سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): هر سال به مناسبت روز جهانی گردشگری مراسم بزرگی در یکی از کشورها توسط سازمان گردشگری ملل متحد برگزار می‌شود این بار هم رویداد اصلی این روز در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴ توسط گرجستان برپا خواهد شد امسال هم مانند سال‌های قبل شعاری برای گردشگری معرفی شده و سازمان گردشگری ملل متحد آن را گردشگری و صلح نامید این عنوان به نقش حیاتی گردشگری در تقویت صلح و تفاهم جهانی می‌پردازد. چرا که گردشگری می‌تواند شکاف‌های فرهنگی را پر کند؛ رشد اقتصادی را ترویج دهد و از همزیستی مسالمت‌آمیز حمایت کند. هدف از موضوع امسال تاکید بر این است که چگونه گردشگری می‌تواند به عنوان یک تسهیلگر برای تقویت صلح و تفاهم بین ملت‌ها و فرهنگ‌ها عمل کند.

گردشگری فرصتی بی‌نظیر برای تبادل و ارتباطات بین فرهنگی است و در کشوری چون ایران می تواند به عنوان ابزاری مؤثر برای مقابله با ایران هراسی ایفای نقش کند و در این خصوص تبادل گردشگران بین کشورها می‌تواند به کاهش قضاوت های منفی کمک کرده و تصویر ذهنی گردشگران و ملل مختلف جهان را در مورد مقاصد گردشگری یا کشورهای مقصد مثبت نماید و در نتیجه به ایجاد صلح و پایداری آن کمک کند.

گردشگری یک ابزار دیپلماسی غیررسمی برای کشورها است و دولت‌ها می توانند از طریق برنامه ریزی، سازماندهی و مدیریت سفرهای گروهی یا دسته جمعی و رویدادهای بین المللی، زمینه‌ساز گفت‌وگوهای سازنده با کشورهای مختلف جهان باشند. بنابراین هر جا صلح، آرامش، گفتگو و امنیت باشد، مسلماً توسعه گردشگری نیز سهل تر شده و سرعت می گیرد و ارمغانش آبادانی، نشاط و سرزندگی اقتصادی و اجتماعی و تقویت روابط سیاسی بین کشورهاست.

برندهای صلح نوبل (از جمله سازمان‌ها) که بیش از صد سال به طول انجامیده است، یک مروری عالی از تاریخ مدرن صلح و حل اختلاف را ارائه می‌دهد. بسیاری از برندگان چهره‌های الهام بخش هستند که زندگی اغلب قهرمانانه آنها، به طور کامل به مبارزه برای صلح اختصاص داده شده است، همچنان به روشن کردن و تشویق نسل‌های بعد ادامه می‌دهد. بنابراین جای تعجب نیست که چندین موزه و مراکز در سراسر جهان برای اهدا کنندگان صلح فردی - مانند جین آدامز، جیمی کارتر، مارتین لوتر کینگ جونیور و وودرو ویلسون در ایالات متحده - وجود دارد؛ نلسون ماندلا در آفریقای جنوبی؛ U Thant در میانمار / برمه؛ و آلبرت شویتزر در فرانسه و آلمان. حیرت انگیز است که فرد صلح که تا به حال بیشتر موزه ها و مراکز اختصاص داده شده به او، گاندی، برنده جایزه صلح نوبل نیست. بسیاری از این موزه‌ها و مراکز در هند هستند، جایی که آنها را جذب بیوگرافی، محققان، فعالان و گاندایی ها می کنند که در مسیر پیروی از صلح گاندی قرار دارند.

معروف‌ترین و سازنده‌ترین پیرو گاندی، مارتین لوتر کینگ جونیور، این کار را انجام داد. کینگ که از نخستین روزهای تحریم اتوبوس مونتگومری (۱۹۵۵– ۱۹۵۶) با الهام از روش ماهاتما برای تغییر اجتماعی غیر خشونت‌آمیز و موفقیت بعدی حاصل شد، کینگ برای تعمیق درک خود از اصول گاندی، به سفر به هند می‌اندیشید. سه سال بعد، به دنبال دعوت از دولت هند، کینگ به همراه همسرش و لارنس ردیک، دوست و زندگینامه نویس اولیه خود، یک تور مشهور ماه را در هند برگزار کرد. وی هنگام ورود به دهلی نو، به خبرنگاران گفت: «من ممکن است به عنوان یک جهانگردان به کشورهای دیگر بروم، اما به عنوان یک زائر به هند می‌آیم» (کینگ ۱۹۷۰، ۱۸۸). پس از آن او نوشت: «این سفر تأثیر زیادی بر من گذاشت … من هند را بیش از هر زمان دیگری متقاعد کردم که مقاومت بدون خشونت قوی‌ترین سلاحی است که برای مبارزه با آزادی برای مردم مظلوم در دسترس است… در نتیجه سفر من به هند، درک من از عدم خشونت بیشتر و تعهد من عمیق تر شد. اینها سخنان پایانی فصل با عنوان «زیارت عدم خشونت» در زندگینامه وی است (کینگ ۲۰۰۰، ۱۳۴). پنجاهمین سالگرد این سفر تاریخی در سال ۵۰ با سفر به هند (با حمایت وزارت امور خارجه ایالات متحده) توسط پسر کینگ، مارتین لوتر کینگ سوم، اعضای کنگره آمریکا و دیگران برگزار شد.

