به گزارش خبرگزاری كتاب ایران (ایبنا)، داستانهای اين كتاب بدین ترتیب تقسیمبندی شدهاند: قصههای حیوانات، قصههای سحر و جادو، قصههای اخلاقی و حكایات و لطایف. این كتاب در واقع ترجمه و تالیف باقری است و این نویسنده در بخشهایی از كتاب، مقایسههایی هم بین ادبیات اوكراین و ایران انجام داده است.
در ابتدای این كتاب، ترجمه مقاله كوتاهی درباره تاریخ ادبیات اوكراین آمده كه نخستین بار خوانندگان ایرانی را با سیر تطور ادبیات آن كشور آشنا میكند و آنگاه مقدمه مترجم با عنوان «نگاهی به افسانههای اوكراین» كه در آن بر اساس شیوه ریختشناسی ولادیمیر پراپ در شكلشناسی قصههای پریان، ساختار افسانههای موجود در این كتاب بررسی و معرفی شده است. پس از آن مقایسهای بین روایتهای قصه «خیر و شر» ایرانی و اوكراینی میآید و سرانجام متن افسانهها ارایه میشود.
باقری، مترجم و مولف كتاب، از تجربه حضور در اوكراین و آشنایی با ادبیات این كشور سخن گفت و درباره كتاب «افسانههای اوكراین» توضيح داد: از مهر ماه سال 1385 تا 1387 به مدت دو سال ماموریت یافتم که برای تدریس زبان و ادبیات فارسی در دانشگاههای اوکراین به آن کشور اعزام شوم. در طول این دو سال در کنار تدریس در دانشگاه شفچنكو، دانشگاه ملی زبانشناسی (این نیاز)، دانشكده شرق شناسی و حقوق (گیم نیاز) و دانشگاه بینالمللی كییف (خاچاطوریان) و آشناکردن دانشجویان اوکراینی با فرهنگ و زبان و ادبیات و هنر ایرانی، که انصافا اشتیاق و عطش وصفناپذیری هم برای آن داشتند و دارند، توانستم از طریق برخی منابع انگلیسی مربوط به ادبیات آن کشور، با گوشههایی از شعر و افسانههای آنان آشنا شوم.
وی افزود: بر آن شدم که در پایان سفر، دستاوردی ادبی از آنجا به همراه بیاورم که خوشبختانه چنین شد و مجموعهای از افسانههای کهن اوکراینی گردآوری آناتول بیلنکو را از انگلیسی به فارسی ترجمه کردم. همچنين با استفاده از کتاب «ریختشناسی داستانهای عامیانه» نوشته آرنه تامپسون نشان دادم که این افسانهها مخصوص اوکراین نیست و در کشورهای دیگر از جمله ایران هم حضور و ظهور دارند و این نشان میدهد که موضوع این افسانهها مورد توجه و علاقه کشورهای مختلف جهان بوده است.
باقری ادبیات ایران و اوكراین را به دلیل فرهنگ و آداب و رسوم مشابه كشورهای آسیایی و اروپای شرقی تا حد زیادی شبیه هم دانست و افزود: تاریخ سراسر جنگ و دفاع و تلاش اوکراین برای کسب استقلال باعث شده که دستاوردهای هنری و ادبی مشابهی با ایران در این کشور بیابیم. مثلا موضوعاتی مثل عشق، وطندوستی، مبارزه با استعمار و تحقیر و حقکشی بیگانگان، شعر جنگ، یاد قربانیان، جانبازان و فداکاران جنگ، عرفان (از نوع مسیحی) و تاکید بر ارزشهای اصیل و ارجمند انسانی، برخی از بن مایههای مشترک ادبی ما و اوکراینیها است.
وی جامعه اوكراینی را مانند بسیاری از كشورهای جهان، دارای پیوندهایی وثیق با افسانههای خود دانست و گفت: جامعه اوكراینی در کتابهای درسی، برنامههای هنری و ادبی رادیو و تلویزیون، تئاترها و دیگر فعالیتهای هنری، از آن بهره میبرد و بسیاری از مفاهیم و آموزههای اخلاقی، سیاسی و اجتماعی را در قالب همین افسانهها به نسلهای بعدی منتقل میکند. برخی نیز میکوشند که افسانههای کهن اوکراینی را به زبانی امروزی بازآفرینی کنند از جمله کتاب افسانه فلوت بداغ نوشته خانم اوکسانا زابوژکو، كه خانم كاترین كریكونیوك آن را به فارسی ترجمه کرده است.
وی آشنايی مردم كشور اوكراین را با زبان، ادبیات و فرهنگ ایرانی را مربوط به سالهای بسيار گذشته دانست و گفت: هماکنون در 9 دانشگاه و دو مدرسه در شهرهای مختلف اوکراین، زبان و ادبیات فارسی تا دوره فوق لیسانس تدریس میشود. بسیاری از استادان بومی زبان فارسی آن کشور در ایران تحصیل کردهاند و برای گسترش زبان و فرهنگ فارسی، تلاش فراوان و عاشقانهای میکنند. فارسیآموزان این كشور، امروزه بیشتر با زبان فارسی آشنا هستند و استادان اعزامی از ایران میکوشند آنها را بیشتر با ادبیات و فرهنگ ما آشنا کنند.
وی به کتابهای درسی دانشجویان رشته فارسی اشاره كرد و گفت: برخی از آثار ادبی ما نیز به اوکراینی ترجمه شده. البته بیشتر آنها از ترجمه های روسی ادبیات ما استفاده میکنند. نباید از نظر دور داشت که حدود 10 هزار ایرانی در اوکراین زندگی یا تحصیل میکنند و خود این موضوع باعث آشنایی و گفتگوی فرهنگی بین دو کشور شده است.
«افسانههای اوكراین» با تحقیق و ترجمه بهادر باقری، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت معلم تهران، با شمارگان هزار و 500 نسخه، در 241 صفحه و به بهای چهار هزار تومان، از سوی انتشارات سخنوران روانه بازار كتاب ایران شده است.
یکشنبه ۲۹ آبان ۱۳۹۰ - ۰۹:۳۵
نظر شما