به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، كتاب «نظريه تاريخ ادبيات» نوشته «محمود فتوحي» كه در آن مسايل نظري حوزه تاريخ ادبيات و موضوعات عمده در نگارش تاريخ ادبيات مطرح شده، با ويرايش، توضيحات و تجديد نظر كلی، از يك ماه پيش توسط انتشارات «سخن» روانه بازار شده است.

 فتوحي، درباره موضوعات فصل‌هاي مختلف كتاب گفت: در فصل اول اين كتاب، مسايل عمده در تاريخ ادبيات ايران طرح شده و بر آن است تا نگاه مولفان تاريخ ادبيات و مدرسان اين حيطه را به مباني نظري آن معطوف سازد، چرا كه در زبان فارسي، تاكنون بيشتر به شيوه تاريخ‌نگاري توجه شده تا مباني نظري. 

وي افزود: در اين مبحث كوشيده‌ام تا جايگاه نقد، سبك‌شناسي و ديگر دانش‌هاي ادبي را در جريان تاريخ ادبيات‌نويسي فارسي روشن كنم.

اين استاد دانشگاه مشهد، در ادامه توضيح داد: موضوع «دوره‌بندي در تاريخ ادبيات» كه امروزه از بحث‌هاي لازم در آموزش تاريخ و پژوهش‌هاي تاريخي است، در سال‌هاي اخير در كانون توجه صاحب‌نظران نظريه تاريخ ادبيات هم قرار گرفته است.

طرح اين مبحث، كاستی‌ها و نارسايي‌هاي تاريخ‌هاي ادبي فارسي را بر خواننده آگاه فاش مي‌كند و او را از نقش دوره‌بندي‌هاي موجود در به بن‌بست كشاندن تفكر تحليلي ادبي و ركود تاريخ‌نگاري ادبي فارسي آگاه مي‌سازد.

نايب رييس انجمن علمي نقد ادبي، با اشاره به شان و منزلت ادبيات معاصر خاطرنشان كرد: مفهوم «معاصر» در نگارش تاريخ ادبی موضوع شايان توجهي است. از سويي ادبيات معاصر در چشم و دل مردم امروز شأن و منزلت بيشتري يافته و از ديگرسو، دوره و زماني كه با عنوان معاصر شناخته مي‌شود، طولاني و پر مناقشه است. همچنين با توجه به تحولات تند، پرشتاب و متنوع قرن اخير، توجه به مباني تاريخي ادبيات معاصر مسلم شده است.

اين نويسنده با بيان موضوعات فصل دوم كتاب و اشاره به روايت تاريخ ادبيات‌نگاري در ايران گفت: فصل دوم، تاريخ ادبيات‌نگاري در ايران را روايت مي‌كندو  جريان تذكره‌نويسي فارسي را بر اساس معيارهاي تاريخ ادبيات‌نگاري بررسي مي‌‌كند و پيشينه، جريان‌ها، روش‌ها و مباني نظري تاريخ ادبيات‌نگاري فارسي را به بحث مي‌گذارد و ارزش‌ها و کاستی‌های تاریخ‌های ادبی فارسی را بر مي‌شمارد.

وي خاطر نشان كرد: از سال ۱۲۷۵ خورشیدی که كارل هرمان اته (۱۹۱۷-۱۸۴۴)، شرق­شناس آلمانی، اولین کتاب تاریخ ادبيات فارسی را به سبك جديد نوشت، صد‌ها کتاب کوچک و بزرگ در داخل و خارج ایران درباره تاريخ ادبيات فارسی به رشته تحریر درآمده که هر کدام داراي كيفيات و ارزش‌هاي ویژ‌ه‌ای است. 

دو بخش از فصل دوم درصدد ارائه تصويري از اين جريان و بررسي شيوه‌ها و مباني كار مورخان ادبي فارسي است.

اين پژوهشگر در ادامه با بيان كتابشناسي تاريخ ادبيات فارسي كه از مباحث فصل سوم به شمار می‌رود،گفت: سالشمارهاي اين بخش كه به كتابشناسي تاريخ ادبيات فارسي اختصاص دارد، به گونه‌اي روند تطور جريان تاريخ ادبيات‌نگاري را در زبان فارسي به تصوير مي‌كشد.

عضو انجمن علمي نقد ادبي ايران درباره بخش پاياني كتاب نیز توضيح داد وبیان داشت: در پايان، كتابشناسي «نظريه ‌تاريخ ادبی» كه مشتمل بر يكصد و چهل و پنج كتاب و مقاله در مسائل نظري تاريخ ادبي و نقد وبه زبان‌هاي اروپايي است، آمده و براي محققان اين حوزه پر فايده است. 

از اين نويسنده و استاد دانشگاه، تا به حال آثاري چون «نقد خيال»، «تاريخ ادبيات صربستان»، «نقد ادبي در سبك هندي»،«بلاغت تصوير» و...منتشر شده است.