کورتا اسکات کینگ در خاطرات خود اشاره کرده است: «در طی سفرهای ما بسیاری از مکان هایی را دیدیم که گاندی در حضور او حضور داشت که آنها به زیارتگاه‌ها تبدیل شده‌اند» چیزی شبیه همسرش می‌تواند باشد. پیروزی جنبش صلح، عدم خشونت و حقوق مدنی - به قدمت مارتین لوتر کینگ، جونیور - در آتلانتا، جورجیا، در شهر جایی که او متولد شد و برای همه اما پنج سال زندگی‌اش زندگی کرد، شروع می‌شود. در میان مکان‌های قابل توجه و جاذبه‌های بازدیدکننده، خانه‌های تولد او، مارتین لوتر کینگ، جی. مرکز تغییرات خشونت اجتماعی (مرکز پادشاه) و کلیسای باپتیست Ebenezer که در آن بسیاری از خطبه‌های مبهم‌اش (Farris ۲۰۰۷) را تحویل داد. این ساختمان‌ها و سایر ساختمان‌ها بخشی از سایت تاریخی مارتین لوتر کینگ، جونیور است که توسط سرویس پارک ملی ایالات متحده در ۱۹۸۰ ایجاد شده است. در مدیتیشن به معلم او، مجسمه گاندی، که توسط شورای هند برای روابط فرهنگی اهدا شد، در ۱۹۹۸ در ۵۰ سالگرد استقلال هند به نمایش گذاشته شد.

کینگ و همکاران مبارز او البته به طور مداوم در سراسر راهپیمایی بودند، مخصوصاً در جنوب عمیق، شامل ایالت های آلاباما، آرکانزاس، جورجیا، می سی سی پی، کارولینای شمالی و جنوبی و تنسی. صدها مکان به یاد ماندنی‌ترین مکان‌ها (برخی معروف، برخی فراموش شده) دستگیری، ضرب و شتم، تظاهرات، راهپیمایی، قتل، اعتراض، تیراندازی، تحصن، اعتصاب، شاهد - مکان‌های تراژدی و پیروزی، شکست و پیروزی - توصیف و نشان داده شده است در "پاهای خسته، روح های آرام: یک تاریخچه هدایت شده از جنبش حقوق مدنی" (دیویس ۱۹۹۸). این مکان ها نمایانگر همه جنبه های زندگی اجتماعی هستند: بانک ها، آرایشگاه ها، کلیساها، دادگستری ها، خانه ها، زندان ها، پارک ها، رستوران ها، مدارس، خیابان ها و میادین. تفکیک و تبعیض همه گیر بود، و همچنین مبارزه برای برابری، عدالت و کرامت انسانی. سفرنامه چشمگیر و جذاب دیویس، سایت های مختلفی را که با وقایع قابل توجهی در تاریخ جنبشی (۱۹۵۴–۱۹۶۸) مرتبط با آمریکا و جهان متحول شده اند، مستند می‌کند. روی هم رفته، این سایت‌ها یک میدان جنگ از نوع خاصی را نشان می‌دهند که سرانجام با مقاومت بی خشونت نیروهای مسلح یک سیستم نظم ناعادلانه و سرکوبگر برطرف شدند.

یکی از جنبه‌های تاثیر ماندگار مارتین لوتر کینگ، جونیور، علاقه خاص به گردشگران و مسافران است: مسیرهای ۶۵۰، بلوارها و خیابان های شهرها، شهرها و روستاهای سراسر کشور که نام او را می‌پوشانند. آنها هر یک داستان خود را برای گفتن دارند و بسیاری نیز می‌توانند در یکی دیگر از کارهای پیشگام و جذاب تاریخ فرهنگی یافت شوند که همچنین برای گردشگران صلح مورد توجه قرار گرفته است: جاناتان تیلو همراه با مارتین لوتر کینگ: سفر در خیابان اصلی آمریکا (Tilove ۲۰۰۳) در ایالات متحده، مسیری را از جنگ داخلی به حقوق مدنی می توان در شهرهای مختلف نیز دنبال کرد. واشنگتن دی سی، یک مثال فوق العاده را ارائه می‌دهد که در آن مورخان محلی، کارشناسان میراث و گردشگری و افراد کارآفرینی برای ایجاد یک تور پیاده روی در مرکز شهر DC، به دنبال قدم‌های آبراهام لینکلن، فردریک داگلاس، مارتین لوتر کینگ ، جونیور، والت ویتمن و دیگر آمریکایی‌های بزرگ که زندگی آنها با تاریخ ملت و پایتخت آن در هم آمیخته است (Busch ۲۰۰۱، Cover). در حالی که بازدیدکنندگان شهر به بازار ملی مراجعه می‌کنند تا آثار بزرگ را که بزرگترین آرمان های کشور را نمادین می‌کنند ببینند، این مسیر میراث (شامل سه پیاده روی طول یک ساعته) بازدیدکنندگان را تشویق می‌کند تا با کشف مکان‌هایی که مردم تلاش می‌کنند این ایده‌ها را به واقعیت تبدیل کنید.

