سه‌شنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۱ - ۱۴:۳۳
باقرزاده: سروژ استپانیان با تفکرات چخوف آشنایی کامل داشت

اکبر زنجانپور، کارگردان پیشکسوت تئاتر، در سال آینده نمایشنامه «دایی وانیا» اثر چخوف با ترجمه سروژ استپانیان را در مجموعه تئاتر شهر به صحنه خواهد برد. به همین بهانه با محسن باقرزاده،مدیر انتشارات توس درباره انتشار ترجمه‌های استپانیان از نمایشنامه‌های چخوف، گفت‌وگو کردیم. باقرزاده تاکید کرد به دلیل تسلط مرحوم استپانیان به زبان و فرهنگ روس و آشنایی وی با تفکرات چخوف، ترجمه‌های بی‌نقصی از او درباره این نویسنده به بازار کتاب ایران راه یافته است.-

باقرزاده به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: ترجمه‌های مرحوم سروژ استپانیان از نمایشنامه‌های چخوف بسیار عالی و بدون نقص بود و به همین دلیل از آن استقبال بسیاری شد. این مساله به دلیل آشنایی کامل مرحوم استپانیان به زبان و فرهنگ روسی و همچنین تفکرات خود آنتوان چخوف است. 

وی افزود: چخوف در دنیا چهره شناخته شده‌ای است و هر سال در تئاترهای مشهور جهانی و همچنین در خود کشور روسیه، به کرات نمایشنامه‌های چخوف با اجراهای کارگردان‌های مختلف به  صحنه می‌رود. البته به هر حال چخوف یکی از پایه‌گذاران تئاتر مدرن نیز هست و این یکی دیگر از دلایل شهرت اوست. 

باقرزاده در ادامه با اشاره به این نکته که بسیاری از کارگردان‌های تئاتر ایرانی، کار حرفه‌ای خود را با اجرای آثار چخوف شروع کرده‌اند، گفت: چخوف در ایران نیز از شهرت بسیاری برخوردار است. بسیاری از کارگردان‌های جوان تئاتر برای گرفتن اجازه کتبی و اجرای ترجمه‌های استپانیان از چخوف به من مراجعه می‌کنند و من نیز اجازه اجرای این آثار را می‌‌دهم. البته از این هنرمندان تنها این خواهش را دارم که در پوسترهای اجرا حتما نام مترجم را بیاورند. اگر اسم ناشر را نیاوردند مشکلی نیست، اما نام سروژ استپانیان باید بیاید تا حق این مترجم فرهیخته که اکنون در میان ما نیست، ضایع نشود. 

این ناشر پیشکسوت در ادامه با اشاره به این نکته که ترجمه‌های سروژ استپانیان از مجموعه آثار چخوف را با شیفتگی منتشر کرده است، گفت: در ابتدا یک مجموعه پنج جلدی از داستان‌های کوتاه چخوف و همچنین رمان «جزیره ساخالین» او منتشر شد. در ادامه نیز نمایشنامه‌های این نویسنده در دو مجلد به این مجموعه اضافه شد و دوره آثار با ترجمه سروژ استپانیان به هفت جلد رسید که در پانزدهمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بخش ترجمه به عنوان اثر برگزیده انتخاب شد. این مجموعه تاکنون چندین بار تجدید چاپ شده است. لازم است بیان کنم که من چون از قبل با ترجمه‌های سروژ آشنایی داشتم، به محض دریافت، مقدمات انتشار آن را فراهم کردم. 

باقرزاده گفت: پس از انتشار این هفت جلد، همسرم، ناهید کاشی‌چی که مترجم روسی است، تحقیق و تفحصی کرد و متوجه شد که نامه‌های چخوف هم از اهمیت خاصی برخوردار است، چرا که در آن‌ نامه‌ها چخوف شیوه‌ها، توصیه‌ها و دستورالعمل‌‌های مناسبی برای به صحنه آوردن مجموعه نمایشنامه‌هایش ارایه کرده است. بنابراین سه جلد دیگر هم، شامل نامه‌های چخوف، البته با ترجمه ناهید کاشی‌چی، به مجموعه آثار چخوف اضافه شد و این مجموعه به 10 مجلد رسید. 

وی در ادامه با اشاره به فعالیت بسیار چخوف در زندگی اجتماعی‌اش گفت: بنا به دستور پزشکان، چخوف به دلیل بیماری سل، در یک روستای دورافتاده زندگی می‌کرد و چون خودش هم پزشک بود بیماران بسیاری در همان منطقه محل زندگی‌اش را رایگان درمان می‌کرد. او مسافرت چندانی به مسکو نداشت، اما حیرت انگیز است که درک بسیار والایی نسبت به هنر تئاتر و کارگردانی نمایش داشت. او در طی این نامه‌ها، بسیاری از نقش‌های نمایشنامه‌هایش را تحلیل  و حتی در زمینه‌های صحنه‌پردازی، لباس و نورپردازی نیز نکات مهمی را گوشزد می‌کرد. به نظر من کسانی که قصد اجرای نمایشنامه‌های چخوف را دارند، باید حتما این نامه‌ها را مطالعه کنند. 

باقرزاده همچنین درباره انتشار دیگر ترجمه‌های سروژ استپانیان گفت: ترجمه استپانیان از رمان سه جلدی «گذر از رنج‌ها» نوشته آلکسی تولستوی نیز در نشر توس منتشر شده است. همچنین باید اشاره کردم که سروژ به زبان آلمانی نیز کاملا مسلط بود و ما ترجمه او از رمان «ماجراهای حیرت‌انگیز بارن مونهاوزن» را نیز منتشر کردیم. 

باقرزاده در پایان با اشاره به اجرای اکبر زنجانپور از نمایشنامه «دایی وانیا» گفت: من بسیار خوشحالم که یک کارگردان آگاه به تفکرات چخوف، قرار است «دایی وانیا» با ترجمه سروژ استپانیان را روی صحنه ببرد. 

زنجانپور اواخر تابستان یا اوایل پاییز سال آینده (1392) نمایش «دایی وانیا» نوشته آنتوان چخوف را با ترجمه سروژ استپانیان در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر به روی صحنه خواهد برد. 

سروژ استپانیان متولد 1308 و فوت شده در  1375، یکی از مترجمان تخصصی زبان روسی و آلمانی بود. 

از دیگر ترجمه‌های منتشر شده استپانیان می‌توان به «فیل در پرونده؛ ترجمه مجموعه داستان‌های کوتاه نویسندگان روس»، «زندگی درگور» نوشته «ستراتیس می ری ویلیس» و « نوازنده همراه و بیماری سیاه» نوشته «نینانیکالایونا بربرووا» اشاره کرد.

 باقرزاده، مدیر انتشارات توس، یکی از فعالان کهنه‌کار و پیشکسوت در حوزه چاپ و نشر کتاب در ایران است. باقرزاده گردآورنده بیش از پنج جلد مجموعه داستان کوتاه ایران و جهان است. 

از دیگر کتاب‌های منتشر شده باقرزاده می‌توان به «ارج‌نامه ایرج افشار»، «بررسی و تحقیق توس»، «ارج نامه پرویز شهریاری» و «مقالات فروغی» اشاره کرد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها