سه‌شنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۱ - ۰۸:۰۰
مشکلات ناشنوایان را با پژوهش و آموزش مربیان کم کنیم

سعید حسن‌زاده، استاد دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران، وضعیت پژوهش و تالیف کتاب در حوزه مشکلات ناشنوایان و كم‌شنوايان را نامناسب دانست و گفت: برقراری ارتباط، مهم‌ترین مشکلی است که ناشنوایان با آن مواجهند و علت اصلی برقرار نشدن این ارتباط، آموزش ناکافی مربیان و ناآگاهی افراد جامعه از وضعیت ناشنوایان است.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، دکتر سعید حسن‌زاده نویسنده چندین کتاب و مقاله در حوزه مسایل روانشناسی و تربیتی ناشنوایان است. وی به‌تازگی مقاله‌ای را در مجله دانشگاه «کمبریج» منتشر کرده که نخستین بار در جهان مهارت‌های ادراکی، شنیداری و زبانی ناشنوایان «نسل دوم» را بررسی می‌کند. به گفته حسن‌زاده، ناشنوایان نسل دوم، گروهی هستند که نه تنها خودشان بلکه والدینشان نیز ناشنوا بوده‌اند.

نویسنده کتاب «روانشناسی و آموزش کودکان ناشنوا» مهم‌ترین مشکل ناشنوایان و كم‌شنوايان را برقراری ارتباط دانست و افزود: در این کتاب شیوه‌های نوین ارتباط با کودک ناشنوا معرفی شده و از سوی دیگر به تاثیرات آسیب شنوایی و کاشت حلزون شنوایی در افراد می‌پردازد. در واقع امروزه اگر فرد ناشنوا برنامه‌های خاصی را رعایت کند می‌تواند به مهارت‌های خوبی برسد. 

وی درباره کتاب «روانشناسی و آموزش کودکان ناشنوا» به عنوان یکی از مراجع روانشناسی مربوط به این گروه از افراد جامعه گفت: این اثر نگاهی تاریخی به آموزش ناشنوایان در کشورهای غربی و ایران دارد و روش‌های ارتباطی را به لحاظ تاریخی بررسی می‌کند و به روش‌های رایج امروزی می‌پردازد. 

عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان این نکته که بخشی از این کتاب به مشکلات روانشناختی کودکان پرداخته است اظهار کرد: در مسایل روانشناختی، علاوه بر فردی که آسیب شنوایی دارد، خانواده، اطرافیان و جامعه وی هم مورد توجهند و تربیت مربیان هم مطرح می‌شود.

مولف کتاب «ارزشیابی مقدماتی آموزش و پرورش دانش‌آموزان دچار آسیب شنوایی» تعداد کتاب‌های به زبان فارسی را که به طور مستقل به افراد ناشنوا و مشکلات آن‌ها پرداخته باشد کم دانست و افزود: مدارس کشور به سمتی رفته‌اند که کودکان ناشنوا و شنوا در کنار هم به تحصیل مشغولند و کشور از این نظر در حال یکپارچه‌سازی شرایط برای این گروه است اما بحثی که مطرح می‌شود امکانات موردنیاز ناشنوایان و همچنین بحث آموزش مربیان و معلمانی است که می‌خواهند با افراد ناشنوا ارتباط برقرار کنند.

کمبود روانشناسانی که بتوانند به مشکلات ناشنوایان يا كم‌شنوا بپردازند یکی دیگر از مشکلاتی است که حسن‌زاده به آن پرداخت و گفت: ناشنوایان به دلیل نیازهای خاص خود به خدمات روانشناسی نیاز دارند و این خدمات مشمول خود آن‌ها و اطرافیانشان ‌شود. در واقع برای آموزش بهتر افرادی که مشکلات شنوایی دارند نیازمند مربیان و متخصصانی هستیم که در این حوزه ضعف داریم. از سوی دیگر باید کارگاه‌های آموزشی برای معلم‌ها برگزار شود تا روش‌های برخورد با ناشنوایان را بیاموزند.

