برندگان جوایز آثار مسافرتی «دُلمان» اعلام شد اما بر خلاف سالیان گذشته تعداد نویسندگان زن حاضر در این جشنواره به شدت کاهش یافته است.
پیش از این بسیاری از زنان در این رشته خاص بسیار پیشرفت کرده بودند. به عنوان نمونه «ماری کینگزلی» نویسنده زنی که در دوره «ویکتوریا» با انواع بیماریها جنگید و در دورهای میزیست که نگارش کتابهای سفری توسط زنان بسیار عجیب به نظر میرسید اما آثار او در طول زمان خود را به خوانندگان اثبات کردند. وی برای نگارش کتاب «سفر در غرب آفریقا» به کشورهایی چون «غنا»، «نیجریه»، «کامرون»، «گینه»، و «گابون» سفر کرده بود.
«کینگزلی» در سال 1990 و در نتیجه ابتلا به تیوفوئید و در سن 37 سالگی از دنیا رفت. وی در راه برگشت از آفریقا جان خود را از دست داد. کمی پیش از این وی بر روی رودخانهای در شب تنها بود و درباره زیبایی آن صحنه نوشته بود: «اگر دنیا بهشت بود من اینجا را برای زندگی کردن انتخاب میکردم. ای کاش دنیا بهشت بود!»
درست است که زنان در دورهای که عصر طلایی نگارش این نوع آثار-دهه 30 تا 70 میلادی- قلمداد میشد فعالیت زیادی نداشتند اما قرن بیستم چهرههای زن مطرحی چون «سیبیل بدفورد» و «دیا بیرکت» را در این عرصه به خود دید.
«دیا بیرکت» نویسنده کتاب «ابلیس در بهشت» است که درباره جزایر «پیتکرن» نوشته شده است. خود وی در این باره میگوید: «سفر و ماجراجویی به جای هم اشتباه گرفته میشوند. برای انتشار یک کتاب قرار نیست محیط خود را متفاوت ببینید بلکه باید کاری متفاوت انجام دهید. زنان از تجربه کردن چیزهای عجیب و غریب واهمه دارند زیرا معتقدند اهمیتی ندارد. حق با آنها است. در بازاری که شیرینکاریهای طنز برای مردم جذابتر از حقیقت است چنین اتفاقی رخ میدهد.»
البته صنعت سینما نیز در این زمینه پیشرفت خاصی نکرده است. به جز «تلما و لوئیس» که 26 سال پیش اکران شد کتابهای مسافرتی نویسندگان زن به ندرت به نسخه سینمایی تبدیل میشوند و تنها میتوان به فیلم «بخور، دعا کن، عشق بورز» در سال 2010 اشاره کرد. این فیلم اثر اقتباسی «الیزابت گیلبرت» است و سفر زنی را نشان میدهد که برای خودشناسی به «هندوستان»، «ایتالیا»، و «اندونزی» میرود. در سال 2014 نیز فیلم «وحشی» تولید شد و «ریس ویتراسپون» نقش «شریل استرید»، نویسنده کتاب را ایفا کرد.
البته «آلیسون استرلینگ» از مؤسسه سینمایی Ignition فیلمی از کتاب «Southern Pacific» را در دست ساخت دارد. داستان مادر و دختری که از «سن دیهگو» به سمت «نیواورلئانز» میروند. «کِفی چادویک»، نویسنده فیلمنامه آن معتقد است در آثار مربوط به سفر درست مانند کارهای وسترن به زنان بیتوجهی میشود.
دیگر نویسنده شناختهشده در این زمینه «گرترود بِل» است که باعث شکلگیری دوباره خاورمیانه در اذهان مردم شد. در میان متخصصین دنیای عرب وی اولین کسی است که وارد سیستم نظامی شد. او نیز مانند بسیاری از زنان شخصیت و وطنی جدید برای خود ایجاد کرد. اگرچه او به سرزمینهای زیادی سفر کرد اما علاقه خاصی به «عربستان» داشت. وی پس از یک هفته سواری بر روی شتر یک ماه پیادهروی کرد تا به هدف خود برسد. روحیه و انگیزهای که در سالهای اخیر به شدت کاهش یافته است.
نظر شما