غلامرضا امامي در نشست «داستان ايراني ، بازار جهاني»، با اشاره به اينكه ايرانيان با وجود آنكه هنوز نزد همسايگان ترك و عرب خود ناشناختهاند و از ترجمه آثارشان در كشورهاي غربي ابراز خوشحالي ميكنند، گفت: بايد نسبت به ترجمه آثارمان در كشورهاي ديگر كوشا و موثر عمل كنيم. محسن سليماني نيز حمايت دولت نسبت به ترجمه آثار در كشورهاي مقصد را حايز اهميت توصيف كرد./
در اين جلسه كه سيدعلي كاشفيخوانساري، اجراي آن را بر عهده داشت، موضوع هايي مثل معرفي و اشاعه ادبيات ايران در بازارهاي جهاني و چگونگي دستيابي مخاطب خارجي به آثار ايراني مطرح شد.
آرمان گودرزي، مترجم زبان فرانسوي، در ابتداي اين برنامه با ارايه آماري از آثار ايراني ترجمه شده در كشور فرانسه گفت: در گذشته وضعيت ترجمه آثار ايراني در كشور فرانسه چندان مساعد نبود، ولي اين وضعيت در حال حاضر به نظر ميرسد كه روند مطلوبتري را طي ميكند. البته بخشي از اين روند كند و مخدوش، به مشكلات صنف نشر در كشورمان برميگردد.
در ادامه اين برنامه محمد جعفرياقدم نيز با اشاره به برخي مشكلات معرفي آثار ايراني در بازارها و محافل جهاني توضيح داد: عمدهترين مشكل ما در بازارهاي جهاني آن است كه ناشران خارجي از آثار ايراني مطلع نيستند و حتي ناشري را ديدم كه به تازگي از اينكه در سالهاي اخير رمان، در كشور ما نوشته ميشود، ابراز تعجب كرد.
وي افزود: يكي ديگر از مشكلات ما اين است كه ما زبان گفتوگو و ارتباط با ناشران خارجي را نميدانيم و بايد در اين باره قاعدهبازي را بياموزيم. واضح است كه بايد بعد از انتشار و ترجمه يك اثر از آن حمايت صورت گيرد و بستههاي حمايتي براي آن در نظر گرفته شود.
در ادامه اين برنامه غلامرضا امامي، نويسنده و مترجم زبان ايتاليايي نيز با اشاره به اينكه ما در وهله نخست بايد آثارمان را به كشورهاي عرب و ترك زبان همسايه كه با ما اشتراكات فرهنگي فراواني دارند، بشناسانيم، درباره وضعيت ترجمه آثار ايراني در ايتاليا گفت: ما با ايتاليا نيز اشتراكات فرهنگي فراواني داريم، ايتاليا شرقيترين كشور غرب و حضور فرهنگي ايران در آنجا مشهود است.
وي با اشاره به اينكه هنوز گنجينههاي تعزيه فارسي در واتيكانند، گفت: توجه عميق به فرهنگ ايراني از زمان واتيكان بود. ما زيباترين و مهمترين گنجينههاي تعزيه فارسي را در واتيكان داريم؛ در حالي كه خودمان از آنها بيخبريم. ضمن آنكه شش هزار جلد كتاب در كتابخانههاي ايتاليا داريم. «بوف كور»، نخستين اثر معاصر ايراني بود كه در ايتاليا ترجمه شد.
وي با بيان اينكه دانشگاههاي ايتاليا به ادبيات كهن و امروز ايراني توجه دارند، از ترجمههاي حافظ، منطقالطير عطار و گلستان سعدي در ايتاليا سخن گفت و نيز به ترجمه كتابهاي اسماعيل فصيح و اثري از جلال آلاحمد همراه با مجموعه اي از آثار داستاننويسان صاحبنام ايراني و استقبال از آنها در ايتاليا اشاره كرد.
اين پژوهشگر در ادامه گفت: به تازگي دو ناشر مهم ايتاليا نسبت به انتشار آثار داستاننويسان ايراني علاقه نشان دادهاند كه اميدواريم اين اتفاق به زودي محقق شود.
در ادامه اين برنامه محسن سليماني، مترجم زبان فرانسوي با اشاره به شيوههاي متعدد ترجمه آثار به زبانهاي ديگر عنوان كرد: بهترين شيوه آن است كه شيوههاي ارتباط را با ناشران و مترجمان به وجود آوريم و نظريه ديگر كه اهميت آن بيشتر است، مساله سرمايهگذاري دولتها در گسترش زبان و ادبيات مليشان است.
وي در ادامه خاطرنشان كرد: بايد با ناشران و مترجمان كشورهاي ديگر ارتباط برقرار كنيم. در كشورهاي آلمان و فرانسه، دولت بورسهاي سرمايهگذاري در نظر ميگيرد و مترجماني در آن كشور آثاري را به زبان كشور مقصد ترجمه ميكنند و اين يكي از راهكارهاي گوناگون مستقيم و غيرمستقيم بسط آثار فرهنگي است.
اين مترجم زبان فرانسوي در ادامه گفت: از اوايل انقلاب راههاي درستي را براي ترجمه آثار نرفتهايم و اغلب خواستهايم به فارسي زبانان سفارش دهيم كه آثاري را از كشورهاي ديگر ترجمه كنند. از اين طريق ترجمه آثار ايراني دچار نقص شد و نتايج خوبي نداشت.
مهدي كاموس كارشناس ديگر اين برنامه در ابتداي سخنانش گفت: بهتر است درباره طرح معرفي آثار ايراني و ترجمه آنها خارج از فعاليت نهادهاي دولتي تمركز كنيم. برخي از كشورهاي عربي، جز نامي از تعدادي از نامآوران ادبيات كلاسيك ما چيزي نميدانند. البته از جميع جهات نگاهشان به ايران نگاه مرجع و پرنشاط است، ولي در واقع ما عرضهاي از آثارمان براي آنها نداريم و اين مردم اغلب نويسندگان مطرح بزرگسال و كودك نوجوان را نميشناسند.
وي تصريح كرد: من نيز با دوستان ديگرم در اين برنامه توافق نظر دارم و معتقدم كه در اين راستا دولت بايد با نگاه تحكيم امنيت ملي كشور سرمايهگذاري كند.
كاموس همچنين گفت: امروزه جهان عرب هزينه هنگفتي براي ادبيات خرج ميكند و بر آن است تا براي نوجوانان، هويت مسلمان عربي زبان را تبيين كند؛ چرا كه غربيها نسبت به ادبيات غرب منتقدند و موضعگيري دارند؛ اين فرصتي براي عرضه ادبيات ايران در اين كشورهاست و حمايتهاي دولتي بايد از ظرفيتهاي توانمند ادبيات و تصويرگري كودك در مطرح كردن ادبيات ايراني استفاده كند.
محسن سليماني در پايان اين برنامه سخنان كارشناسان را اينگونه جمعبندي كرد و اظهار كرد: بهتر است مجموعهاي از كتابها را به ايرانشناسان غربي سفارش دهيم، تا خودشان گزينش و آثار را به زبان مقصد ترجمه كنند و اين يكي از مهمترين راهكارهايي است كه ميتواند ما را در ارايه آثارمان به كشورهاي ديگر ياري كند.
نظر شما