به گفته حسن‌زاده، روش‌هایی که آموزش ساده، موثر و مفید را برای برقراری ارتباط با این افراد آموزش می‌دهند یکی از نیازهای دیگر این گروه است.
 
وی در ادامه به باورهای اشتباهی که در کشور وجود دارد اشاره کرد و گفت: برخی گمان می‌کنند افراد ناشنوا از لحاظ هوشی هم مشکل دارند که این طرز تفکر اصلا درست نیست و اگر مشکلی مشاهده می‌شود به دلیل ناتوانی افراد عادی در برقراری ارتباط با این گروه است. 

عضو گروه «روانشناسی کودکان استثنایی» دانشکده روانشناسی، یکی دیگر از ضعف‌های خدمات‌رسانی به ناشنوایان را برخی برنامه‌های صدا و سیما دانست که در آن‌ها از زبان اشاره استفاده می‌شود و در این‌باره گفت: طبق نظرسنجی‌هایی که شده افراد ناشنوا بسیاری از این اشاره‌هایی را که در تلویزیون به کار گرفته می‌شود متوجه نمی‌شوند و بخش عمده‌ای از آن اشاره‌های طبیعی مورد استفاده ناشنوایان در زندگی روزمره‌شان نیست. اگر معتقدیم ناشنوایان به این زبان نیاز دارند باید بکوشیم سروسامانی به این حوزه هم ببخشیم.

حسن‌زاده با بیان این موضوع که ناشنوایان و كم‌شنوايان تنها گروه از افراد استثنایی هستند که برای داشتن زندگی مستقل نیاز به کمک افراد دیگر ندارند، گفت: باید بکوشیم ناشنوایان موفق را شناسایی و معرفی کنیم تا نگاه افراد به این گروه تغییر کند. برای این کار باید نهادهایی ناشنوایان را تحت‌پوشش خود قرار دهند و بسترهای آشنایی اعضای این گروه را با یکدیگر فراهم آورند. 

نویسنده «روانشناسی و آموزش کودکان ناشنوا» درباره وسایل کمک‌شنیداری که در فصل پنجم کتاب «روانشناسی و آموزش کودکان ناشنوا» به آن پرداخته شده است گفت: بسياري از ناشنوایان از طبقات متوسط و ضعیف جامعه‌اند و با گران شدن قیمت ارز، بهای  کالاهای کمک‌شنیداری آن‌ها هم به‌شدت افزایش یافته و مشکلات زیادی را برایشان به وجود آورده است.

«آشنایی با کودک ناشنوا» عنوان اثری است که حسن‌زاده این‌روزها در حال تالیف آن است. وی تالیف کتاب‌ها و مقاله‌هایی را که به مشکلات این گروه بپردازد ضروری دانست و افزود: متاسفانه امروزه توجه زیادی به تربیت علمی مربیان این حوزه نمی‌شود و مراکز کمی هم که به این کار مشغولند خود مدرسان واجد شرایطی ندارند که بتوانند مسایل را از زوایای گوناگون و طبق آخرین تغییرات آموزش دهند. 

به اعتقاد این نویسنده، یکی از مهم‌ترین راه‌های برطرف کردن مشکلاتی که زندگی ناشنوایان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، پژوهش، تالیف و ترجمه منابع مناسب و کارآمد است.

کتاب «روانشناسی و آموزش کودکان ناشنوا» را انتشارات «سمت» در سال 1388 منتشر کرده است. تاریخچه، روش‌های ارتباطی، ارزیابی‌های روانی آموزشی، رشد شناخت، وسایل کمک شنیداری، توانبخشی شنیداری کودکان، رشد زبان گفتاری، خواندن و نوشتن در کودکان ناشنوا و مشاوره با والدین عناوین 9 گانه این کتاب هستند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها