سرویس هنر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): کتاب «اندیشیدن با هنر: بازاندیشی انتقادی فرهنگ امروز ایران» نوشته نعمت الله فاضلی، استاد بازنشسته پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است. نویسنده این کتاب را به دکتر محمدحسین پاپلی یزدی، جغرافیدان، انسانشناس، نویسنده، کنشگر و خالق شازده حمام تقدیم کرده است.
در پیشگفتار با عنوان «اندیشیدن با هنر چیست؟» میخوانیم: «امروز ما شاهد آن هستیم که میان هنرمندان و دانشمندان در تلاش برای تبیین وضعیت انسان، همگرایی تازهای درحال وقوع است. این مهم به خاطر تلاش دانشمندان برای سیطره یافتن بر علوم انسانی نبوده است، بلکه نتیجه خواست بخشی از هنرمندان و دانشمندان علوم انسانی بوده که میخواهند با علم و با، دستکم، ذهنیتی علمی که ما را به مثابه یک گونه جانوری با یک موهبت روانشناختی پیچیده بینگارد، آشنا شوند.»
در پیشگفتار توضیح داده شده است که این کتاب، گفتارهایی درباره هنر است. «اندیشیدن با هنر» تحلیل است، تحلیلی که نه تنها به تجزیه عناصر متنهای هنری و ادبی، بلکه به پدیدههای هنری نیز میپردازد و با قرار دادن آنها در بستر جامعه و فرهنگ امروز ایران، تلاش میکند تفسیری از این جامعه و هنر ارائه کند. این کتاب از خوانندگان دعوت میکند که از طریق هنر به جامعه و فرهنگ ایران بیندیشد. خوانندگان این کتاب دغدغهمندهای توسعه فرهنگ مشترک انسانی هستند. این کتاب متن آموزشی راهنمای نقد و فهم اثر هنری نیست بلکه کسانی که با هنر و ادبیات ایران آشنا هستند، میتوانند روایتی مختلف از عملکرد گفتمان هنری در ایران را بشناسند. نویسنده تلاش دارد تا به گفته محمدعلی جمالزاده که معتقد است سررشته ترقی ایران در این است که اندیشهورزان طوری بنویسند که تمام طبقات ملت مشتاق خواندن شوند، عمل کند.
کتاب حاضر با ۴ معیار، تحلیل فرهنگی در نظر گرفته شده است:
۱. تحلیل فرهنگی چند بعدی و میان رشتهای است، زیرا مسائل عمومی در دنیای واقعی با طبقه بندیهای رشتهای، به راحتی سازگار نمیشوند.
۲. تحلیل فرهنگی به مسائل مورد علاقه عمومی میپردازد، مسائلی که به دلایل مختلف برای شهروندان یک سامان سیاسی مهم و بحث انگیزند.
۳. کار اصلی تحلیل فرهنگی، تحلیل انتشار فرهنگ و تعامل تولید و مصرف فرهنگی است.
۴. تحلیل فرهنگی با روزنامهنگاری همپوشانی دارد، از این نظر که میخواهد به اندازه آثار ژورنالیستی فصیح و گویا باشد.
فصل های کتاب «اندیشیدن با هنر» از انسجام موضوعی و وحدت نظری برخوردارند. در پیشگفتار و فصل اول، دیدگاه نظری، روش شناختی و معرفت شناختی توضیح داده شده است و فصول دیگر روایتهایی ازاین دیدگاه است. اما فصلهای کتاب مستقل از هم هستند. هریک از فصلها، ابتدا به صورت سخنرانی یا گفتگوی مطبوعاتی در زمان و موقعیت خاصی انجام شدهاند. اما اغلب فصلها از حالت گفتگو و سخنرانی خارج شده و به طور کامل بازنویسی شدهاند. جز ۲ گفتگو، که رضا صائمی درباره سینمای کمدی و همچنین فیلم خانهپدری انجام شده است. این دو گفتوگو بدون دستکاری بازنشر داده شدهاند.
در پشت جلد این کتاب آمده است: «اندیشیدن با هنر «تحلیل فرهنگی» است، تحلیلی از جامعه و فرهنگ امروز ایران، تحلیلی از موقعیت اکنون ما از راه ارزیابی برخی قلمروها و آثار هنری. «اندیشیدن با هنر» صحبت کردن دربارۀ هنرهاست، آنگونه که در حوزۀ عمومی به این هنرها میپردازند، نه آنگونه که منتقدان دانشگاهی بر اساس نقد نظریهمحور و مطابق نظریههای نشانهشناسی، ساختارگرایی، نوتاریخیگری، پسااستعماری یا صورتگرایی و دیگر نظریهها آثار و متون هنری و ادبی را نقد میکنند. «اندیشیدن با هنر»، بخشی از تقلاهای فکری یک معلم دانشگاه است در حوزۀ عمومی ایران در دهۀ اخیر، دهۀ پایانی سدۀ چهاردهم هجری شمسی. این گفتارها برای این ارائه نشدند که روزی کتاب شوند، آنها محصول موقعیتی معین بودند و در پاسخ به آن موقعیت، به صورت زنده و پراکنده در فضایی گفتوگویی میان جمع پرشماری از افراد با ویژگیها و رشتههای تحصیلی مختلف ارائه شدند و شکل گرفتند. «اندیشیدن با هنر» در فضای دیجیتالی شدۀ جامعۀ ایران شکل گرفت.»
کتاب «اندیشیدن با هنر: بازاندیشی انتقادی در فرهنگ امروز ایران» نوشته نعمت الله فاضلی، با قطع وزیری در ۳۱۶ صفحه منتشر شده است. این کتاب در ۵۰۰ نسخه، توسط نشر موسسه تالیف ترجمه و نشر آثار هنری متن، با قیمت ۲۳۰ هزار تومان به فروش میرسد.
نظر شما