بايدها و نبايدها رشته كتابداري و اطلاعرساني/ 3
كتابدار غيرمتخصص تنها براي ارايه برخي خدمات كاربرد دارد
ريیس کتابخانه فرهنگستان زبان و ادب فارسی معتقد است تربيت كتابدار غيرمتخصص با برگزاري دورههاي آموزشي كوتاه مدت تنها براي ارايه برخي خدمات در كتابخانهها مفيد است و اين كتابداران قادر به اداره يك كتابخانه نيستند چون آموزشهاي لازم را نديدهاند.-
وي ادامه داد: كيتس در اين مقاله به اين موضوع اشاره ميكند كه تخصص به چه چيزي نياز دارد؟ و در پاسخ ميگويد، تخصص بيش از هر چيز به آموزش نياز دارد و در اين آموزش ما متون نياز داريم و براي تنظيم اين متون نيز بايد استانداردهايي وجود داشته باشد تا در اين حوزه صاحبنظراني تربيت شوند و بتوانند نظريهپردازان اين علم باشند.
وي افزود: از آنجايي كه علم كتابداري همه اين عناصر را در خود دارد ميتوانيم از اين رشته به عنوان يك علم دفاع كنيم. تنها نكتهاي كه در اين ميان وجود دارد اين است كه برخي از علوم جنبه تكنيكيشان بيشتر از جنبه عملي آنهاست اما اين بدين معني نيست كه نتوانيم آن رشته را يك علم محسوب كنيم.
عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال در ادامه سخنانش درباره لزوم تخصص كتابدار گفت: دورههاي آموزشي كه براي كتابداران با هدف تربيت نيروي غير متخصص اين كار برگزار ميشود تنها براي ارايه خدمات خاصي در كتابخانه است چرا كه هر آموزشي هدفي دارد و ما با هدف ارايه خدمات ميتوانيم كتابدار تربيت كنيم.
وي تاكيد كرد: اما تحصيلات دانشگاهي مقاطع و نيز اهداف متفاوتي دارد؛ به طور مثال كاردان كتابداري داراي توانمنديهاي خاصي است به گونهاي كه ميتواند در كتابخانههاي روستايي يا شهري فعاليت كند اما قطعاً براي اداره كتابخانههاي بزرگي مانند حسينيه ارشاد لازم است كه مدير و حتي كارشناسان آن نيز كارشناس ارشد كتابداري باشند و تحصيلات عاليه اين رشته را داشته باشند.
وي اضافه كرد: بنابراين آموزشها همواره هدفي دارند و بر اساس برنامههاي آموزشي تدوين ميشوند به طور مثال كارشناس ارشد كتابداري ميتواند رده بندي كنگره آمريكا و ... را انجام دهد ولي كتابدار كاردان تنها ميتواند رده بندي ديويي را سامان دهد.
ريیس کتابخانه فرهنگستان زبان و ادب فارسی درباره وضعيت رشته كتابداري در دانشگاهها گفت: اگر شما از يك خروار گندم يك مشت برداريد چگونه است؟ نميتوان آموزش رشته كتابداري را از آموزش ساير رشتههاي ديگر در نظام آموزشي ايران جدا كرد. هر وضعيتي كه در رشتههاي ديگر است در اين رشته نيز وجود دارد.
وي افزود: كتابداري ما در مقوله سنتي به نوعي قوي است و در مقولههاي تكنولوژي نيز قوتهايي دارد اما من نميتوانم بگويم دانشجويي را كه تربيت كردم از دانشجوي دهه 60 من باسوادتر است يا خير؟ چون برخي از ابعاد اين موضوع به شرايط اجتماعي بر ميگردد و من اعتقاد دارم در حال حاضر جوانهاي ما با توجه به شرايطي كه در جامعه حاكم است بي هدف و سهل انگار و مدركگرا شدهاند اما اين موضوع صد درصد نيست! چون هنوز هم ما جواناني را داريم كه در عرصههاي مختلف افتخار آفريني ميكنند.
اين مدرس دانشگاه در پاسخ به اين سوال كه سرفصلهاي اين رشته تا چه حد با سرفصلهاي رشته كتابداري در سطح جهاني آن هماهنگ است، گفت: در حال حاضر فعاليت خوبي در اين زمينه انجام شده و وزارت علوم نيز همكاري خوبي داشته و دانشگاهها را مقيد كرده است تا سرفصلهاي دروس را با توجه به نيازهايي كه احساس ميشود، تغيير بدهند و بعد اين سرفصلها را جمع آوري كرده است.
وي در پايان سخنانش اظهار كرد: هماكنون از طرف وزارت علوم نيز سه دانشگاه اين سرفصلها را بررسي كردهاند و سرفصلهاي جديد آن دروسي خواهد بود كه متناسب با نياز روز باشد و چنانچه گروهها با اين موضوع سهل انگارانه برخورد نكنند و سرفصلها را اجرايي كنند مفيد خواهد بود. در اين زمينه استادان نيز بايد تعهد داشته و مسووليت پذير باشند.
نظر شما