مقايسه‌اي بين حساب و رزق 

در عين حال علل و معلولات يا مقدمات و نتايج هيچ يك خود به خود موجود نمي‌شوند و نيز اين مقدمات نيستند كه به نتايج وجود مي‌بخشند، بلكه همه به افاضة وجود از ناحية خداي سبحان محققّند و بنابراين، معناي استتباع امري نسبت به نتيجه همان استفاضة وجود آنها از ناحية حقّ است. كما اينكه از ارتزاق مرز و قين (دريافت روزي از ناحية روزي گيرندگان) در واقع همان استفاضة وجود از ناحية حقّ است تا موجود به بقاي خود ادامه دهد. بنابراين «حساب» به نحوي هم چون «روزي» است: ابر فيض ربّاني هميشه از درياي رحمت الهي مايه مي‌گيرد و باران رحمت بر درياي امكان فرو مي‌ريزد. پس هر قطره لاحقي استمدادي وجودي است براي قطرة سابق (رزق) و راهي براي رفع حاجتي كه مقتضاي ذاتي اوست (حساب). و كما اين كه افاضة رزق براي موجودات، هميشگي و مستمر و ضروري است آن گونه كه فرمود: «أنَّهُ لَحَقٌّ مِثْلَ ما أنَّكُمْ تَنْطِقُونَ» همين‌طور حساب در ميان موجودات، دائمي و مستمر و ضروري است، پس تدبّر نما.

صفحه 160/ انسان از آغاز تا انجام/ علامه سيد محمد حسين طباطبائي/ ترجمه صادق لاريجاني به كوشش استاد سيد هادي خسروشاهي/ انتشارات بوستان كتاب/ چاپ چهارم/ سال 1391/ 356 صفحه/ 6700 تومان