به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در نشست «از یخبندان تا کویر» که امروز (سوم خرداد) با محوریت تجلیل از سون هدین، کاوشگر و نویسنده سوئدی، برگزار شد، سخنرانان از آثار به جا مانده از هدین به عنوان دستاوردهایی مهم برای آشنایی با تاریخ و جغرافیای کشورهای مختلف از جمله ایران یاد کردند و تلاش‌های وی را ارج نهادند.

سیاوش صفاریان‌پور، مجری این برنامه و کارشناس برنامه تلویزیونی «آسمان شب»، در آغاز از پژوهش و کاوش و همچنین امکاناتی سخن گفت که باید برای منجمان فراهم شود تا این علم بتواند رشد بهتری در کشور داشته باشد.

وی در مقدمه این نشست از تلاش کاوشگران و به‌ويژه منجمان ایرانی تشکر کرد و از گردش‌های علمی آن‌ها و حتی اسکان‌یافتن‌شان در کشورهای دیگر برای دست یافتن به اطلاعات جدید سخن گفت.

بعد از صحبت‌های ابتدایی، نماینده سفارت سوئد در ایران سخنانش را آغاز کرد. وی به معرفی سون هدین و خدماتش به جامعه علمی پرداخت و افزود: او به ایران هم سفر کرد تا بتواند این کشور را بهتر بشناسد و سبب شد اطلاعات دست اولی از تنوع زیستی و فرهنگی ایران و کشورهای دیگر در اختیار کشورهای غربی قرار گیرد.

اریک سالمگرن وان شانتز، روایت‌های مختلفی درباره زندگی هدین بیان کرد و تصاویری را نشان داد که هدین در طی کاوش‌های خود ثبت کرده بود. وی چنین نشست‌هایی را فرصتی برای تجلیل شخصیت‌های علمی و همچنین ایجاد گفتمان بین کشورها دانست و گفت: در این نشست پژوهشگرانی از دو کشور می‌توانند با هم به بحث و تبادل نظر بپردازند و این در حالی است که ابرقدرت‌های جهان بر سر مسایل مختلف با هم اختلاف دارند و به جنگ مشغولند.

وی هدین را جهانگرد و نویسنده سوئدی معرفی کرد که سه بار به ایران سفر کرده و کتاب‌های متعددی هم درباره یافته‌هایش به چاپ رسانده است. نماینده سفارت سوئد درباره نحوه ثبت کردن اطلاعاتی که هدین در قرن نوزده و اوایل قرن بیست به دست آورده است، گفت: در دوره‌ای از فعالیت‌های وی دوربین عکاسی وجود نداشت و او با نقاشی و بعدها با عکس، به ثبت این موارد می‌پرداخت.

به گفته اریک سالمگرن وان شانتز، این کاوشگر سوئدی در رشته جغرافیا تحصیل کرد و آثار مکتوبی چون سفرنامه، مقاله و کتاب از خود به جا گذاشت. نماینده سفارت سوئد در ایران اضافه کرد: او با تحقیقات و سفرهایش توانست جغرافیا و تاریخ نقاط مختلف را به مردم سوئد بشناساند.

نماینده سفارت سوئد در ایران در ادامه به معرفی زندگی و فعالیت‌های هدین پرداخت و گفت: کتاب دیگری هم درباره سرزمین پارس، بین‌النهرین و قفقاز به قلم وی به چاپ رسیده که حاصل پژوهش‌های این جغراف‌دان سوئدی است. در کنار این آثار، رساله دکترای سون هدین هم درباره کوه دماوند است.

وی افزود: او به چین و تبت هم سفرهایی کرده و برای رسیدن به آن مناطق، کویرهای ایران را انتخاب کرده است. او در همین جست‌وجوها به جمع‌آوری نمونه‌های زمین‌شناسی پرداخت و اطلاعاتی را درباره ویژگی‌های جغرافیایی و زمین‌شناسی نقاط مختلف به دست آورده و ثبت کرده است. در واقع به دلیل همین گردش‌های علمی هدین بوده که اطلاعاتی از کشورهای مختلف به کشور سوئد رسیده و در کشورهای دیگر هم پخش شده است.

به گفته نماینده سفارت سوئد در ایران، در سال 1910 دو جلد زندگینامه هدین به چاپ رسید و این تلاش‌های وی بود که هدین را به یکی از نام‌آورترین سوئدی‌های زمان خود تبدیل کرد و مقام شوالیه را برايش به ارمغان آورد.
 
وی ادامه داد: هدین در واقع راهی جدید برای کاوشگران و محققان باز کرد و از مهمترین دستاوردهای او می‌توان ترسیم نقشه‌های جدید و تخمین مسافت را بیان کرد.

