به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در اصفهان، رئیس اندیشگاه بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی در این مراسم اظهار کرد: مسئله و بحران زن موضوع بسیار مهمی است و ایجاب می‌کند ما در این خصوص کار و گفتمان‌سازی و سیاست‌گذاری و در نهایت اقدام و عمل کنیم. در این خصوص اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد و در طیف عالی سیاست‌گذاری‌مان به نگرش منطبق با نگاه رهبر معظم انقلاب نرسیده‌ایم.
علی ذوعلم گفت: در فضای مطالعات زنان به معنی رایج و دانشگاهی‌اش، فضا دست افرادی است که اساساً اطلاعی از نگاه اسلام ناب ندارند. درباره موضوع زن، گروهی از بانوان کار کرده‌اند که ویژگی مهمی است؛ زیرا کارهای قبلی را گروه‌های مردانه انجام داده‌اند و این نشان‌دهنده حرکت رو به جلوست. این کار اثری فاخر و علمی است و صرفاً گردآوری بیانات نیست. مؤلفان ۵ هزار کد را پالایش و مقوله‌بندی کرده‌اند و روشی ارزشمند است و این روش می‌تواند عرضه شود.
«راه سوم» نگرش‌ها را اصلاح می‌کند
ذوعلم در خصوص جایگاه و ارزش این کتاب بیان کرد: سیاست‌های ابلاغی رهبر انقلاب درباره خانواده و جمعیت، دو سیاست قانونی و آشکار است. کارنامه دستگاه‌هایی که باید در این خصوص کار کنند، در بعد نگرشی چیست؟ ارزش این کتاب به این است که نگرش را در درجه اول اصلاح می‌کند و ما هم نیاز به اصلاح نگرشی داریم.
وی افزود: گام بعد گفتمان‌سازی در باب نگرش مطلوب است. باید مجموعه‌ای از رویدادها و تلاش‌های آموزشی و فرهنگی به طور عمیق و فکرورزانه و آزاداندیشانه صورت گیرد تا اقناعی ایجاد کند. به رویدادهای اندیشه‌ورزانه نخبگانی نیاز داریم. آیا اساتید دانشگاهی و حوزوی و ائمه جماعات و هنرمندان و مدیران رسانه‌ای به این نگاه قائل‌اند؟ این گفتمان‌سازی باید در نخبگان صورت گیرد.
شیوه تألیف «راه سوم» کاربردی است
مسئول نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه اصفهان با اشاره به اینکه پس از انقلاب اسلامی، تألیفات زیادی در حوزه مطالعات زنان با نگاه‌های دینی و ارزشی تدوین شده است، اظهار کرد: معترفیم که این اثر کاری فاخر و باارزش است؛ زیرا بیانات ارزشمند عزیزی است که در این حوزه، چراغ راه ملت و همه آزادی‌خواهان دنیاست.
مهدی مستاجران با اعلام مسرت بابت رونمایی این اثر در دانشگاه اصفهان گفت: این کتاب می‌تواند منبع بسیار خوبی برای اساتید دانشگاه و دانشجویان باشد. رهبر معظم انقلاب سه حوزه را تکلیف دانشگاه‌ها مطرح کرده‌اند که عبارت است از تربیت دانشجو و عالم، تولید علم، راهبری حوزه علم. این کتاب به‌خوبی می‌تواند این حوزه را به ویژه برای زنان حق‌طلب و انقلابی و جهادی ما هموار کند. به بیان دیگر، شیوه تألیف کتاب «راه سوم» کاربردی بوده و در هر سه حوزه مفید خواهد بود.
پیدا کردن پاسخ سؤالات در حوزه زنان، سرآغاز تولد «راه سوم»
یکی از مؤلفان کتاب در خصوص چگونگی رسیده به ایده تألیف و تدوین این کتاب عنوان کرد: هر سه نفر ما نویسندگان کتاب «راه سوم» فعال فرهنگی هستیم و میان فعالیت‌هایمان به چالش‌ها و سؤالات مختلفی درباره ضرورت و لزوم فعالیت‌های اجتماعی برای زنان برمی‌خوردیم و اینکه آیا جنس فعالیت‌های بانوان باید با جنس فعالیت‌های آقایان متفاوت باشد و اقتضائاتش چیست. به‌تدریج متوجه شدیم این سؤالات برای دیگر بانوان فعال در این زمینه نیز مطرح است.