اگر هند گاندی باشد و آمریکا دارای مارتین لوتر کینگ جونیور باشد، آفریقا دارای نلسون ماندلا است. به نظر می رسد که هیچ شخصی زنده امروز امروز به عنوان رهبر مبارزه طولانی علیه آپارتاید در آفریقای جنوبی ادای احترام و عشق زیادی نمی کند. جزیره رابن، جایی که او در هجده سال زندانی شده است، به یک مقصد توریستی بسیار محبوب تبدیل شده است؛ در ۱۹۹۹ آن یک سایت میراث جهانی اعلام شد. بسیاری از آفریقای جنوبی، آفریقایی و مردم از سراسر جهان از زندگی قهرمانانه خود الهام گرفته شده اند و می خواهند احترام خود را احترام بگذارند و همچنین درک خود را از یک زندگی قابل توجه که خود را از طریق مراجعه به مراحل خود درگیر کرده است، افزایش دهد. این ممکن است تعهد خود را برای مبارزه برای آزادی، عدالت، مصالحه و صلح تقویت کند.

کتاب «گردشگری و صلح» با معرفی دو کشور برتر در حوزه گردشگری و صلح نوشته ناصر رضایی و فریبا مردوخیان از سوی انتشارات ژوان منتشر شد.

این کتاب به گردشگری و صلح، توسعه پایدار، صلح، امنیت، دیپلماسی، صلح جهانی، صلح الهی، صلحی پایدار، صلح رومی، صلح سرد، صلح مسلح، تاریخچه صلح، تاریخچه گردشگری، گردشگری در دوران قرون وسطی، گردشگری در دوران رنسانس، گردشگری در دوران انقلاب صنعتی و… می‌پردازد.

پیامدهای شوم جنگ و خشونت همچنان دامان بشریت را رها نکرده و از دردآورترین واقعیت‌های دنیای معاصر است. عدالت‌طلبی و صلح و دوستی که امری طبیعی و فطری انسان است در اثر روحیه جنگ طلبی کمرنگ شده است. روحیه انسانی بسیاری از انسان‌های امروزی، در اثر قدرت‌خواهی و ثروت‌اندوزی تغییر کرده و آرزوهای آنان را سلطه و قدرت‌نمایی و جنایت و جنگ تشکیل می‌دهد. برای بسیاری دیگر هم خصوصاً ملت‌های جنوب، صلح و آرامش از گمشده‌ها و آرزوهای دیرینه‌شان است.

گفت‌وگو ساده‌ترین راه تفاهم است. انسان‌ها در تعامل با هم به نقاط مشترک و نیز فهم تفاوت‌ها و درک متقابل می‌کسند. رفع سوءتفاهم‌ها تنها با دیدن و شنیدن یکدیگر برطرف می‌شود. یکی از عوامل مهم وپ دیده‌هایی که می‌تواند بشر را به آرزوی دیرینه زندگی در دهکده صلح جهانی نزدیک کن، گردشگری است؛ لذا گردشگری را بایستی چراغ راه آینده قرار داد چرا که مسیر همدلی و همگرایی از طرف گردشگری به سرانجام می‌رسد.

این کتاب به بررسی رابطه و تاثیرگذاری گردشگری بر صلح جهانی و بالعکس می‌پردازد. با معرفی نمونه‌هایی در سطح جهان در پی اثبات این رابطه است. در این پژوهش فرض بر این است که گردشگری می‌تواند زمینه‌ساز صلح جهانی و همچنین عامل مهمی در برقراری امنیت میان کشورها باشد؛ به علاوه گردشگری در کنار دستگاه دیپلماسی و حوزه دیپلماسی عمومی می‌تواند نقش بسیار پررنگ و برجسته‌ای در رفع تنگناهای دیپلماسی رسمی داشته باشد و در مقابل توسعه صلح و ایجاد شرایط امن و ایمن نیز می‌تواند به توسعه گردشگری کمک کند.