اریک سالمگرن وان شانتز در پایان صحبت‌هایش گفت: هدین سهم زیادی در شکل‌گیری روز جهانی تنوع زیستی و تنوع فرهنگی در سطح جهان داشت.

پس از او، دکتر محمد احیائی، عضو کانون دوستداران فرهنگ و طبیعت ایران، معرفی هدین را با بیان مطالبی در حوزه صلح و دوستی در پی گرفت و گفت: دانش، فرهنگ و هنر بومی ایران با صلح و طبیعت و انسان پیوند خورده و با نگاهی به تاریخ و پژوهش‌های علمی می‌توان این ارتباط را مشاهده کرد.

احیائی به دو روز جهانی تنوع زیستی و تنوع فرهنگی هم اشاره داشت و گفت: در سراسر جهان، برای بزرگداشت دوستی و صلح چنین مراسمی برگزار می‌شود و سون هدین هم در همین راستا از کویرهای ایران و کشورهای دیگر گذر کرده و آثار زیادی از خود به جای گذاشته است.

وی صحبت‌هایش را با عنوان «دوستی و صلح، هماهنگی با باد، آب، زمین،‌ آفتاب، گیاهان و جانداران» ادامه داد و از «آسباد»، «بادبند»، «یخچال‌ طبیعی»، «کبوترخانه‌»، «بادگیر»، «ساباط» و «کاریز» به عنوان نمونه‌هایی از دانش ایرانیان در زمان‌های قدیم نام برد. احیائی به معرفی برخی از این نمونه‌ها پرداخت و رابطه آن را با صلح و دوستی با طبیعت تشریح کرد.

دکتر محمدرضا سعیدآبادی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو، مهمان دیگر این نشست بود که در بخش نخست صحبت‌هایش از مهمانان خارجی این نشست تقدیر و تشکر کرد. وی رسیدن به توسعه پایدار را مستلزم نگاهی به روش‌های پیشینیان‌مان دانست و نگاهی به گذشته و تاریخ را با اهمیت دانست.

در بخش دوم، سعیدآبادی خطاب به مهمانان فارسی‌زبان این نشست، شعری از مولانا را خواند و گفت: اگر به دنبال توسعه و دستیابی به اهداف بلندمدت و مهم هستیم باید به علم و دانش‌افزایی توجه خاصی کنیم و این موضوع با صحبت و قصه‌گویی ممکن نمی‌شود.

مترجم کتاب «به سوی جوامع دانش‌محور»، تلاش‌های هدین را یکی از دلایل توجه سازمان یونسکو به تنوع زیستی و فرهنگی دانست و گفت: اگر به جامعه اطلاعاتی و جهانی اعتقاد داریم، باید به اشتراک دانش پایبند باشیم و به اشتراک گذاشتن دانش بشری، یکی از مهمترین محورهایی است که سبب پیشرفت می‌شود.

این استاد دانشگاه، همه ملت‌ها را نیازمند آیینه‌دارانی دانست که بتوانند خود را در آینه آن‌ها ببینند و علم و تجربه خود را منعکس کنند. وی در پایان گفت: سفرنامه‌های افرادی چون هدین و همچنین سفرنامه‌هایی که ایرانیان درباره کشورهای دیگر نوشته‌اند، اسنادی قابل تامل و موثر در پیشرفت علم هستند.

سون هدین متولد سال 1865 میلادی است. وی از کودکی علاقه خاصی به جغرافیا داشت و توانسته بیش از 65 جلد کتاب و صدها گزارش علمی در شاخه‌های جغرافی، تاریخ و باستان‌شناسی از خود بر جای بگذارد.

وی جغرافیدان، مکان‌نگار، عکاس، کاوشگر و سفرنامه‌نویس سوئدی است که در سفرهای اکتشافی خود، دستاوردهای مهمی داشته و نامش را به عنوان چهره‌ای شناخته‌شده ماندگار کرده است. هدين سفرهایی هم به ایران داشت و نخستین بار در سال 1886 بسیاری از شهرهای ایران را پشت سر گذاشت. او در سال 1952 درگذشت. 

نشست «از یخبندان تا کویر» با حضور برخی از اعضای سفارت سوئد، پژوهشگران و اساتید ایرانی و علاقه‌مندان به دانش زمین‌شناسی از ساعت 10 صبح امروز و به مدت سه ساعت در سالن همایش‌های سازمان زمین‌شناسی کشور  به نشانی خیابان آزادی، خیابان معراج برگزار شد.

اریک سالمگرن وان شانتز، دکتر محمدرضا سعیدآبادی، محمد احیایی، جعفر صبوری و سیاوش صفاریان‌پور از جمله افرادی بودند که در این نشست حضور داشتند.