بنیاد در حوزه سینما و نشر گفت: قراردادهای ما محرمانه نیست و چون رضایت طرفین شرط است و الزام قانونی در میان نیست تا کنون قراردادها منتشر نشده است. از طرفی انتشار قرارداد باید با توافق دو طرف صورت بگیرد. البته ما منعی نداریم و اگر فرد مقابل اجازه دهد قرارداد را منتشر می‌کنیم. حالا امیدواریم در دوره بعد این شیوه را انجام دهند.
مرتضی سرهنگی، نویسنده و پژوهشگر ادبیات پایداری که در پی عارضه قلبی و مراقبت بیشتر در بیمارستان بستری شده بود، از بیمارستان مرخص شد.
سرهنگی، چندی پیش در سفر به شهر مشهد دچار عارضه قلبی شده و روند درمانش در این شهر پی گرفته شد و پس از آن در بیمارستان قلب شهید رجایی مداوا ادامه یافت.
این نویسنده و پژوهشگر ادبیات جنگ مدتی در بیمارستان برای بهبود وضعیتش بستری بود تا اینکه چند روز پیش از بیمارستان مرخص شد.
نظر شما