به گزارش خبرگزاری كتاب ايران (ايبنا) به نقل از الجزيره، آيا با تغييرات پيش‌آمده در سال‌های اخير و ورود رقبايی به عرصه چاپ و توزيع، به ويژه اردن، سوريه و برخی كشورهای عربی خليج فارس، وضعيت اين بخش در لبنان تغييری كرده است؟ صنعت چاپ و نشر، كه شهرت لبنان را تا برخورداري از لقب «چاپخانه كشورهای عربی» بالا برده بود، در حال حاضر چه وضعيتی در اين كشور دارد؟

«الجزيره» براي يافتن پاسخي براي اين پرسش به بررسی وضعيت توزيع و نشر در لبنان در ديدار با صاحبان برخی مووسسه‌های انتشاراتی و رييس اتحاديه ناشران لبنان پرداخته است.

رنا ادريس مدير انتشارات «الآداب» معتقد است وضعيت نشر در لبنان به نسبت سال‌های قبل با تغييراتی همراه بوده تا جايی كه امروز فقط لبنان تنها دولت فعال در اين عرصه نيست و به عنوان مثال سوريه با لبنان در عرصه ترجمه و نشر كتاب رقابت می‌كند و نبود تفاهم‌نامه‌های بين‌المللی در اين زمينه اقدام برای ترجمه و نشر كتاب را در هر دو كشور آسان كرده است.

از سوی ديگر او به مساله مالی هم به عنوان عامل مهمی اشاره كرده و می‌گويد: در حال حاضر حمايت مالی، فعاليت چاپخانه‌ای و تحرك بيشتری در كشورهای عربی و به ويژه امارات در حوزه چاپ كتاب به وجود آورده و اين امكان برای اين كشورها فراهم شده است تا با لبنان رقابت كنند. 

اما رنا ادريس به مساله ديگری هم اشاره مي‌كند و آن را نقطه تمايز عرصه نشر كتاب در لبنان با كشورهای عربی ديگر می‌داند و آن آزادی مطلق انتشار است، ضمن آن كه كيفيت توليد در لبنان هم بسيار بهتر از ديگر كشورهای عربی است و كتاب‌های چاپ لبنان از كاغذ و چاپ بهتری برخوردارند. از سوی ديگر تجربه ناشران لبنانی در اين عرصه نيز بسيار طولاني‌تر است.

اسامه فواز، مدير فروش مؤسسه انتشاراتی «دار العلم للملايين»، لبنان را در اين عرصه بی‌رقيب می‌داند. او می‌گويد: تعداد انتشاراتی‌هاي بيروت حدود 200 موسسه است. اين درحالی است كه به جز مصر، تعداد همه انتشاراتی‌ها در كشورهای عربی چيزی نزديك به 50 موسسه است.

اما بشار شبارو مدير انتشارات «الدار العربية للعلوم» وضعيت كنونی نشر در لبنان را متفاوت با سال‌های پيش مي‌داند و آن را به ظهور رقبايی نظير سوريه، اردن و عربستان نسبت می‌دهد.

بشار شبارو به ويژگی لبنان در مركزيت حمل و توزيع كتاب اشاره  مي‌كند و معتقد است در لبنان مساله جمع‌آوری و حمل و نقل كتاب و مسايل مالی آن به آسانی و بدون نظارت انجام می‌شود و اين ويژگی، لبنان را از ديگر كشورهای عربی متمايز كرده است.

سميره عاصی هم كه رياست اتحاديه ناشران لبنان را بر عهده دارد به حضور رقبای عربی اذعان می‌كند اما لبنان را همچنان پيشروي اين عرصه در جهان عرب به شمار می‌آورد و از كيفيت نشر در لبنان و بهره‌گيری از كاغذ و چاپ مناسب به عنوان دژی در مقابل رقبای عربی نام می‌برد.

وی درباره بازار كتاب در كشورهای عربی خليج فارس هم به رغم تاكيد بر وجود سازمان‌هاي بزرگ چاپ و نشر در اين منطقه، تعداد آن‌ها را كم ارزيابی می‌كند و لبنان را همچنان پيشگام عرصه چاپ، نشر، توزيع و صادرات كتاب می‌داند.

برآيند داده‌های‌ موجود درباره وضعيت «چاپ كتاب» در كشورهای عربی حاكی از آن است كه به رغم تلاش‌های انجام شده از سوی ديگر كشورها در حوزه چاپ كتاب، لبنان همچنان به تاريخ طولانی و تجربه بسيارش در اين عرصه به نسبت ديگر كشورهای عربی، مي‌بالد و ديگر كشورهای عربی به دلايلی چون كيفيت چاپ كتاب و كاغذ استفاده شده و تعداد موسسه‌های چاپ و نشر، همچنان در رتبه‌های بعدی پس از لبنان قرار می‌گيرند.