به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از اهرام آنلاین، با وجود چالش‌های پیش رو برای این رویداد سالانه، نمایشگاه بین المللی کتاب قاهره درهای خود را برای چهل و چهارمین بار امروز 23 ژانویه (چهارشنبه 4 بهمن) می‌گشاید. 

این نمایشگاه که دومین دور خود را پس از انقلاب 25 ژانویه تجربه می کند، در این دوره نیز با بلاتکلیفی‌های بزرگتر و بیشتری روبه رو ست. 

نمایشگاه کتاب پس از انقلاب با چالش‌های چندگانه‌ای روبه رو بود که نخستین آن ها تصمیم برای باز بودن این نمایشگاه دو روز پیش از رسیدن روز انقلاب بود و سرانجام به برگزاری نشدن آن انجامید و دومین مورد، حمله به طرفداران تیم ورزشی در استادیوم پورت سعید بود که با به جا گذاشتن 70 کشته و گیر افتادن میلیون‌ها مصری ترسیده که پشت درهای بسته گرفتار آمده بودند، بر این نمایشگاه تاثیر گذاشت. 

به دنبال تراژدی پورت سعید این نمایشگاه با مخاطبان محدودی رو به رو شد و فروشی محدود را تجربه کرد و به همین دلیل حداقل خبرها و توجه عمومی را نیز برانگیخت. 

تظاهر کنندگان خشمگین در سال‌های پرآشوب مصر پس از انقلاب 25 ژانویه، ترجیح دادند به جای حضور در این نمایشگاه، در خیابان‌ها حضور داشته باشند و دلایل سیاسی با انگیزش تاریخی توانستند بازدیدکنندگان اندکی را برای گوش فرادادن به دوستداران مطالعه جذب خود کنند. 

با همه این ها این نمایشگاه امیدوار است تا در این دوره بر همه نامرادی‌های سال های اخیر خط بطلان بکشد و یک دوره موفق را به تجارت پیشین خود بیفزاید. 

این نمایشگاه اما در روزهای پس از انقلاب با سوال‌های بیشتری درباره فرهنگ و سیاست‌ها روبه رو است. با حضور اخوان المسلین در قدرت، انتظار می‌رود صحنه‌های فرهنگی به صحنه اصلی منازعه تبدیل شده باشند و این منازعه به ویژه در طول برگزاری چنین رویدادی که از آمیختگی فرهنگی، هنری، کتاب و بحث و گفت و گو ریشه می‌گیرد، بدون این که روشن باشد چه کسی اسباب سنتی سانسور را در اختیار دارد، حساسیت های بیشتری را برانگیزد. 

توجه محدود به نمایشگاه در عین حال که تبلیغات آزاد از سوی ديگر عقاید درباره برنامه های اخوان المسلمین وجود دارد، علامت سوال‌های دیگری در برابر این نمایشگاه ایجاد می کند. 

مشاهده کنندگان و متخصصان نمایشگاه کتاب بر این تایید دارند که نمایشگاه کتاب بین‌المللی قاهره فقط فرصتی برای فروش کتاب نیست و فروش امتیاز انتشار کتاب، و یا حتی امکانی برای انتشار آنلاین از اهمیت بیشتری برخوردار است. این نمایشگاه به صورت سنتی نقشی معنادار در زندگی سیاسی مصر دارد و گسترش توجه رسانه ها موجب می‌شود تا تمرکز دولت مرسی نیز مستقیما معطوف این نمایشگاه باشد. 

اما نمایشگاه بین‌المللی کتاب قاهره به چه دلیل در زندگی سیاسی مصر نقشی متمایز به دست آورد؟ این نمایشگاه سال ها صحنه تظاهرات اپوزیسیون و روشنفکران مصر بود و طرفداران اخوان المسلین پس از نمازهای جمعه از گروه هایی بودند که در این مکان تجمع می کردند. گردهمایی کافه‌های فرهنگی نیز در فضای همین نمایشگاه انجام می شد و این فضا در عین حال میزبان چهره‌های متفاوت و روشنفکران در کنار حضور پررنگ معتقدان مذهبی در اشکال مختلف آن بود. 

به گفته عماد ابوغازی وزیر پیشین فرهنگ، سیاستمداران برای نخستین بار وقتی جذب این نمایشگاه شدند که اسراییل اوایل دهه 80 برای شرکت در آن دعوت شد. این دعوت که پس از امضای قرارداد صلح سال 1979 چهره کرده بود، در اوایل دوره مبارک، با خشم شدید روشنفکران مصری روبه رو شد. آن‌ها از مخالفان این مساله دعوت کردند تا در فضای نمایشگاه تظاهرات کنند و این تظاهرات با بازداشت وسیع شرکت کنندگان روبه رو شد. مبارک سرانجام مجبور شد تا سمت روشنفکران را بگیرد و اسراییل را از سال 1987 از شرکت در این نمایشگاه محروم ساخت. 

به گفته حلمی النمنم معاون سابق شورای عمومی کتاب مصر (GEBO) مکان نمایشگاه در آن دوره جایی برای گردهمایی معترضانی بود که مجوز قانونی نداشتند و از آنجا که جایگاهی برای شرکت در چنین اعتراض هایی وجود نداشت، در این مکان گرد می آمدند. 

با این حال پس از اخراج اسراییل، اعتراض‌ها ادامه یافت، اما این بار دلایل دیگری چون همبستگی با فلسطینی‌ها و اعتراض به جنگ در عراق از  دلایل شکل گیری آن ها بود. از سال 2004 در هر حال، جنبش‌های سیاسی دیگری شبیه کفایه، جنبش 6 آوریل و داوران مستقل نقشی اساسی‌تر در اپوزیسیون سیاسی ایفا کردند و به این ترتیب، از آن زمان تا پیروزی انقلاب 25 ژانویه، تظاهراتی که در اعتراض به افزایش زمان قدرت مبارک برپا می شد، اعتراض‌هایی برای اطمینان از این که پسر مبارک قصد جانشینی او را ندارد و اعتراض به ارتباط با آمریکا و اسراییل در این مرکز برگزار شد.