سمانه مقصودی افزود: تصورمان این بود که اگر سراغ صاحب‌نظران برویم که به متون دینی اشراف دارند و سؤالاتمان را مطرح کنیم، می‌توانند پاسخگو باشند؛ اما آنطور که باید و شاید، پاسخمان را درنیافتیم و حتی نظرات این افراد باعث سردرگمی بیشتر ما شد.
مقصودی ادامه داد: از آنجا که در حوزه فرهنگ و مباحث تربیت دختران فعالیت می‌کردیم، این سؤالات برایمان مطرح بود. همچنین اگر در جایگاه سیاست‌گذاری فرهنگی قرار می‌گرفتیم، پاسخ به این سؤالات برای ما حیاتی‌تر می‌شد. بنابراین مبنا را بر این گذاشتیم که به بیانات رهبر انقلاب مراجعه کنیم؛ زیرا ایشان فقیه زمانه و جامع الشرایط و واقف به همه حوزه‌ها هستند و راهبری جامعه با ایشان است.
این پژوهشگر حوزه زن و خانواده تصریح کرد: با مراجعه به بیانات ایشان با انبوهی از نکات مواجه شدیم که زمان زیادی برای مطالعه و تحلیل لازم داشت. اما هرچه به متون دیگر مراجعه کردیم، برای تحلیل حرف‌های ایشان به نتیجه نرسیدیم و جای یک کار تحلیلی بسیار خالی بود. بنابراین، تصمیم گرفتیم خودمان با نگاهی نو وارد این عرصه شویم و تمام بیانات رهبر را یک به یک مرور و تحلیل کنیم و با روشی علمی و هدفمند به پاسخ سؤالاتمان برسیم و بتوانیم این پاسخ‌ها را در اختیار دیگران نیز قرار دهیم.
همگام با منظومه فکری رهبر معظم انقلاب
دیگر مؤلف کتاب «راه سوم» در خصوص روند علمی و پژوهشی این اثر اظهار کرد: برای این کار پیشینه میدانی را با سؤالاتی طی کردیم و بعد بررسی کردیم که با چه روشی می‌توان به بیانات مقام معظم رهبری پرداخت.
هدی صادق‌زادگان ادامه داد: به این نتیجه رسیدیم که طیف زیادی داده داریم و نمی‌خواهیم با پیش‌فرض‌هایمان با داده‌ها مواجه شویم و بیانات ایشان را با پیش‌فرض بررسی کنیم و نیاز بود از تحلیل‌های کیفی بهره ببریم. از این جهت روش تحلیل مضمون به اضافه تحلیل اجتهادی را روش خود قرار دادیم و این انتخاب کمک می‌کرد هرچه نزدیک‌تر به منظومه فکری رهبر انقلاب حرکت کنیم.
مدیرمسئول موسسه طلایه‌داران راه سوم خاطرنشان کرد: تعداد داده‌ها بسیار زیاد بود و باید از ابتدای زعامت آیت‌الله خامنه‌ای تا سال ۱۴۰۲ را به‌دقت بررسی و کدگذاری می‌کردیم و طی این روند به دوهزار کد رسیدیم. یک بار نیز این مباحث را برای فعالان فرهنگی اصفهان طی چهل ساعت ارائه کردیم و پیش از آن نیز کدها را با اساتید مختلف اعتبارسنجی کرده بودیم. از دل میدان نیز خلأها را استخراج می‌کردیم و باز به سراغ بیانات می‌رفتیم و این فرایند باعث شد تلاشمان نزدیک به منظومه فکری ایشان باشد و درنهایت به ۵۰۰۰ کد رسیدیم.
در میدان عمل در ابتدای راه هستیم
صادق‌زادگان در پاسخ به این سوال که ما در الگوی سوم زن مسلمان در کجا قرار داریم، اظهار کرد: تقریباً از سال ۹۸ الگوی سوم زن مسلمان به‌طور ویژه برای فعالان فرهنگی کشور در سطوح بالاتری گرفت و پیش از آن مطرح نبود. از آن سال به بعد، نیم‌نگاهی به این نظریه شد و با اتفاقات سال ۱۴۰۱ نیز اقبال بیشتری به آن شد. البته همچنان چه در عرصه میدان و سیاست‌گذاری و نظریه‌پردازی گام‌های برنداشته بسیاری داریم. دستگاه‌های سیاست‌گذاری در این خصوص کمی در میدان عمل همراه‌تر شده‌اند؛ اما در ابتدای مسیر هستیم.
او در خصوص دیگر برنامه‌های مدنظر در راستای این کتاب تصریح کرد: بیانات رهبر معظم انقلاب بسیار پویاست و اکنون نیز بیانات جدیدی دارند که باید در کتاب وارد شود و امیدواریم هر دو سال یک بار بتوانیم ویرایش جدیدی ارائه دهیم.
وی افزود: با تمرکز بر مخاطب و با تمرکز بر موضوع در حال تولید دو نوع محصول هستیم و تلاش می‌کنیم مخاطب نخبگانی را درگیر کنیم و در قالب مقالات راهی چاپ در مقالات علمی‌پژوهشی می‌شوند. محصول دیگر نیز مخاطب‌محور است و پاسخگویی به چالش‌ها بر اساس نگاه ایشان بوده که در دست تدوین است. در تلاشیم کتاب را به زبان‌های دیگر نیز ترجمه کنیم. زیرا به صدور این الگو به جهان اسلام و کل دنیا نیاز داریم.
«راه سوم» کتابی مرجع و مادر است
از دیگر مؤلفان کتاب «راه سوم» درخصوص مخاطب کتاب و دستاوردهایی که این اثر در حوزه زنان برای مخاطبان دارد گفت: طی روند تدوین کتاب مواجه شدیم با منظومه‌ای حکمیانه از رهبر انقلاب. آنچه ما هنگام تدوین کتاب از شخصیت ایشان دریافتیم، این بود که ایشان در مقام یک اندیشمند مسلمان و راهبر جامعه پرداختشان به مسائل حوزه زنان جامع و منظومه‌ای بود.
فاطمه ترکان ادامه داد: تمام تلاش ما این بود که این منظومه را داخل کتاب منتقل کنیم تا درنهایت وقتی اثر به دست مخاطب می‌رسد، اثری باشد که ابعاد مختلف حوزه زن را در مقایسه با هم به‌شفافی نشان دهد. از این جهت تعبیرمان درباره کتاب این است که کتابی مرجع و مادر است. حکمت‌های بیانات رهبر انقلاب که ما معتقدیم متصل به حکمت وحی است، این قابلیت را دارد که در موضوعات مختلف بسط پیدا کند و بیشتر بررسی شود و مرجعی علمی برای پژوهشگران حوزه زن و مسائل تربیتی و… باشد.
پژوهشگر حوزه زن و خانواده افزود: آیت‌الله خامنه‌ای در موضوعات مختلف آسیب‌شناسی کرده و وضعیت مطلوبی را ترسیم و راهکار و راهبرد ارائه کرده‌اند. به همین دلیل، این کتاب می‌تواند منبعی برای سیاستگذاران و راهبردنویسان حوزه فرهنگ و زن و خانواده نیز باشد. همچنین بیانات ایشان برای برنامه‌ریزان فرهنگی هم مفید است.
ترکان در پایان سخنانش اظهار کرد: کلام ایشان در عین عمیق بودن و دقیق بودن بسیار روان است. از این جهت این کتاب برای همه کاربردی است، به‌ویژه بانوان تا بتوانند نسبت خودشان را در کلام ولی پیدا کنند و هرکس که بخواهد در این حوزه اقدامی انجام دهد.
نظر شما